Κόντρες, αλληλοκατηγορίες και τετ α τετ με χειραψίες, την ώρα που οι προετοιμασίες για τη «μάχη των μαχών» βρίσκονται στο ζενίθ. Θεατής στο «θρίλερ» που εκτυλίσσεται με πρωταγωνιστές δύο ανεξάρτητους θεσμούς, η κυπριακή κοινωνία, που παρακολουθεί, τα τελευταία χρόνια, τα διάφορα «επεισόδια» στη σχέση Γενικού Εισαγγελέα και Γενικού Ελεγκτή. Το έργο αυτή τη σεζόν μεταφέρεται στις αίθουσες του δικαστηρίου, το οποίο και θα κληθεί να αποφανθεί εάν θα κάνει δεκτή την αίτηση του πρώτου για παύση του δεύτερου, για ανάρμοστη, όπως ισχυρίζεται, συμπεριφορά.
Υπενθυμίζεται πως στις 26 Απριλίου, ο Γενικός Εισαγγελέας Γιώργος Σαββίδης κατέθεσε αίτηση στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, ζητώντας την απόλυση του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, την οποία θα εξετάσει το Δικαστικό Συμβούλιο, αφού παρέλθει η προβλεπόμενη περίοδος ενστάσεων που αντιστοιχεί σε 21 ημέρες. Αυτό σημαίνει πως ο Γενικός Ελεγκτής δικαιούται να υποβάλει γραπτώς ένσταση μέχρι τις 17 Μαΐου του 2024, ζητώντας να ακυρωθεί η αίτηση του Γενικού Εισαγγελέα, προτού καν αυτή φτάσει στο στάδιο της εξέτασης από το Δικαστικό Συμβούλιο.
Η 17η Μαΐου θα σηματοδοτήσει δηλαδή είτε την πρώτη μάχη που θα ανοίξει τον χορό των νομικών διαξιφισμών, είτε την πρώτη και τελευταία σε περίπτωση που γίνει δεκτή η ένσταση του Γενικού Ελεγκτή. Στην ουσία, βάσει της διαδικασίας, η ένσταση δεν θα εξεταστεί ξεχωριστά από την αίτηση του Γενικού Εισαγγελέα, αφού θα επιχειρήσει να καταρρίψει συνολικά όλα τα σημεία τα οποία εγείρει ο Γιώργος Σαββίδης.
Πλήγμα στο κράτος δικαίου
Φιλοξενούμενος στο ΣΙΓΜΑ και την εκπομπή Μεσημέρι και Κάτι ήταν ο πολύπειρος νομικός Ανδρέας Αγγελίδης, ο οποίος κλήθηκε να δώσει τη δική του ερμηνεία γύρω από τα όσα τεκταίνονται. Ο κ. Αγγελίδης χαρακτήρισε ως σοβαρότατο πλήγμα στην έννοια του κράτους δικαίου τη διαμάχη που ξέσπασε μεταξύ Γενικού Εισαγγελέα και Γενικού Ελεγκτή.
Όπως ανέφερε, κράτος δικαίου σημαίνει εφαρμογή του Συντάγματος. Θα πρέπει δηλαδή, να είναι ένα Σύνταγμα το οποίο να επιβεβαιώνει ότι χωρεί διάκριση των εξουσιών και ότι αυτές θα ασκούνται κατά τρόπο που αποβλέπουν στο να εξυπηρετήσουν το δημόσιο όφελος.
«Εδώ η σύγκρουση δυστυχώς έχει διάσταση η οποία ξεκινά από πολλά σφάλματα που έγιναν με πολιτική διάσταση σε ό,τι αφορά το Σύνταγμα ακόμα και από τη Βουλή, ακόμα και από το ίδιο το Δικαστήριο στον ανώτατο βαθμό. Πολύ περισσότερο σε ανεξάρτητους αξιωματούχους όπως είναι οι δύο αυτοί ανώτατοι αξιωματούχοι», τόνισε ο κ. Αγγελίδης.
Όσα διδάσκει η ιστορία..
Σε αυτό το σημείο ο κ. Αγγελίδης στάθηκε σε μία παλαιότερη υπόθεση κατά την οποία ιδιώτης αιτήθηκε την απόλυση του τότε Γενικού Εισαγγελέα. Ειδικότερα, η υπόθεση αφορούσε τον Αλέκο Μαρκίδη έπειτα από αίτηση που κατατέθηκε από τον Άκη Παπασάββα, ο οποίος είχε διοριστεί στη θέση του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα επί διακυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια.
Όπως εξήγησε ο κ. Αγγελίδης, το Δικαστήριο πρωτόδικα έκρινε ότι το έντυπο που χρησιμοποίησε ο κ. Παπασάββας δεν ήταν το κατάλληλο για αυτή τη διαδικασία. «Ηγέρθη θέμα από την υπεράσπιση του Αλέκου Μαρκίδη και το Δικαστήριο έκρινε πως δεν μπορούσε να προχωρήσει η διαδικασία, εντελώς αντίθετα με τη μέχρι τότε νομολογία που ξεκινούσε από το 1970».
Ειδικότερα, το 1970 ένας δικαστής, ο Αντώνης Κουρής, δεν προήχθη και κατέφυγε στο Δικαστήριο χρησιμοποιώντας ένα συγκεκριμένο έντυπο. Το ίδιο που χρησιμοποίησε αργότερα και ο Άκης Παπασάββας. Το δικαστήριο τότε μετά από σχετική αίτηση είπε ότι ουδέποτε ένα διαδικαστικό σφάλμα αυτής της μορφής της μη σωστής χρήσης του κατάλληλου εντύπου πρέπει να οδηγεί σε απόρριψη χωρίς να εξεταστεί ένα αίτημα. Επετράπη η τροποποίηση και εκδικάστηκε η υπόθεση.
Ποιος τελικά μπορεί να απολύσει έναν ανεξάρτητο αξιωματούχο
Στο ερώτημα για το ποιος τελικά μπορεί να απολύσει έναν ανεξάρτητο θεσμό όπως για παράδειγμα, τον Γενικό Ελεγκτή ή τον Γενικό Εισαγγελέα, ο κ. Αγγελίδης εξήγησε πως παλαιότερα, υπήρχε μία συγκεκριμένη μορφή του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου που εξέταζε αυτά τα αιτήματα.
Με την 8η και 17η τροποποίηση του Συντάγματος που αφορά τη Δικαιοσύνη, δημιουργήθηκε ένα νέο Σώμα, το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, το οποίο απαρτίζεται από άλλους δικαστές από ότι το προηγούμενο, μετά τον διαχωρισμό των δύο Ανωτάτων Δικαστηρίων σε Ανώτατο Δικαστήριο και Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Αυτό έδωσε τη δυνατότητα να μπορεί κάποιος να ζητά τερματισμό των υπηρεσιών ενός ανώτατου αξιωματούχου για συγκεκριμένο λόγο, επιτρέποντας παράλληλα, να γίνει έφεση στο άλλο δικαστήριο.
«Δικάζει το Ανώτατο, ύστερα η έφεση δικάζεται από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο κατά την έννοια διοικητικής διαδικασίας ως δικαστικό όργανο. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό παρέχει μια επιπρόσθετη προστασία», συμπλήρωσε ο κ. Αγγελίδης. Αναφερόμενος στην εξέλιξη μεταξύ των δύο θεσμών υπογράμμισε πως το θέμα είναι να μπορούσε να εξευρεθεί λύση χωρίς να φτάσουμε εδώ που φτάσαμε. «Και τι θα γίνει μετά από την όποια απόφαση του Ανωτάτου», διερωτήθηκε.
Ο.. χρησμός Αγγελίδη
Ο κ. Αγγελίδης πάντως εξέφρασε την εκτίμηση πως υπάρχει περίπτωση να αποτύχει η αίτηση του Γενικού Εισαγγελέα. «Αν λοιπόν χάσει ο Γενικός Εισαγγελέας τι μας μένει; Αν από την άλλη πλευρά κριθεί ότι η συμπεριφορά ήταν μέχρι κάποιου βαθμού επιτρεπτή; Τι γίνεται εκεί; Υπάρχει νικητής έναντι του Γενικού Εισαγγελέα;», επεσήμανε.
Περί δικαστικού σφάλματος και υπερεξουσιών ο λόγος
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν πάντως η αναφορά του κ. Αγγελίδη σε δικαστικό σφάλμα. Συγκεκριμένα, μίλησε για την περίπτωση ενός πολίτη, διαφορετική από την περίπτωση Παπασάββα, ο οποίος ζήτησε την απόλυση του Γενικού Εισαγγελέα, μετά την υπόθεση του Ρίκκου Ερωτοκρίτου, λέγοντας πως πρόκειται για «το χειρότερο από όλα δικαστικό σφάλμα το οποίο μας δεσμεύει».
Επισημαίνεται πως σύμφωνα με τα όσα έχουν δει μέχρι στιγμής το φως της δημοσιότητας, η πλευρά του Γενικού Εισαγγελέα βασίζεται κατά κύριο λόγο στη νομολογία που χρησιμοποιήθηκε στην υπόθεση απόλυσης του Ρίκκου Ερωτοκρίτου προκειμένου να αποδείξει πως ο Γενικός Ελεγκτής προέβη σε ανάρμοστη συμπεριφορά.
Όπως είπε, σε αυτή την αίτηση ο Γενικός Εισαγγελέας πέρασε στην αντεπίθεση, υποβάλλοντας λόγο για το εάν νομιμοποιείται ένας απλός πολίτης να ζητήσει να τερματιστούν οι υπηρεσίες του ως Γενικού Εισαγγελέα για οποιοδήποτε λόγο. Το Δικαστήριο τότε είπε «όχι», ανέφερε ο κ. Αγγελίδης, προσθέτοντας πως επεσήμανε ότι «ο μόνος που νομιμοποιείται είναι ο ίδιος ο Γενικός Εισαγγελέας για άλλο πρόσωπο εξουσίας». Σημείωσε δε, πως τότε ήταν 12 δικαστές και οι 11 συμφώνησαν. «Ο σημερινός Πρόεδρος διαφώνησε και είπε ότι δεν μπορώ να δώσω τέτοιου είδους ευρεία εξουσία σε ένα όργανο του κράτους το οποίο διέπεται από το Σύνταγμα», αποκάλυψε.
«Ας θυμηθούμε ορισμένα πράγματα που πρέπει να συζητηθούν, έστω και αν υπάρχει ακόμα και απόφαση του δικαστηρίου, σε σχέση με τους συλλογισμούς και την έπαρση τη σημερινή», είπε καταλήγοντας και αφήνοντας αιχμές ο κ. Αγγελίδης, ενώ υπέδειξε πως το Ανώτατο Δικαστήριο με τη μορφή που είχε απέκτησε ευρύτατη εξουσία που είναι ανεπίτρεπτο.
Διαβάστε επίσης: Ξεκινά το rebranding της Κύπρου - Στο ψάξιμο για υπηρεσίες €1,5 εκατομμυρίου