Σε μία απόφαση - ορόσημο προχώρησε το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο, αφού απέρριψε την απαίτηση κουρεμένων καταθετών που αξίωναν από την Κυπριακή Δημοκρατία αποζημιώσεις ύψους $600 περίπου εκατομμυρίων. Ειδικότερα, το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο εξέδωσε χθες την απόφαση του για την υπόθεση “Αδαμακόπουλος εναντίον Κυπριακής Δημοκρατίας”.Σε δηλώσεις του το πρωί της Πέμπτης, ο Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης ανέφερε πως η απόφαση «δικαιώνει» την Κύπρο στα μέτρα τα οποία λήφθηκαν κατά την περίοδο του 2013.
Εξερχόμενος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, μετά την αναβολή της εξέτασης της προδικαστικής ένστασης του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας, στην αίτηση του Γενικού Εισαγγελέα, με την οποία ζητεί την παύση του για ανάρμοστη συμπεριφορά, ο κ. Σαββίδης ανακοίνωσε την απόφαση του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου, «σε μια πολύ σοβαρή υπόθεση», όπως τη χαρακτήρισε. Συγκεκριμένα, ανέφερε πως ένας μεγάλος αριθμός Ελλαδιτών επενδυτών οι οποίοι είχαν καταθέσεις ή και αξιόγραφα στις κυπριακές τράπεζες ήγειραν διαιτητική διαδικασία με βάση τις διμερείς συμβάσεις της Ελλάδας με την Κύπρο και του Λουξεμβούργου με την Κύπρο διεκδικώντας εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας συνολικά ποσά που σήμερα ανέρχονται στα 600 περίπου εκατομμύρια δολάρια.
«Και είναι με ιδιαίτερη χαρά που θέλω να ενημερώσω ότι το αίτημα αυτό απορρίφθηκε από το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο, μετά από ακροαματική διαδικασία που έγινε στο Λονδίνο στις αρχές του 2023» στην οποία παρευρέθηκε και ο ίδιος όπου και αγόρευσε.
Χθες, σημείωσε, εκδόθηκε η απόφαση «η οποία δικαιώνει την Κύπρο στα μέτρα τα οποία λήφθηκαν κατά την περίοδο του 2013, με αποτέλεσμα να βρεθεί ότι δεν υπήρχε οποιαδήποτε ευθύνη της Κυπριακής Δημοκρατίας», για το κούρεμα.
Οι αιτητές ήταν κάτοχοι αξιογράφων και καταθέτες στις δύο Κυπριακές τράπεζες, σημείωσε.
Ερωτηθείς σχετικά, είπε ότι είναι τελεσίδικη η απόφαση της διαιτησίας, επισημαίνοντας πως υπάρχει μια μικρή εξαίρεση ενός επενδυτή του οποίου παραμένει η απαίτηση για εκδίκαση στο Διαιτητικό Δικαστήριο, γιατί, κατά τον ισχυρισμό, θα έπρεπε να τύχει ανάλογου χειρισμού που έτυχαν θέματα στην Κυπριακή Δημοκρατία, παρόμοια με τα δικά του, προσθέτοντας ότι, αυτό το μικρό κομμάτι της υπόθεσης αυτής εκκρεμεί ακόμη στο Διαιτητικό Δικαστήριο.
Απαντώντας και πάλι σε ερώτηση, είπε ότι αφορά μικρό ποσό σε σχέση με το συνολικό της απαίτησης.
«Νόμιμη άσκηση της ρυθμιστικής εξουσίας του Κράτους», τα μέτρα του Μαρτίου 2013
Σε ανακοίνωσή της, η Νομική Υπηρεσία αναφέρει ότι, η Κυπριακή Δημοκρατία προβαίνει σε λεπτομερή μελέτη και αξιολόγηση της Απόφασης και ότι το Διαιτητικό Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα μέτρα του Μαρτίου 2013 «αποτελούσαν νόμιμη άσκηση της ρυθμιστικής εξουσίας του Κράτους, το οποίο ενεργούσε προς το δημόσιο συμφέρον».
Περιγράφει ότι στις 21 Μαΐου 2024, εκδόθηκε η Απόφαση (Decision on Liability) του Διαιτητικού Δικαστηρίου, το οποίο συγκροτήθηκε σύμφωνα με τους Κανόνες Διαιτησίας του Διεθνούς Κέντρου για την Επίλυση Επενδυτικών Διαφορών (ICSID) της Παγκόσμιας Τράπεζας (World Bank) στη διαιτησία με τίτλο Theodoros Adamakopoulos and others v. Republic of Cyprus.
Καλούνται να καταβάλουν $6 εκατομμύρια στην ΚΔ
Το Διαιτητικό Δικαστήριο, προστίθεται, «απέρριψε ομόφωνα όλες τις αξιώσεις των απαιτητών εναντίον της Δημοκρατίας, οι οποίοι ήταν καταθέτες και κάτοχοι αξιογράφων της Τράπεζας Κύπρου και της Λαϊκής Τράπεζας το 2013 όταν εφαρμόστηκαν τα μέτρα εξυγίανσης των τραπεζών, με εξαίρεση μια μοναδική αξίωση ενός μόνο συγκεκριμένου απαιτητή». Το Δικαστήριο διέταξε τους απαιτητές όπως καταβάλουν στη Δημοκρατία περίπου 6 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ως έξοδα, προστίθεται. Σημειώνεται ότι η συνολική απαίτηση των απαιτητών εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας ανερχόταν περίπου στα 570 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (συμπεριλαμβανομένων των τόκων), πλέον έξοδα περίπου 30 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι απαιτητές αποτελούνται από 968 φυσικά πρόσωπα και έξι εταιρείες και είναι Έλληνες υπήκοοι, με εξαίρεση μία εταιρεία που συστάθηκε στο Λουξεμβούργο. «Θέση τους ήταν ότι η Δημοκρατία θα έπρεπε να θεωρηθεί υπεύθυνη για τις ζημίες που υπέστησαν σε σχέση με τα μέτρα εξυγίανσης, ισχυριζόμενοι ότι η Δημοκρατία προκάλεσε τα οικονομικά προβλήματα των τραπεζών, δεν υιοθέτησε διαθέσιμα εναλλακτικά μέτρα που θα είχαν αποτρέψει ή περιορίσει σε μεγάλο βαθμό τις ζημίες τους και εφάρμοσε τα μέτρα εξυγίανσης κατά τρόπο μεροληπτικό και που συνιστούσε απαλλοτρίωση», αναφέρεται.
«Η Κυπριακή Δημοκρατία, στο πλαίσιο της διαιτησίας, αντέκρουσε τους ισχυρισμούς των απαιτητών ως αβάσιμους, και χαιρετίζει την Απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου, το οποίο, υιοθετώντας τις θέσεις της Δημοκρατίας, διαπίστωσε ότι τα μέτρα εξυγίανσης δεν παραβίασαν τις υποχρεώσεις της δυνάμει των επενδυτικών Συμφωνιών και δεν ήταν αυθαίρετα, δυσανάλογα, μεροληπτικά και δεν συνιστούσαν απαλλοτρίωση», αναφέρεται.
Ειδικότερα, σημειώνεται, το Διαιτητικό Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα μέτρα του Μαρτίου 2013 «αποτελούσαν νόμιμη άσκηση της ρυθμιστικής εξουσίας του Κράτους, το οποίο ενεργούσε προς το δημόσιο συμφέρον». «Επιβεβαίωσε τη θέση που υποστήριξε η Δημοκρατία κατά τη διαιτησία», περιλαμβανομένων των εξηγήσεων που έδωσε ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Γιώργος Λ. Σαββίδης, κατά την ακρόαση επί της ουσίας, που διεξήχθη μεταξύ 25 Ιανουαρίου 2023 – 7 Φεβρουαρίου 2023, ότι, σε περίπτωση που δεν λαμβάνονταν τα μέτρα εξυγίανσης, θα προκαλείτο άτακτη κατάρρευση των τραπεζών και της οικονομίας στο σύνολό της, αναφέρει η ανακοίνωση.
«Το Διαιτητικό Δικαστήριο επιβεβαίωσε, περαιτέρω, ότι η απόφαση για την επιβολή των μέτρων εξυγίανσης λήφθηκε αφού είχε πρώτα συνεκτιμηθεί ότι δεν υπήρχαν άλλες διαθέσιμες επιλογές, και αναγνώρισε την υπεύθυνη στάση των αξιωματούχων και λειτουργών της Κεντρικής Τράπεζας, οι οποίοι ήταν προετοιμασμένοι για όλα τα πιθανά ενδεχόμενα, καθώς επίσης ότι η Κεντρική Τράπεζα είχε εξετάσει προηγουμένως και επιβεβαιώσει ότι οι μέτοχοι, οι κάτοχοι αξιογράφων και οι καταθέτες δεν θα ήταν σε καλύτερη θέση στην περίπτωση που οι τράπεζες είχαν αφεθεί να καταρρεύσουν και να τεθούν υπό εκκαθάριση», σημειώνεται.
Αναφέρεται ότι εξετάζεται η περίπτωση του ενός απαιτητή, σε σχέση με τον οποίο, λόγω των εξαιρετικών περιστάσεών του, «διαπιστώθηκε παραβίαση, όχι ως προς τη νομιμότητα των μέτρων εξυγίανσης που λήφθηκαν από τη Δημοκρατία, τα οποία κρίθηκαν καθ’ όλα νόμιμα από το Διαιτητικό Δικαστήριο, αλλά ως προς το μη χειρισμό του κατ’ ανάλογο τρόπο με άλλες εξαιρετικές περιπτώσεις σε μεταγενέστερο στάδιο από το Κράτος».
Σημειώνεται ότι την Κυπριακή Δημοκρατία ενώπιον του Διαιτητικού Δικαστηρίου του ICSID εκπροσώπησε ο διεθνής δικηγορικός οίκος Curtis, Mallet-Prevost, Colt & Mosle LLP και ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας μαζί με ομάδα δικηγόρων της Νομικής Υπηρεσίας και λειτουργών της Κεντρικής Τράπεζας και του Υπουργείου Οικονομικών.
Διαβάστε επίσης: Ανατροπή στη δικαστική μάχη Εισαγγελέα-Ελεγκτή: Τα ζητήματα που εγείρονται