Της Βάσιας Καττή
Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πριν από 20 χρόνια, αποτέλεσε μια από τις πλέον σημαντικές στιγμές στην ιστορία της χώρας μας. Από το 2004 οι πολίτες της Κύπρου απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα της συμμετοχής τους στην ευρωπαϊκή κοινότητα. Αυτά περιλαμβάνουν τη δυνατότητα να εργάζονται, να ταξιδεύουν και να σπουδάζουν σε οποιοδήποτε μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη χρήση του κοινού νομίσματος και την υλοποίηση πολλών έργων υποδομής και ανάπτυξης με τη χρήση ευρωπαϊκών κονδυλίων. Αυτές οι εξελίξεις έχουν σηματοδοτήσει μια νέα εποχή ανάπτυξης και ευημερίας για την Κύπρο, ενισχύοντας τη θέση της στη διεθνή σκηνή και συμβάλλοντας στη διαμόρφωση μιας πιο δυναμικής και βιώσιμης Οικονομίας.
Ο δρόμος προς την ένταξη
Η πορεία της Κύπρου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισε από το 1972, όταν η Κυπριακή Δημοκρατία υπέγραψε Συμφωνία Σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Οι σχέσεις αυτές εξελίχθηκαν σταδιακά. Παρά τις δύσκολες συνθήκες που δημιουργήθηκαν μετά την τουρκική εισβολή του 1974 και την κατοχή μεγάλου τμήματος της κυπριακής επικράτειας, πράγμα που οδήγησε στην καθυστέρηση της υπογραφής της συμφωνίας για Τελωνειακή Ένωση με την ΕΟΚ, αυτή υπογράφτηκε τελικά το 1987.
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’80, οι δεσμοί της Κύπρου με την ΕΟΚ είχαν βασικά εμπορικό χαρακτήρα. Μετά την υποβολή αίτησης ένταξης, το 1990, η ευρωπαϊκή πορεία της Κύπρου αναβαθμίστηκε σταδιακά και τέθηκε σε σταθερές βάσεις, για να καταστεί σήμερα κυρίαρχη πολιτική επιλογή της κυβέρνησης, ολόκληρης της πολιτικής ηγεσίας και του λαού στο σύνολό του. Ο στόχος της ένταξης συνιστούσε την πιο ελπιδοφόρα προοπτική για την κατοχύρωση ενός ειρηνικού μέλλοντος για τον λαό της Κύπρου, μέσα σε συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας.
Από τη Συμφωνία Σύνδεσης στην Επίσημη Ένταξη
Ορισμένοι ιστορικοί σταθμοί στην εξέλιξη αυτής της πορείας είναι:
• Η Συμφωνία Σύνδεσης το 1973.
• Η Τελωνειακή Ένωση το 1987.
• Η υποβολή αίτησης ένταξης το 1990.
• Η Γνωμοδότηση της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κοινότητας το 1993.
• Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Κέρκυρας το 1994.
• Η απόφαση της 6ης Μαρτίου 1995.
• Η έναρξη των διαπραγματεύσεων ένταξης Μάρτιος 1998.
• Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ελσίνκι Δεκέμβριος 1999.
• Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Κοπεγχάγης Δεκέμβριος 2002.
• Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., με 507 ψήφους υπέρ, 29 εναντίον και 26 αποχές, 9 Απριλίου 2003.
• Την 1η Μαΐου 2004 η Κύπρος εντάχθηκε επίσημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Έργα μεγάλης αξίας με τις… ευλογίες της Ευρώπης
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχει σημαντική οικονομική στήριξη στα κράτη-μέλη της μέσω διαφόρων προγραμμάτων και ταμείων. Έτσι, στον τομέα της Οικονομίας, η Ευρώπη στάθηκε έμπρακτα δίπλα στην Κύπρο. Υπολογίζεται πως από την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. έως και το 2020, συνολικά έχουν εισρεύσει περίπου €1,5 δισ., ενώ για την προγραμματική περίοδο 2021-2027 έχουν κατανεμηθεί στην Κύπρο από τα Ταμεία Πολιτικής Συνοχής χρηματοδοτικοί πόροι ύψους €969 εκ.. Χωρίς αυτά τα χρήματα, έργα όπως η εντυπωσιακή βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου, το παραθαλάσσιο πάρκο της Λεμεσού, η παραλιακή Πιαλέ Πασά στη Λάρνακα, η ανέγερση του ΤΕΠΑΚ στην Πάφο και πολλά άλλα, δεν θα είχαν γίνει πραγματικότητα.
Ανασκόπηση πέντε σπουδαίων έργων
Πάμε να κάνουμε μια ανασκόπηση, λοιπόν, πέντε σπουδαίων έργων που έγιναν με τη συγχρηματοδότηση της Ε.Ε..
#1: Ανάπτυξη Συστήματος Πληροφορικής για την Εισαγωγή και Υποστήριξη του ΓεΣΥ
Η ραχοκοκαλιά του Γενικού Συστήματος Υγείας
Με τη συγχρηματοδότηση της Ε.Ε. αναπτύχθηκε το Σύστημα Πληροφορικής για την εισαγωγή και την ανάπτυξη του Γενικού Συστήματος Υγείας στην Κύπρο (ΓεΣΥ).
Το Σύστημα Πληροφορικής επέτρεψε την έναρξη εφαρμογής του νέου Συστήματος Γενικής Φροντίδας Υγείας της χώρας, μιας από τις σημαντικότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν στην Κύπρο την τελευταία δεκαετία. Για πρώτη φορά, όλες οι ιατρικές δραστηριότητες, οργανώνονται σε ένα ενιαίο κεντρικό σύστημα Πληροφορικής.
Το Σύστημα καλύπτει τις λειτουργικές διεργασίες του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), των παροχέων και των δικαιούχων. Οι κυριότερες λειτουργίες του Συστήματος περιλαμβάνουν την εγγραφή, αποθήκευση και διαχείριση δικαιούχων του ΓεΣΥ, την εγγραφή, αποθήκευση και διαχείριση Παροχέων Φροντίδας Υγείας, τη διαχείριση καταλόγου δικαιούχων του Προσωπικού Ιατρού, τη δημιουργία και διαχείριση όλων των καταλόγων υπηρεσιών που θα αποζημιώνει το ΓεΣΥ, τη διαχείριση παραπεμπτικών, την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, τη διαχείριση εργαστηριακών εξετάσεων και τη δημιουργία Ηλεκτρονικού Αρχείου Ασθενή.
- Προγράμματα Πολιτικής Συνοχής 2014-2020
- Περίοδος Υλοποίησης: 2017- 2020
- Προϋπολογισμός Έργου: €21,8 εκ.
- Συνεισφορά Ε.Ε. (Ευρωπαϊκό Ταμείο
- Περιφερειακής Ανάπτυξης - ΕΤΠΑ): 85%
- Φορέας Υλοποίησης: Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας
#2: Κέντρο Πληροφόρησης – Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου» του Πανεπιστημίου Κύπρου
Ένα έργο που άλλαξε την αρχιτεκτονική και εκπαιδευτική φυσιογνωμία της Κύπρου
Με τη συγχρηματοδότηση της Ε.Ε. δημιουργήθηκε το Κέντρο Πληροφόρησης – Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου», ένας σύγχρονος πολυλειτουργικός χώρος όπου στεγάζονται 620.000 έντυποι τόμοι, πάνω από 190.000 συνδρομές σε τίτλους ηλεκτρονικών βιβλίων, πέραν των 12.000 συνδρομών σε ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά και πέραν των 180 τίτλων σε βάσεις δεδομένων. Διαθέτει 900 θέσεις μελέτης εξοπλισμένες με σύγχρονα μέσα τεχνολογίας, καθώς και χώρους ομαδικής μελέτης. Εκτός από τους χώρους της βιβλιοθήκης, λειτουργούν εργαστήρια πληροφορικών συστημάτων 24ωρης πρόσβασης, αμφιθέατρα με υποδομή πληροφορικών συστημάτων, αίθουσες διδασκαλίας με υποδομή πληροφορικής και εξειδικευμένα εργαστήρια προηγμένων τεχνολογιών. Η βιβλιοθήκη είναι ανοικτή προς όλους τους πολίτες και στοχεύει στην εξυπηρέτηση όλων των επιστημόνων και ερευνητών της χώρας, ως η κύρια Ερευνητική Βιβλιοθήκη.
Το έργο που στοχεύει στην ενίσχυση των υποδομών και των ικανοτήτων ανάπτυξης αριστείας στον τομέα της Έρευνας και της Καινοτομίας.
- Προγράμματα Πολιτικής Συνοχής 2014-2020
- Περίοδος Υλοποίησης: 2014 - 2019
- Προϋπολογισμός Έργου: €45,4 εκ.
- Συνεισφορά Ε.Ε. (Ευρωπαϊκό Ταμείο
- Περιφερειακής Ανάπτυξης - ΕΤΠΑ): €20 εκ.
- Φορέας Υλοποίησης: Πανεπιστήμιο Κύπρου
#3: Πολυλειτουργικό Παραθαλάσσιο Πάρκο στη Λεμεσό
Η Λεμεσός ξαναβρήκε τη χαμένη της ταυτότητα σαν παραθαλάσσια πόλη
Το έργο, το οποίο υλοποιήθηκε με τη συγχρηματοδότηση της Ε.Ε., περιλάμβανε την κατασκευή πλατφορμών/αποβαθρών προς τη θάλασσα, δημιουργία χώρων ανάπαυσης, αναψυκτηρίων και παιχνιδότοπων, χωροθέτηση ποδηλατόδρομου και χώρων στάθμευσης ποδηλάτων. Επίσης περιλάμβανε την οργάνωση μικρού αμφιθεάτρου, ανακατασκευή πεζοδρόμων, τοπιοτέχνηση/ δεντροφύτευση, ενίσχυση και αντικατάσταση οδικού φωτισμού, κατασκευή λιμνών στο μήκος της πορείας του γραμμικού πεζόδρομου, διαμόρφωση μικρών πλατειών, καθώς και ενίσχυση των χώρων στάθμευσης. Το εν λόγω έργο συνδέεται με το επίσης συγχρηματοδοτούμενο έργο «Ανάπλαση του Πυρήνα της Πόλης της Λεμεσού», αφού το πάρκο συνδέεται τόσο λειτουργικά όσο και σημασιολογικά με την υπόλοιπη πόλη, με τις διάφορες προσβάσεις και διαμορφώσεις επί του παραλιακού μετώπου, ώστε να αποκατασταθεί η για χρόνια χαμένη λειτουργική σχέση του κέντρου της πόλης με τη θάλασσα.
Σήμερα, το παραλιακό μέτωπο της Λεμεσού σφύζει από ζωή και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους χώρους περιπάτου, άθλησης, ξεκούρασης και αναψυχής, τόσο για τον πολίτη της Λεμεσού όσο και για τους χιλιάδες επισκέπτες της πόλης.
- Προγράμματα Πολιτικής Συνοχής 2007-2013
- Περίοδος Υλοποίησης: 2010-2015
- Προϋπολογισμός: €12 εκ.
- Συνεισφορά Ε.Ε. (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης): 85%
- Φορέας Υλοποίησης: Δήμος Λεμεσού
#4: Ανέγερση Παραδοσιακής Δημοτικής Αγοράς Λάρνακας
Ένα έργο που έδωσε πνοή στην τοπική αγορά
Με τη συγχρηματοδότηση της Ε.Ε. προωθήθηκε η ανέγερση νέας Δημοτικής Αγοράς στο αστικό κέντρο της Λάρνακας.
Στο ισόγειο του κτηρίου στεγάζονται 20 καταστήματα πώλησης παραδοσιακών προϊόντων. Επιπρόσθετα, έχει διαμορφωθεί ο υπαίθριος χώρος, ο οποίος λειτουργεί ως λιανική αγορά μία φορά τη βδομάδα, όπου φιλοξενούνται περίπου 30 πωλητές/παραγωγοί, ενώ τις υπόλοιπες μέρες ο χώρος χρησιμοποιείται για εκθέσεις προϊόντων. Στο μεσοπάτωμα λειτουργούν 4 χώροι εστίασης, καθώς και ειδικά διαμορφωμένος εκθεσιακός χώρος, ενώ στην οροφή του κτηρίου έχει διαμορφωθεί χώρος πρασίνου.
Το έργο συμβάλλει στην ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας της περιοχής και γενικότερα της πόλης της Λάρνακας, καθώς και στην αναβάθμιση του αστικού κέντρου της πόλης.
- Προγράμματα Πολιτικής Συνοχής 2014-2020
- Περίοδος Υλοποίησης: 2018 – 2022
- Προϋπολογισμός: €7 εκ.
- Συνεισφορά Ε.Ε. (Ευρωπαϊκό Ταμείο
- Περιφερειακής Ανάπτυξης): 85%
- Φορέας Υλοποίησης: Δήμος Λάρνακας
#5: Ανέγερση Πανεπιστημιακής Σχολής του ΤΕΠΑΚ στην Πάφο
Ένα έργο-σταθμός στην ιστορία της Ανώτατης Εκπαίδευσης της χώρας μας
Με τη συγχρηματοδότηση της Ε.Ε., προωθήθηκε η ανέγερση των κτηριακών εγκαταστάσεων της Σχολής Διοίκησης Τουρισμού, Φιλοξενίας και Επιχειρηματικότητας στην Πάφο και συγκεκριμένα η κατασκευή νέου ενεργειακά αποδοτικού κτηρίου που αποσκοπεί στην κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας κατά ποσοστό τουλάχιστον 20% χαμηλότερο από την απαίτηση της εθνικής νομοθεσίας για κτήρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας.
Πρόκειται για ένα τριώροφο κτήριο, με υπόγειο και ισόγειο, το οποίο αποτελείται από γραφεία προσωπικού, χώρους υπηρεσιών, ανοικτούς χώρους μελέτης, βοηθητικούς και αποθηκευτικούς χώρους, εξειδικευμένα εργαστήρια, αμφιθέατρα/αίθουσες διδασκαλίας, βιβλιοθήκη/αναγνωστήριο, καφεστιατόριο, γυμναστήριο, καθιστικούς χώρους, χώρους στάθμευσης για αυτοκίνητα, μοτοποδήλατα και ποδήλατα και εξωτερικό χώρο πρασίνου/πλατεία.
Η Σχολή έχει τη δυνατότητα να στεγάσει έως και 1000 φοιτητές, καθώς και 40 μέλη προσωπικού.
Η ανέγερση της Σχολής στοχεύει στην ανάπτυξη και αναζωογόνηση της περιοχής. Επίσης, στοχεύει στην επιστημονική αναβάθμιση του κλάδου και διασύνδεση της εκπαίδευσης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, με συνεπακόλουθο την αύξηση του διαθέσιμου καταρτισμένου προσωπικού για εργασία σε τοπικές ξενοδοχειακές και τουριστικές μονάδες.
Επιπλέον, με την ενίσχυση της φοιτητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας στην πόλη, διαμορφώνονται συνθήκες για πνευματική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και «άνθηση», με κυρίαρχα φαινόμενα την εξωστρέφεια και το άνοιγμα της τοπικής κοινωνίας τόσο σε εθνικό, όσο και διεθνές επίπεδο.
- Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής
- «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027»
- Περίοδος Υλοποίησης: 2021 - 2023
- Προϋπολογισμός: €20 εκ.
- Συνεισφορά Ε.Ε. (Ευρωπαϊκό Ταμείο
- Περιφερειακής Ανάπτυξης): 60%
- Φορέας Υλοποίησης: Δήμος Πάφο
Η Ευρώπη ως κινητήρια δύναμη προς την ανάπτυξη
Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση διαμόρφωσε ένα πλαίσιο συνεργασίας και υποστήριξης που επέτρεψε την υλοποίηση αυτών και πολλών άλλων σημαντικών έργων. Η Ευρώπη μάς έφερε πόρους, τεχνογνωσία και νέες ευκαιρίες. Και το ερώτημα είναι: Θα γίνονταν όλα αυτά αν δεν είμαστε μέλη της Ε.Ε.;
Διαβάστε επίσης: Θερμοπληθωρισμός vs Κύπριοι 1-0: Το φαινόμενο «καίει» τις τσέπες των καταναλωτών