Της Ευδοκίας Παπαδοπούλου
Πτώση πέραν των 27 ποσοστιαίων μονάδων αναμένεται να σημειώσει το δημόσιο χρέος της Κύπρου μέχρι το 2029, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Μάλιστα, η σχετική πρόβλεψη κατατάσσει την Κύπρο στην έκτη θέση των χωρών με το χαμηλότερο δημόσιο χρέος στην ευρωζώνη σε βάθος πενταετίας, πίσω από τις Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Εσθονία, Λιθουανία και Λετονία.
Οι προβλέψεις του ΔΝΤ
Με βάση τις προβλέψεις του ΔΝΤ, τo δημόσιο χρέος της Κύπρου θα μειωθεί κατά 27.4% το 2029 σε σχέση με τα επίπεδα του 2023 και συγκεκριμένα θα φθάσει στο 50,0% του ΑΕΠ από 77,4% το 2023. Αυτό αποτυπώνεται στην έκθεση του ΔΝΤ για την Ευρώπη (Taming Public Debt in Europe: Outlook, Challenges, and Policy Response).
Παράλληλα, εκτιμά πως η Κύπρος θα έχει το 2024 πρωτογενές πλεόνασμα 4.0%, το οποίο εντούτοις, προοβλέπεται να μειωθεί σε 2.4% το 2029, οδηγώντας σε πτωτική τροχιά του χρέους, αλλά και στην ανάπτυξη της οικονομίας. Σε πίνακα της έκθεσης σημειώνεται ότι αν ο στόχος ήταν απλά να σταθεροποιηθεί το χρέος στο επίπεδο του 2029 και όχι να συνεχίσει να μειώνεται, αυτός θα μπορούσε να επιτευχθεί και με ένα μικρό πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 0,9% του ΑΕΠ.
Μάλιστα η προβλεπόμενη μείωση του χρέους στην Κύπρο για την περίοδο 2023-29 σε σχέση με την περίοδο 2013-19 είναι η τρίτη μεγαλύτερη μεταξύ 26 αναπτυγμένων οικονομιών.
Πρωταθλήτρια χρέους η Ιταλία, ακολουθεί η Ελλάδα
Από την άλλη, η Ιταλία εκτιμάται πως θα καταστεί «πρωταθλήτρια» δημοσίου χρέους, βλέποντας το χρέος της να εκτινάσσεται από 137,3% το 2023, στο 144,9% το 2029, ακολουθούμενη από την Ελλάδα, η οποία θα βρίσκεται στη 2η θέση. Ωστόσο, το Ταμείο προβλέπει πως το ελληνικό χρέος θα καταγράψει, ραγδαία μείωση κατά από 168,8% το 2023 στο 138,8% το 202. Η πρόβλεψη αυτή του ΔΝΤ βασίζεται στην εκτίμηση ότι η Ελλάδα θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% τόσο φέτος όσο και το 2029. Παράλληλα, προκύπτει ότι η προβλεπόμενη μείωση του χρέους στην Ελλάδα για την περίοδο 2023-29 σε σχέση με την περίοδο 2013-19 είναι η μεγαλύτερη μεταξύ 26 αναπτυγμένων οικονομιών.
Η Γαλλία θα φτάσει το 115,2% από το 110,6%, το Βέλγιο στο 115,6% από 104,5%, ενώ η Ισπανία στο 104,2% από 107,5%. Εκτός των ευρωπαϊκών χωρών, το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να αγγίξει το 110,1% από 101,1%.
Κίνδυνοι στην ευρωζώνη
Οι έκθεση του ΔΝΤ καταδεικνύει πως οι προοπτικές για το δημόσιο χρέος και τη χρηματοδότησή του είναι δύσκολες για τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, μετά την αύξηση των ελλειμμάτων στην περίοδο της πανδημίας της ενεργειακής κρίσης και απαιτούν αποφασιστικές οικονομικές πολιτικές που ενισχύουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα, διατηρώντας παράλληλα τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.
Η πιθανότητα να μη σταθεροποιηθεί το χρέος σε βάθος πενταετίας έχει αυξηθεί στις περισσότερες χώρες της ζώνης του ευρώ αλλά και στις αναδυόμενες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως λόγω των υψηλότερων πρωτογενών ελλειμμάτων.
Σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, οι βασικοί κίνδυνοι είναι η ανεπαρκής προσαρμογή του πρωτογενούς ισοζυγίου για τη σταθεροποίηση του χρέους και η χαμηλότερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη.
Η διατηρήσιμη ανάπτυξη αναμένεται να είναι ο κύριος μοχλός για τη μείωση του χρέους στις περισσότερες χώρες, με τους κινδύνους να είναι καθοδικοί.
Παραμένουν αυξημένες οι χρηματοδοτικές ανάγκες
Πάνω από τους προ της πανδημίας μέσους όρους αναμένεται να παραμείνουν οι χρηματοδοτικές ανάγκες, λόγω των αυξημένων επιπέδων δημόσιου χρέους στις περισσότερες ευρωπαϊκές οικονομίες.
Σε ό,τι αφορά την ευρωζώνη, οι συνεχείς θετικές επιδράσεις στα spreads των κρατικών ομολόγων από τα προγράμματα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ επέτρεψαν στις κυβερνήσεις να διατηρήσουν μια στρατηγική έκδοσης τίτλων μακράς διάρκειας, αμβλύνοντας τις βραχυπρόθεσμες χρηματοδοτικές πιέσεις.
Οι κάτοχοι κρατικών ομολόγων εκτιμάται ότι θα απομακρυνθούν από τις κεντρικές τράπεζες και οι εγχώριοι και παγκόσμιοι παράγοντες της χρηματοπιστωτικής αγοράς θα αντανακλώνται περισσότερο στα ασφάλιστρα κινδύνου, αυξάνοντας πιθανότατα το κόστος επιτοκίου για τις πιο ευάλωτες χώρες.
Διαβάστε επίσης: Eurostat: Τέσσερα διαδοχικά τρίμηνα με εμπορικό πλεόνασμα στην ΕΕ (γραφήματα)