Του Ξένιου Μεσαρίτη
«Πόσο θα μας κοστίσει η φορολογική μεταρρύθμιση;» είναι το καίριο ερώτημα που τέθηκε κατά τη διάρκεια της χθεσινής παρουσίασης της φορολογικής μεταρρύθμισης.
Σύμφωνα με τους αριθμούς που ανέφερε ο Γιώργος Συρίχας, οικονομολόγος του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου, ο οποίος έθεσε το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου κατά τη χθεσινή του παρουσίαση, θα αποπειραθούμε να απαντήσουμε αν εν τέλει η μεταρρύθμιση προτίθεται να κάνει φτωχότερα ή πλουσιότερα τα δημόσια ταμεία.
Ο κ. Συρίχας σημείωσε χθες ότι οι υπολογισμοί για τους αριθμούς που παρουσίασε έχουν γίνει βάσει «βασικών και πιο συντηρητικών σεναρίων», ενώ υπενθυμίζουμε η κυβέρνηση είχε εξαγγείλει ότι «η μεταρρύθμιση θα πρέπει να είναι δημοσιονομικά ουδέτερη και να χαρακτηρίζεται από σταθερότητα, ώστε να αποτελεί πλεονέκτημα ως κίνητρο για τους ξένους και ντόπιους επενδυτές».
Πώς επηρεάζονται τα δημόσια ταμεία
Οι αλλαγές στη φορολογική πολιτική αναμένεται να έχουν μικτό αντίκτυπο στα κρατικά έσοδα, με ορισμένα μέτρα να μειώνουν τα έσοδα ενώ άλλα τα ενισχύουν, και βάσει των αριθμών που ανέλυσε ο κ. Συρίχας προκύπτουν τα ακόλουθα:
Απώλειες εσόδων:
- Οι φοροελαφρύνσεις για τα φυσικά πρόσωπα και δη η αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος από τα 19.500 ευρώ στα 20.500 ευρώ, οι αλλαγές στην προοδευτική αύξηση των συντελεστών φορολόγησης και η διαφοροποίηση στον φόρο εισοδήματος ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού θα κοστίσουν στα δημόσια ταμεία περίπου 150-170 εκατομμύρια ευρώ.
- Η μείωση του φόρου άμυνας επί της διανομής μερισμάτων από το 17% στο 5% και η κατάργηση του φόρου επί των αδιανέμητων κερδών θα οδηγήσει σε απώλειες στα δημόσια ταμεία ύψους 230-300 εκατομμυρίων ευρώ.
Αύξηση εσόδων:
- Η αύξηση του εταιρικού φόρου από 12,5% σε 15% θα αποφέρει 220-270 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
- Δυνητικές φορολογίες «υπό εξέταση», όπως φόρος ακίνητης περιουσίας και ετήσιο τέλος σε μεγάλες επιχειρήσεις, θα μπορούσαν να αποφέρουν 80-130 εκατομμύρια ευρώ.
- Οι αυξημένες καταναλωτικές και επενδυτικές «διαθέσεις» που θα ενεργοποιηθούν από τη μεταρρύθμιση και σύμφωνα με τους υπολογισμούς θα επιστρέψουν στο κράτος, μέσω ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος, περίπου 50-70 εκατομμύρια ευρώ.
Οι υπό εξέταση δύο φορολογίες και οι δύο καφέδες τη μέρα
Σύμφωνα με τις διευκρινήσεις που δόθηκαν χθες, οι «υπό εξέταση δύο φορολογίες» σχετίζονται αρχικά με τον φόρο ακίνητης ιδιοκτησίας και το ετήσιο τέλος σε επιχειρήσεις με σημαντικό κύκλο εργασιών.
Ο Γιώργος Συρίχας επισήμανε ότι ο φόρος ακίνητης ιδιοκτησίας επειδή δεν επιβάλλεται στην εργασία και στο κεφάλαιο δεν αποτρέπει την εργασία και την επιχειρηματικότητα και χαρακτηρίζεται ως «ο λιγότερο στρεβλωτικός φόρος».
«Θα επιβάλλεται, εάν θα μπει, σαν μικρή φορολογία είτε σε αδρανή γη είτε σε μεγάλης αξίας ακίνητη περιουσία», διευκρινίζοντας ότι συζητιέται το όριο των 2 εκατομμυρίων ευρώ.
Εξηγώντας για το ετήσιο τέλος σε επιχειρήσεις, ο κ. Συρίχας επισήμανε ότι υπάρχουν αρκετές εταιρείες με μεγάλο κύκλο εργασιών και σημαντικά περιουσιακά στοιχεία οι οποίες δεν πληρώνουν κάποιο φόρο κι ως εκ τούτου εξετάζεται η πρόταση να πληρώνουν ένα τέλος ύψους 800 ευρώ ετησίως.
Χαριτολογώντας και για να καθησυχάσει τις ήπιες αντιδράσεις που υπήρξαν για το εν λόγω τέλος κατά τη χθεσινή παρουσίαση, ο κ. Συρίχας είπε ότι «πρόκειται για ένα ποσό που αντιστοιχεί σε δύο καφέδες τη μέρα».
Είναι δημοσιονομικά ουδέτερη; Οι άγνωστες παράμετροι
Αναλύοντας τα δεδομένα και την εικόνα που δόθηκε χθες στο Προεδρικό Μέγαρο, το δημοσιονομικό ισοζύγιο της μεταρρύθμισης φαίνεται να είναι σχεδόν ουδέτερο. Οι απώλειες εσόδων κυμαίνονται από 380 έως 470 εκατομμύρια ευρώ, ενώ οι πρόσθετες εισροές αναμένονται μεταξύ 350 και 470 εκατομμυρίων ευρώ.
Ωστόσο, το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από το πλαίσιο που θα αποφασιστεί, μετά την διαβούλευση που θα ακολουθήσει τις επόμενες βδομάδες και εν τέλει στο τι θα εφαρμοστεί στα τέλη του χρόνου. Σαφέστατα, καθοριστικό ρόλο παίζουν και οι άλλες παράμετροι οι οποίες δεν αναφέρθηκαν σχεδόν καθόλου χθες, όπως είναι το μεγάλο κεφάλαιο της «πράσινης φορολογίας», το φορολογικό καθεστώς των non domicile καθώς και η διασύνδεση της φορολογικής μεταρρύθμισης με τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση.
Ενδεικτική επί τούτου είναι και η επισήμανση του φορολογικού σύμβουλου Χρίστου Χριστοδούλου στο Economy Today ότι παρά τα αρκετά θετικά σημεία «δεν έγινε μια ολιστική παρουσίαση του όλου πακέτου, δηλαδή, τι θα επιβληθεί μέσω της πράσινης φορολογίας και τι αντισταθμίσματα γίνονται μέσω της μερικής αυτής φορολογικής μεταρρύθμισης;»