«Ανώτεροι αξιωματούχοι του κράτους λειτουργούσαν προς ίδιον όφελος»

Λάβρος κατά της Διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου και τέως Γενικής Ελέγκτριας κας Χρυστάλλας Γιωρκάτζη, εμφανίζεται στην πρώτη αποκλειστική του συνέντευξη στο Capital Today μετά την αφυπηρέτησή του, ο τέως Διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών της Ελεγκτικής Υπηρεσίας κ. Ανδρέας Χασαπόπουλος.

Ο κ. Χασαπόπουλος δίνει συγκεκριμένα παραδείγματα συγκάλυψης των καταγγελιών, που είχε προβεί από το 1999-2014, στις οποίες, σύμφωνα με τον ίδιο, με την ανοχή της κας Γιωρκάτζη παρατηρήθηκε διασπάθιση δημοσίου χρήματος. Σχολιάζει, επίσης, το έργο που επιτελεί ο Γενικός Ελεγκτής Δρ Οδυσσέας Μιχαηλίδης, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως δεν αφήνει τίποτα να «πέσει κάτω».

Του Σωκράτη Ιωακείμ

Διετελέσατε για αρκετά χρόνια στέλεχος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, φθάνοντας μέχρι τη θέση του Διευθυντή Τεχνικών Υπηρεσιών. Ποια συναισθήματα σας διακατέχουν μετά την πρόσφατη αφυπηρέτησή σας;

Με την αφυπηρέτησή μου, το κυριότερο συναίσθημα που με διακατέχει είναι η αγωνία μου ως προς τη συνέχιση της αποκάλυψης σκανδάλων και της καταπολέμησης της διαφθοράς. Πέρασαν 20 μέρες αφότου αφυπηρέτησα και δεν είδα κάποιο νέο σκάνδαλο (γελά).

Υπήρχαν συμπεριφορές που λειτουργούσαν ενάντια στο κράτος, τις οποίες καταγγείλατε χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα;

Στην πορεία των 25 χρόνων μου στην Ελεγκτική Υπηρεσία είχα διαπιστώσει πάμπολλες συμπεριφορές που λειτουργούσαν ενάντια στο κράτος. Συγκεκριμένα είχα διαπιστώσει ότι ανώτεροι αξιωματούχοι, εκμεταλλευόμενοι τη θέση τους, ενεργούσαν προς ίδιον όφελος. Επειδή, όμως, η προηγούμενη ηγεσία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ήταν μέρος του πιο πάνω συστήματος, αγνοούσε τις επισημάνσεις μου, με αποτέλεσμα εξακολουθούσαν και αυξάνονταν τέτοιες ενέργειες.

ΣΥΓΚΑΛΥΨΗ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΩΝ

Μπορείτε να μας δώσετε συγκεκριμένα παραδείγματα, όπου διαπιστώσατε συγκάλυψη των καταγγελιών, στις οποίες προχωρήσατε;

Συγκεκριμένα παραδείγματα συγκάλυψης των καταγγελιών που διατύπωσα – όλα αφορούν στην περίοδο της τέως Γενικής Ελέγκτριας (1999 – 2014) – είναι τα ακόλουθα:

- Παρεμβάσεις του τότε Γενικού Λογιστή (όταν ήταν Πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών) προς την Τεχνική Επιτροπή του Συμβουλίου Προσφορών για καθ’ υπόδειξή του υποβολή εισηγήσεων/ εκθέσεων που δεν ήταν ούτε νόμιμες ούτε συμφέρουσες για το Δημόσιο.

- Παράνομες ενέργειες του πιο πάνω αξιωματούχου κατά την εξέταση/λήψη αποφάσεων στο Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών. Σε συγκεκριμένη περίπτωση, όταν είχαν ήδη κατακυρωθεί ομόφωνα 4 προσφορές του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού κατά τη συνεδρία του Συμβουλίου Προσφορών για διαγωνισμούς αξίας πέραν του £1 εκ., μίλησε στο τηλέφωνο με τον Υπουργό Παιδείας (που τον είχε καλέσει) και όταν το έκλεισε, ζήτησε από τα μέλη του Συμβουλίου να ανακαλέσουν τις αποφάσεις τους και να αναβάλουν την εξέταση των υπολοίπων προσφορών τού εν λόγω Υπουργείου. Πρόκειται για τον αξιωματούχο εκείνο, για τον οποίο το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής για την ανέγερση του Νέου Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας ήταν καταπέλτης, αφού του επέρριπτε ευθύνες για διασπάθιση ποσού ύψους £5,0 εκατ. (με τη συμπληρωματική συμφωνία που διαπραγματεύθηκε και συμφώνησε ο ίδιος προσωπικά, ενώ η Διεύθυνση Ελέγχου του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων είχε εκφράσει, τεκμηριωμένα, την άποψη ότι δεν δικαιολογείτο ποσό πέραν του £1,0 εκατ.). Τελικά η πειθαρχική έρευνα που διατάχθηκε από τον αείμνηστο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Τάσσο Παπαδόπουλο, για τον πιο πάνω αξιωματούχο και τον τότε Διευθυντή Τεχνικού Ελέγχου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ακυρώθηκε κατόπιν παρέμβασης από την τέως Γενική Ελέγκτρια. Τα σχετικά σημειώματα/καταγγελίες μου προς την τέως Γενική Ελέγκτρια αφαιρέθηκαν από τους φακέλους της Υπηρεσίας μας καθ’ υπόδειξη του τότε Διευθυντή Τεχνικού Ελέγχου και εντολές της Γενικής Ελέγκτριας, παρά την έντονη διαφωνία μου. Ως αποτέλεσμα, μου απαγορεύθηκε η εκπροσώπηση της Υπηρεσίας μας στο Συμβούλιο Προσφορών (ως Παρατηρητής).

-Καταγγελία μου προς την τέως Γενική Ελέγκτρια για διασπάθιση ποσού ύψους £300.000, με εισήγηση του αρμοδίου Τμήματος, για καταβολή του ως αποζημίωση σε Εργολάβο Μηχανολογικών εγκαταστάσεων. Η άποψή μου ήταν ότι κάτι τέτοιο δεν δικαιολογείτο με βάση τους όρους της σύμβασης που ήταν σύμβαση μελέτης/κατασκευής. Ωστόσο, ο τότε Διευθυντής Τεχνικού Ελέγχου διαφώνησε μαζί μου και συμφώνησε με την καταβολή του πιο πάνω ποσού. Σημειώνεται ότι ήμουν ο μόνος ειδικός σε τέτοιες συμβάσεις – ως Μηχανολόγος Μηχανικός – κάτι που δεν λήφθηκε υπ’ όψιν από την τέως Γενική Ελέγκτρια. Στη συνέχεια, πληροφορήθηκα από τον ίδιο τον Εργολάβο ότι εκείνη την περίοδο, εγκαθιστούσε τοπικές μονάδες κλιματισμού στην οικία του τότε Διευθυντή Τεχνικού Ελέγχου.

- Καταγγελία μου προς την τέως Γενική Ελέγκτρια για τα 3 ελικόπτερα της Εθνικής Φρουράς, που δεν τέθηκε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Άμυνας κατά την εξέταση του θέματος. Αντίθετα, συνηγόρησε υπέρ της αγοράς τους, ενώ είχε ενώπιόν της τεκμηριωμένο σημείωμά μου ότι δεν θα έπρεπε να εγκριθεί η εν λόγω αγορά, εφόσον η τιμή, στην οποία προσφέρθηκαν στην Εθνική Φρουρά, ήταν συνολικά κατά €8 εκ. περίπου υψηλότερη από τις τιμές που πωλήθηκαν τα ίδια ελικόπτερα σε άλλες χώρες κατά την περίοδο εκείνη.

- Καταγγελία μου προς την τέως Γενική Ελέγκτρια για την αγορά των 2 ελικοπτέρων της Αστυνομίας ότι αφενός παραβιάστηκαν οι πρόνοιες της νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων κατά τη διαδικασία που ακολουθήθηκε και, αφετέρου, η τιμή τους ήταν υπερβολικά υψηλή και πέραν της εκτίμησης δαπάνης. Συγκεκριμένα, κατήγγειλα τεκμηριωμένα ότι η τιμή ήταν παραφουσκωμένη κατά €6 εκ. περίπου συνολικά. Ωστόσο, η καταγγελία μου έπεσε στο κενό, και μάλιστα, κατά τη συνεδρία λήψης της απόφασης από το Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, εκπροσώπησε η ίδια την Υπηρεσία μας, για μοναδική φορά στα 15 χρόνια που υπηρέτησε ως Γενική Ελέγκτρια, επειδή την είχα ενημερώσει ότι θα εισηγούμουν – ως ο μόνιμος εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας στο Συμβούλιο Προσφορών – την ακύρωση του διαγωνισμού. Τότε μου απαγόρευσε να την εκπροσωπήσω και μου ζήτησε απλώς να τη συνοδεύσω, χωρίς να μιλήσω καθόλου στο Συμβούλιο Προσφορών, κάτι το οποίο αρνήθηκα, γι’ αυτό και εκπροσώπησε την Υπηρεσία η ίδια, εισηγούμενη την κατακύρωση του διαγωνισμού και υπερασπιζόμενη τη λογικότητα της τιμής των 2 ελικοπτέρων, για την οποία είχε τεθεί υπ’ όψιν της τεκμηριωμένο σημείωμά μου ότι επρόκειτο για διασπάθιση δημοσίου χρήματος ύψους €10 εκ. τουλάχιστον.

-Για το ίδιο το κτήριο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, κατήγγειλα γραπτώς στην τέως Γενική Ελέγκτρια, ότι καταβλήθηκε £1,0 εκ. επιπλέον ποσό στον Ανάδοχο. Το ποσό αυτό είχε ζητήσει με την προσφορά του ο εργολάβος ως αποζημίωση για τα έξοδα χρηματοδότησης της κατασκευής του κτηρίου, εφόσον θα αποπληρωνόταν σε 15 χρόνια από την παράδοσή του. Ωστόσο, τελικά το ποσό που αντιπροσώπευε το κόστος κατασκευής καταβλήθηκε με την παράδοση του κτηρίου και, ταυτόχρονα καταβλήθηκε στον εργολάβο και το £1,0 εκατ. που αφορούσε τη χρηματοδότηση. Η τέως Γενική Ελέγκτρια μού ανέφερε ότι δεν υπήρχε τέτοιο θέμα και ότι ορθά έγιναν όλα.

Τα πιο πάνω καταγγέλθηκαν στη συνέχεια στον νυν Γενικό Ελεγκτή και πήραν τον δρόμο – τα πλείστα – της ποινικής ανάκρισης, κατόπιν οδηγιών του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.

ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΤΟΥ ΣΑΠΑ

Ποια ήταν τα σημαντικότερα σκάνδαλα που αναδείχθηκαν μέσω του τεχνικού ελέγχου που διενεργήσατε;

Τα σημαντικότερα σκάνδαλα που αναδείχθηκαν από τον Τεχνικό Έλεγχο, θεωρώ ότι ήταν τα ακόλουθα:

-Το μεγαλύτερο ήταν αυτό του ΣΑΠΑ. Το όλο θέμα ξεκίνησε κατόπιν καταγγελίας που υποβλήθηκε στον Αρχηγό Αστυνομίας με επιστολή μας, στην οποία παραθέσαμε τα γεγονότα που είχαν καταγγελθεί στην Υπηρεσία μας. Η ίδια ακριβώς καταγγελία είχε γίνει από το ίδιο άτομο 3 χρόνια προηγουμένως, όπως μας πληροφόρησε, χωρίς να γίνει οτιδήποτε, ενώ το συγκεκριμένο άτομο που είχε προβεί στην καταγγελία, απειλήθηκε/προειδοποιήθηκε τότε από εμπλεκόμενο εργολάβο. Η καταγγελία είχε γίνει το 2011 στον τότε Διευθυντή Τεχνικού Ελέγχου και στην τέως Γενική Ελέγκτρια. Το ίδιο άτομο είχε καταγγείλει ξανά στην τέως Γενική Ελέγκτρια, στις 14.2.2014, στο γραφείο της και στην παρουσία μου (η συνάντηση είχε διευθετηθεί από εμένα), τα ίδια ακριβώς πράγματα, ωστόσο, μέχρι τα μέσα Απριλίου 2014 (δηλαδή για 2 περίπου μήνες) που διορίστηκε Διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας, δεν είχε προχωρήσει σε οποιαδήποτε καταγγελία – ως ώφειλε – προς τον Γενικό Εισαγγελέα, παρά τη σοβαρότητα των καταγγελιών και τις επίμονες και καθημερινές παροτρύνσεις μου. Όταν διορίστηκε στη θέση του Γενικού Ελεγκτή ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης, διευθέτησα συνάντηση του πιο πάνω ατόμου μαζί του, όπου και πάλι – στην παρουσία μου – επανέλαβε τα ίδια πράγματα που είχε καταγγείλει – 2 φορές προηγουμένως – στην τέως Γενική Ελέγκτρια και στον τότε Διευθυντή Τεχνικού Ελέγχου.

- Το πρόσφατο σκάνδαλο του κτηρίου του Επαρχιακού Γραφείου Λάρνακας του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, όπου ένα κτήριο, η αγοραία αξία του οποίου ανερχόταν τότε στα  €7,1 εκ., απαλλοτριώθηκε έναντι €14,2 εκ.

-Το σκάνδαλο της ενοικίασης κτηρίου για τα Επαρχιακά Γραφεία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας και του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, όπου αφενός στη συνεδρία του αρμοδίου οργάνου, δηλαδή του Κεντρικού Φορέα Στέγασης Κρατικών Υπηρεσιών, για εξέταση/έγκριση του αιτήματος ενοικίασης, παρεκάθητο – χωρίς να νομιμοποιείται προς τούτο – ο Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου και, αφετέρου, το συμβόλαιο είχε υπογραφεί με άτομο που εκπροσωπούσε την ιδιοκτήτρια εταιρεία – χωρίς να του ζητηθεί πληρεξούσιο – η οποία ανήκει σε άλλη εταιρεία, εγγεγραμμένη στον Παναμά. Ο Πρόεδρος του Φορέα θεωρούσε το εν λόγω άτομο ως τον ιδιοκτήτη του κτηρίου.

-Το σκάνδαλο του κτηρίου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, που ενώ προβλεπόταν η αποπληρωμή του κόστους κατασκευής του εντός 15 ετών από την παράδοσή του, εντούτοις, εξοφλήθηκε ταυτόχρονα με την παραλαβή/χρήση του, ενώ στον εργολάβο καταβλήθηκε και το κόστος χρηματοδότησης ύψους £1,0 εκ. περίπου, που θα επωμιζόταν σε περίπτωση που η αποπληρωμή θα γινόταν σε 15 ισόποσες ετήσιες δόσεις. Το κόστος χρηματοδότησης, αφού αυτή έγινε εξολοκλήρου από το κράτος, θα έπρεπε να αφαιρεθεί από το ποσό του συμβολαίου. Δηλαδή υπήρξε διασπάθιση £1,0 εκατ. περίπου.

-Τα σκάνδαλα των 3 ελικοπτέρων της Εθνικής Φρουράς και των 2 της Αστυνομίας, που αγοράστηκαν κατά €14 εκατ. τουλάχιστον πιο ακριβά από άλλες χώρες. Δηλαδή με το ίδιο ποσό θα έπρεπε να αγοράζονταν 6 -αντί 5- ελικόπτερα.

-Τα σκάνδαλα των Συμβουλίων Αποχετεύσεων Λάρνακας και Λευκωσίας, που κατόπιν έρευνας των Τεχνικών Υπηρεσιών της Ελεγκτικής Υπηρεσίας σε αριθμό συμβολαίων, διαπιστώθηκε ότι ενδεχομένως να διαπράχθηκαν ποινικά αδικήματα από τα άτομα που χειρίζονταν ή/και ελάμβαναν αποφάσεις για τα πιο πάνω συμβόλαια (λειτουργούς, τότε δημοτικούς συμβούλους, διευθυντές έργων κ.λπ.). Κατόπιν υποβολής των πορισμάτων της έρευνάς μας στον Γενικό Εισαγγελέα, ο τελευταίος διέταξε ποινική έρευνα, η οποία ευρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία 2½ χρόνια.

-Τα 4 σκάφη της Αστυνομίας, τα οποία κατόπιν ελέγχου, που διεξήχθη από ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα που υπέδειξαν οι Τεχνικές Υπηρεσίες της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, διαπιστώθηκε ότι αυτά δεν πληρούσαν τις προδιαγραφές. Πρόκειται για τη σύμβαση, στην οποία ενεπλάκη και το όνομα εταιρείας συμφερόντων συγγενικών προσώπων του Προέδρου της Δημοκρατίας. Η εγγυητική ρευστοποιήθηκε, ωστόσο, εκκρεμεί εδώ και αρκετό καιρό η επιδιόρθωσή τους.

-Το σκάνδαλο του Κοινοτικού Συμβουλίου Ορόκλινης, όπου ένα Κοινοτικό Συμβούλιο με αρκετούς πόρους, βρέθηκε σήμερα καταχρεωμένο.

ΔΕΝ ΔΕΧΕΤΑΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

Ποια είναι η άποψή σας για τον Γενικό Ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη;

Ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης ήταν η αλλαγή που έκανε τη διαφορά στην Ελεγκτική Υπηρεσία, διότι το προσωπικό ήταν το ίδιο – πριν και μετά – και ακόμα είχε μειωθεί, λόγω πρόωρης αφυπηρέτησης έμπειρων/ικανών υπαλλήλων. Δεν δέχεται παρεμβάσεις και αυτό είναι το σπουδαιότερο χαρακτηριστικό του. Για την ευφυΐα, τη γρήγορη αντίληψη και την ικανότητα να ασχολείται ταυτόχρονα με πολλά θέματα, δεν χρειάζεται νομίζω να αναφερθώ. Δεν αφήνει τίποτε «να πέσει κάτω».

Tι περιλαμβάνουν τα μελλοντικά σχέδιά σας μετά την αφυπηρέτησή σας;

Για το πώς θα διαθέσω τώρα τον χρόνο μου, αποφάσισα (μάλλον είχα ήδη αποφασίσει – αρκετές φορές – από προηγουμένως) ότι θα τον αφιερώσω στην οικογένειά μου που στερήθηκα – και με στερήθηκε – όλα αυτά τα χρόνια.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ