Εν μέσω της ρευστής οικονομικής κατάστασης που βιώνει αυτή τη στιγμή η Κύπρος λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας αλλά και της διακοπής του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, συνομιλήσαμε με τον κ. Αλέξη Θωμά, Partner και Country Head της Resolute Asset Management στην Κύπρο, ο οποίος αναφέρθηκε στην πρόσφατη ολοκλήρωση της μερικής εξαγοράς της εταιρείας Antonis Loizou & Associates και τη σύσταση της εταιρείας REInvest. Ξεκαθάρισε επίσης τη σχέση και την εμπλοκή που έχει η εταιρεία Resolute Asset Management με τη REInvest και παράλληλα απαρίθμησε τους λόγους για τους οποίους συστάθηκε η εταιρεία.
Επιπρόσθετα, ανέλυσε τις επιπτώσεις που έχει η πανδημία στην εν λόγω αγορά, αλλά και τις επιπτώσεις που έχει η διακοπή του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, προσφέροντας πάντα και τις δικές του προβλέψεις για το μέλλον της αγοράς ακινήτων στην Κύπρο.
1. Ποιά είναι η REInvest και ποιό το όραμά της;
Η REInvest είναι στην ουσία η μετεξέλιξη της εδραιωμένης, στην εγχώρια αγορά ακινήτων, εταιρείας Antonis Loizou & Associates. Aποτελεί προϊόν της εξαγοράς της εταιρείας Antonis Loizou & Associates και συστάθηκε για να καλύψει μια άμεση ανάγκη της αγοράς να διαχειριστεί ένα τεράστιο όγκο διαθέσιμων ακινήτων, μετά την κάθετη ανάπτυξη του ευρύτερου τομέα στο νησί. Το όραμα της REInvest είναι να προσφέρει δυναμικές λύσεις στους πελάτες της για τη διαχείριση και πώληση ακινήτων, έχοντας πάντα στο επίκεντρό της τον εκσυγχρονισμό, τις ηγετικές τεχνολογικές λύσεις, τη διαχείριση και ανάλυση στοιχείων, καθώς και τον μετασχηματισμό ολόκληρης της αγοράς με νέες προσεγγίσεις και τεχνολογικές αναβαθμίσεις.
Απώτερος στόχος της REInvest είναι η κατάκτηση ηγετικής θέσης στον τομέα, εξελίσσοντας τις προσφερόμενες υπηρεσίες σε ένα αναβαθμισμένο χαρτοφυλάκιο λύσεων, που βασίζονται στον επαγγελματισμό, την πολύχρονη εμπειρία αλλά και τη χρήση όλων των προηγμένων τεχνολογιών που είναι σήμερα διαθέσιμες στην αγορά ακινήτων.
2. Για ποιό λόγο δημιουργήθηκε η REInvest;
Η δημιουργία της REInvest ξεκίνησε το 2018, όταν η Resolute Asset Management προχώρησε στη διαδικασία εξαγοράς του μεγαλύτερου ποσοστού μετοχών της εταιρείας Antonis Loizou & Associates. Η κίνηση αυτή ήταν αποτέλεσμα της ανάγκης της Κυπριακής αγοράς για υπερσύγχρονες υπηρεσίες στον τομέα της διαχείρισης και πώλησης περιουσιακών στοιχείων, ιδιοκτησιών και έργων.
Η επιλογή για εξαγορά, λοιπόν, της συγκεκριμένης εταιρείας έγινε λόγω της μεγάλης και επιτυχημένης πορείας της εταιρείας στον τομέα των ακινήτων, εξυπηρετώντας, εδώ και δεκαετίες, ιδιώτες και επενδυτές, προσφέροντας μια σειρά από υπηρεσίες που εξειδικεύονται στον ευρύτερο τομέα της διαχείρισης και πώλησης ακινήτων.
3. Ποιες είναι οι δραστηριότητες της REInvest;
Το σύνολο των υπηρεσιών της REInvest περιλαμβάνει την πώληση και ενοικίαση ακινήτων, τη διαχείριση ιδιοκτησιών, είτε αυτό αφορά το ακίνητο είτε τους ενοίκους, τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων ή/και συγκεκριμένων έργων.
4. Τι είδους ακίνητα περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο της REInvest;
Το χαρτοφυλάκιο της REInvest περιλαμβάνει όλους τους τύπους ακινήτων, από κατοικίες, εμπορικά και βιομηχανικά ακίνητα, οικιστικά και αγροτικά τεμάχια γης, ενιαίες αναπτύξεις και ξενοδοχειακά συγκροτήματα, τα οποία ανήκουν είτε σε ιδιώτες και σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είτε σε θεσμικούς επενδυτές. Η ποικιλία των περιουσιακών στοιχείων που διατηρούνται στο χαρτοφυλάκιό μας, μας δίνει τη δυνατότητα να εξυπηρετούμε κάθε είδους ζήτηση, τόσο από την τοπική αγορά, όσο και από ξένους αγοραστές. Επιπλέον, ως μέλος της Resolute Group, η ομάδα της REInvest έχει σφαιρική αντίληψη της δυναμικής της αγοράς που επηρεάζει την αγορά ακινήτων και την προβολή της εισερχόμενης προσφοράς ακινήτων. Αυτή η τεχνογνωσία μας επιτρέπει να παρέχουμε απαράμιλλη εξυπηρέτηση στους πελάτες μας.
5. Σχετικά με τις τελευταίες αλλά και καταιγιστικές εξελίξεις στην κυπριακή αγορά ακινήτων, αναφορικά με το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, πως πιστεύετε ότι θα πρέπει να αντιδράσει η αγορά και τι προβλέπετε για το μέλλον;
Οι πρόσφατες εξελίξεις, σίγουρα θα έχουν αντίκτυπο στην αγορά ακινήτων. Εκτιμάται ότι μεταξύ 2013 - 2018 το πρόγραμμα προσέφερε 6,6 δισ. ευρώ στην οικονομία, εκ των οποίων 3,7 δισ. ευρώ αφορούσαν το Real Estate. Το σχέδιο οδήγησε σε αυξημένους όγκους συναλλαγών, κυρίως στις παράκτιες περιοχές της Κύπρου, με σημαντική δραστηριότητα στη Λεμεσό, στην Πάφο και στην Αμμόχωστο, και ήταν καταλυτικό για την ανάκαμψη της οικονομίας, μετά την κρίση του 2013. Με την ακύρωση του Προγράμματος, αναμένεται η πλειοψηφία αυτών των ειδικών ακινήτων, που εξυπηρετούν μια συγκεκριμένη αλλά και δευτερεύουσα αγορά, να μην μπορούν άμεσα να πωληθούν. Καθώς η Κύπρος ιστορικά υπήρξε προορισμός επιλογής για Ρώσους και επενδυτές από το ΗΒ, και όχι αποκλειστικά για σκοπούς πολιτογράφησης, είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότι ένα μέρος αυτής της εισερχόμενης προσφοράς θα απορροφηθεί από επενδυτές που επέλεξαν την Κύπρο ως προορισμό διακοπών / συνταξιοδότησης. Ωστόσο, πολλά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν στην αγορά και θα υπάρχει ανάγκη για έναν ισχυρό Asset Manager, όπως είναι η Resolute, όπου μέσω μιας δυναμικής μονάδας πωλήσεων και διαχείρισης ακινήτων, όπως είναι η REInvest, θα βοηθήσει τους developers και, στη συνέχεια, τις τράπεζες, να επανατοποθετήσουν αυτά τα έργα.
6. Μετά από αυτά τα γεγονότα θεωρείτε πως μπορεί να ανακτηθεί η αξιοπιστία της Κύπρου ως προορισμός ξένων επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία;
Η Κύπρος, ασχέτως με το μέλλον του Επενδυτικού Προγράμματος, εξακολουθεί να παραμένει ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός για ξένους επενδυτές, που λόγω των Ευρωπαϊκών θεσμών και του ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, μπορεί να συνεχίσει να προσελκύει ξένες επενδύσεις σε ακίνητα. Θεωρώ πως ένας τρόπος που μπορεί να ανατραπεί το πλήγμα που έχει δεχθεί η αξιοπιστία της χώρα μας, είναι με την προσφορά επενδυτικών προϊόντων μέσω Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (Alternative Investment Funds). Τέτοιου είδους επενδυτικά ταμεία βρίσκονται κάτω από τη διαχείριση επαγγελματιών διαχειριστών, που εποπτεύονται βάσει ευρωπαϊκών οδηγιών, και μπορούν να προσφέρουν την ασφάλεια, αξιοπιστία και διαφάνεια σε ντόπιους αλλά και ξένους επενδυτές – βασικά συστατικά που μπορούν να δράσουν ως καταλύτες για την ανάκτηση της αξιοπιστίας μας.
Σε αυτό τον τομέα η Resolute έχει προχωρήσει στη σύσταση της Resolute Investment Management, θυγατρικής εταιρείας του Ομίλου, και στην αδειοδότηση της από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου ως Διαχειριστής Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (Alternative Investment Fund Manager), δημιουργώντας έτσι τον μοναδικό διαχειριστή διεθνής εμβέλειας στο νησί, με εξειδίκευση σε επενδυτικά ταμεία που επενδύουν σε ακίνητα.
Η συνδυασμένη τεχνογνωσία όλων των εταιρειών του Ομίλου της Resolute, μας επιτρέπει να παρέχουμε ένα ολοκληρωμένο φάσμα υπηρεσιών που ξεκινά από την προμήθεια ακινήτων και την εισαγωγή τους σε ένα επενδυτικό ταμείο, τη διαχείριση τόσο των ακινήτων αλλά και των επενδυτικών ταμείων, καθώς και την ταχεία διάθεση αυτών των ακινήτων προς πώληση για μία αποτελεσματική έξοδο των επενδυτών, βάσει του ενημερωτικού δελτίου αυτών των επενδύσεων.
7. Η μεγάλη ζήτηση ακινήτων στην αγορά, πιστεύετε ότι θα επηρεάσει άμεσα τις τιμές ή τα ακίνητα στην Κύπρο κρατούν αναλλοίωτη την αξία τους, λόγω του μικρού μεγέθους της χώρας;
Οι κατοικίες καθώς και η γη συνεχίζουν να κυριαρχούν στην αγορά και αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% όλων των συναλλαγών. Τα εμπορικά ακίνητα συναλλάσσονται σε λιγότερο βαθμό. Αυτό δείχνει ότι είναι στην κουλτούρα μας να κατέχουμε ακίνητα (πρώτη κατοικία, γη που θα μεταβιβάσουμε στα παιδιά μας και κάποια εξοχική κατοικία) και αυτό το φαινόμενο αναμένεται να συνεχιστεί.
Αν υποθέσουμε ότι το 80% όλων των συναλλαγών προέρχονται από τοπικούς αγοραστές και η συνολική ζήτηση έχει τριπλασιαστεί από το 2013 (ετήσιες πωλήσεις 2018 19.400 έναντι 6.000 το 2013), τότε ναι, θα πρέπει να αναμένεται διόρθωση των τιμών. Ωστόσο, ταυτόχρονα πρέπει να θυμόμαστε ότι η αγορά τροφοδοτείται συνεχώς με νέο απόθεμα ακινήτων από developers και εφοδιάζεται με περισσότερα ανακτημένα περιουσιακά στοιχεία (κυρίως repossessed ακίνητα). Επομένως, δεν αντιμετωπίζουμε ακόμη το παράδοξο της έλλειψης προσφοράς που θα οδηγούσε σε αύξηση των τιμών. Δεν αναμένω ότι αυτό θα αλλάξει σύντομα.
8. Πολλοί πίστευαν και πιστεύουν ακόμα ότι ο κορωνοϊός θα οδηγήσει στην ύφεση της οικονομίας ακόμα και στη συστημική κρίση. Πώς βλέπετε να επηρεάζει τις επενδύσεις στα ακίνητα, η σημερινή κρίση;
Όσον αφορά τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID, αναμένονται επιπτώσεις στις τιμές το 2021. Μέχρι πρόσφατα, η κυβέρνηση παρείχε ποικίλα κίνητρα για την προστασία των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, αλλά καθώς η πανδημία επεκτείνεται στον χρόνο, είναι αδύνατο να διατηρηθούν όλα αυτά. Επομένως, η περίοδος προστασίας κρύβει μερικά από τα επικείμενα προβλήματα και όταν αρθεί, τότε το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος θα γίνει ορατό.
Θα μπορούσαμε ωστόσο να υποθέσουμε ότι ο αντίκτυπος θα είναι πιο σοβαρός σε μικρότερα εμπορικά ακίνητα, που χρησιμοποιούνται από μικρές επιχειρήσεις και ότι οι τιμές των σπιτιών και των διαμερισμάτων θα επηρεαστούν λιγότερο.
9. Αναφερθήκατε στη χρήση τεχνολογίας στις υπηρεσίες που προσφέρει η εταιρεία. Θέλετε να επεκταθείτε λίγο πάνω σ’ αυτό;
Η Resolute εξειδικεύεται στη διαχείριση μεγάλων χαρτοφυλακίων ακινήτων εκ μέρους χρηματοπιστωτικών οργανισμών και θεσμικών επενδυτών. Απώτερος μας στόχος είναι η μεγιστοποίηση της ανάκτησης των κεφαλαίων ή της απόδοσης των επενδύσεων των πελατών μας, μέσω ταχείας και αποτελεσματικής διαχείρισης. Βασική προϋπόθεση είναι η χρήση προηγμένης τεχνολογίας που έχει βάση στους κλάδους της τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης στη διόρθωση, εμπλουτισμό και ανάλυση των δεδομένων των πελατών μας, αναφορικά με αυτά τα ακίνητα. Στη συνέχεια προχωρούμε στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης Ψηφιακής Ταυτότητας για το κάθε περιουσιακό στοιχείο, έτσι που να βοηθήσει στη σωστή και άμεση λήψη αποφάσεων ως προς τη διαχείριση και διάθεση αυτών των ακινήτων προς πώληση.
Στόχος μας είναι να μεταφέρουμε αυτήν την τεχνογνωσία στη REInvest, για να μπορέσει αυτή η ομάδα να παρέχει ολοκληρωμένες συμβουλές στους πελάτες, ξεκινώντας από μία εμπεριστατωμένη αξιολόγηση αξίας και ρευστότητας του κάθε ακινήτου, την αυτοματοποιημένη, σε μεγάλο βαθμό, προετοιμασία ενός προφίλ πιθανών αγοραστών και την προσαρμογή των στρατηγικών προώθησης και μάρκετινγκ για άμεση πώληση.