Η επαναφορά της συζήτησης για το πλαίσιο των εκποιήσεων ενώπιον της Βουλής πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη και προβληματισμό στους κόλπους των τραπεζικών θεσμών της χώρας, με δεδομένες τις αναταράξεις και τις αλυσιδωτές συνέπειες που προκαλούν οι συνεχείς τροποποιήσεις επί του νομοθετικού πλαισίου.
Ενόψει της επανέναρξης της συζήτησης σε κοινοβουλευτικό επίπεδο για το πλαίσιο των εκποιήσεων, αρμόδιοι χρηματοπιστωτικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η αδυναμία προσμέτρησης του πιστωτικού κινδύνου και κατ’ επέκταση του χρόνου ανάκτησης χρέους από τις Τράπεζες, πέραν των εποπτικών απαιτήσεων και των πιθανών επιπλέον υποχρεώσεων που συνεπάγεται για τις ίδιες, θα καταστήσει δυσκολότερη και ενδεχομένως ακριβότερη την πρόσβαση σε δανεισμό για τις νέες οικογένειες και τις νέες επιχειρήσεις.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, ενδεχόμενες αλλαγές στο πλαίσιο εκποιήσεων είναι πιθανόν να υποχρεώσουν τις Τράπεζες να υιοθετήσουν μια πιο συντηρητική προσέγγιση κατά τη διαδικασία χορήγησης πιστωτικών διευκολύνσεων, η οποία θα επηρεάσει, μεταξύ άλλων, το ποσό που μπορεί να εξασφαλίσει κάποιος μέσω δανεισμού, το ποσοστό ιδίας συνεισφοράς αλλά και το επιτόκιο που θα λάβει.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι πρώτοι που δυνητικά αναμένεται να επηρεαστούν από τις αλλαγές του νομοθετικού πλαισίου είναι οι νέοι δανειολήπτες, τα νέα ζευγάρια και τα νέα νοικοκυριά, καθώς λόγω αυξημένου ρίσκου, τα κριτήρια χορήγησης νέων δανείων θα καταστούν αυστηρότερα και το κόστος δανεισμού μοιραία θα αυξηθεί. Εάν για παράδειγμα οι τράπεζες χρειάζονται εφτά χρόνια για να μπορούν να διεκδικήσουν δικαστικώς την εξασφάλιση, τότε τα εν λόγω δάνεια θα θεωρούνται ανεξασφάλιστα, για αυτό και το κόστος τους θα είναι εκ των πραγμάτων πιο ψηλό. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα έχει ευρύτερες, αλυσιδωτές επιπτώσεις στην κυπριακή οικονομία, τους επιχειρηματίες ανάπτυξης γης, τους εργολάβους, καθώς και τους επαγγελματίες των οποίων το έργο συνδέεται με την οικοδομική βιομηχανία.
Σύμφωνα με αναλυτές, με την αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει το νομικό πλαίσιο της Κύπρου, τον μεγάλο χρόνο που απαιτείται για απονομή Δικαιοσύνης στη χώρα, αλλά και τον ήδη μεγάλο χρόνο ανάκτησης χρέους, οι παρεμβάσεις που προωθούνται στη νομοθεσία για την ανάκτηση χρεών δημιουργούν ανισορροπίες στη σταθερότητα της οικονομίας γενικότερα. Θα πρέπει, μάλιστα, να ληφθεί υπόψη ότι η Κύπρος διατηρεί ένα ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό ΜΕΔ, σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη, γεγονός που θεωρείται τόσο από τις εποπτικές αρχές, όσο και από θεσμούς, όπως το ΔΝΤ και η ΕΕ, μια από τις βασικότερες αδυναμίες του τραπεζικού τομέα και της κυπριακής οικονομίας.
Καμπανάκι από ευρωπαϊκούς θεσμούς
Η σημασία διατήρησης ενός σταθερού νομικού πλαισίου κανόνων και υποχρεώσεων αναδεικνύεται διαρκώς ως αναγκαιότητα τόσο από ευρωπαϊκούς και διεθνείς θεσμούς, όσο και από οίκους αξιολόγησης. Όπως είναι γνωστό, εποπτικές αρχές, όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός, έχουν διαμηνύσει επανειλημμένα και σε πολύ αυστηρό τόνο ότι οι συνεχείς τροποποιήσεις της νομοθεσίας, και ειδικά των χρονοδιαγραμμάτων που αφορούν τις διαδικασίες ρευστοποίησης των εξασφαλίσεων, αυξάνουν τον πιστωτικό κίνδυνο με σημαντικότατες συνέπειες στις Τράπεζες, που μπορεί να οδηγήσουν σε επιβολή αυξημένων κεφαλαίων αναγκών και επιπλέον προβλέψεων. Επιπλέον, οι οικονομικές παρενέργειες που δημιουργούνται αφορούν και την αποθάρρυνση ξένων επενδυτών από τη διενέργεια επενδύσεων τόσο στον τραπεζικό τομέα, όσο και στην δευτερογενή αγορά ΜΕΔ και μελλοντικά ενέχουν τον κίνδυνο υποβάθμισης του αξιόχρεου της κυπριακής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης.
Ένα από τα σημεία στο οποίο στέκονται ιδιαίτερα παράγοντες του χρηματοπιστωτικού τομέα για το πλαίσιο μεταρρυθμίσεων σε σχέση με τις εκποιήσεις είναι η σημασία διαχωρισμού των ευάλωτων δανειοληπτών σε σχέση με τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Όπως τονίζεται, κυβερνητικές ρυθμίσεις, όπως αυτή του ενοικίου έναντι δόσης και των προγραμμάτων Εστία και Οικία, αποτελούν εποικοδομητικά βήματα στην κατεύθυνση της προστασίας των ευάλωτων πολιτών με πραγματικές οικονομικές δυσκολίες έναντι των στρατηγικών κακοπληρωτών που αποδεδειγμένα δεν έχουν τη διάθεση να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους.
Προς αυτή την κατεύθυνση, εκπρόσωποι του κλάδου υπογραμμίζουν ότι χρειάζεται ένα πλαίσιο άμεσων, δίκαιων και αποτελεσματικών λύσεων, που θα αντιμετωπίζει τις χρονοβόρες παθογένειες της απονομής Δικαιοσύνης, καθώς και την κουλτούρα αθέτησης των δανειακών υποχρεώσεων που εφαρμόζουν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές εις βάρος των δανειοληπτών οι οποίοι με συνέπεια τιμούν τις υποχρεώσεις τους.