Κάθε άλλο παρά αναίμακτες θα είναι οι επιπτώσεις για το κυπριακό εμπόριο - και κατά συνέπεια για το πορτοφόλι μας - μετά από το μπαράζ επιθέσεων που έχουν εξαπολύσει οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης κατά των εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο, ο Γενικός Γραμματέας του ΚΕΒΕ, Μάριος Τσιακκής αναφέρθηκε στην απόφαση μεγάλων ναυτιλιακών εταιρειών να αλλάξουν ρότα και αντί από τη Διώρυγα του Σουέζ να εισέρχονται στη Μεσόγειο, μεταφέροντας τα εμπορεύματά τους, μέσω των Στενών του Γιβραλτάρ, εκφράζοντας τη βεβαιότητά του πως θα υπάρξουν δυστυχώς συνέπειες για τους Κύπριους καταναλωτές.
Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο Γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου, Μάριος Αντωνίου, ο οποίος σε δηλώσεις του στο Economy Today, προειδοποίησε πως το πραγματικό αποτύπωμα αυτής της εξέλιξης θα γίνει αισθητό τους επόμενους τρεις με τέσσερις μήνες.
Μέχρι και διπλάσιες οι τιμές των εμπορευματοκιβωτίων
Χαρακτηρίζοντας ως «ανησυχητικά» τα όσα συμβαίνουν ο Μάριος Τσιακκής, ανέφερε πως αρχικά υπήρχε η εντύπωση ότι οι μεγάλες χώρες, αλλά και η διεθνής συμμαχία που συστάθηκε πρόσφατα με σκοπό την αντιμετώπιση των επανειλημμένων επιθέσεων των Σιιτών ανταρτών θα μπορούσε να ελέγξει κάπως την κατάσταση, ωστόσο, τα γεγονότα δεν επιτρέπουν περιθώρια εφησυχασμού.
Όπως περιέγραψε, η διώρυγα του Σουέζ χρησιμοποιείται ως μία σύντομη οδός για όλα τα φορτία που έρχονται από την Άπω Ανατολή με κατεύθυνση την Ευρώπη και την Αμερική και αντίστροφα.
Λόγω της κατάστασης, οι μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες του κόσμου έχουν αποφασίσει να αποφεύγουν τη διώρυγα του Σουέζ, εξαιτίας των κινδύνων που ελλοχεύουν και οι οποίοι θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των πλοίων και των εμπορευματοκιβωτίων, αναγκάζοντάς τους να κάνουν τον γύρο της Αφρικής.
Αυτό αναπόφευκτα οδηγεί σε αυξήσεις, οι οποίες απορρέουν από το εξής τρίπτυχο:
- Καύσιμα,
- Χρόνος,
- Κόστος
«Από την αρχή της κρίσης και μέχρι σήμερα, έχουν ήδη επιβληθεί αυξήσεις στα εμπορευματοκιβώτια, οι οποίες ανέρχονται γύρω στα 500 δολάρια για το 20ποδο container και περίπου 1000 δολάρια για το 40ποδο», ανέφερε, προσθέτοντας ότι με βάση την πληροφόρηση που έχει το ΚΕΒΕ, οι αυξήσεις αυτές θα διπλασιαστούν το πιθανότερο από τα μέσα του Γενάρη.
«Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει μία αύξηση των 1000 και 2000 ευρώ αντίστοιχα», σημείωσε, υπογραμμίζοντας πως κάτι τέτοιο θα δημιουργήσει προβλήματα στα κόστη των προϊόντων, διότι τα επιπρόσθετα ποσά πρόκειται να επιμεριστούν πάνω στο κόστος των εμπορευμάτων που περιλαμβάνονται στα εμπορευματοκιβώτια.
Από την πλευρά του, ο Γραμματέας του Παγκύπριου Συνδέσμου Λιανικού Εμπορίου αναμένει, επίσης, αυξήσεις στις τιμές λόγω των αλλαγών στις τιμές των εμπορευματοκιβωτίων.
«Ενώ κανονικά ένα container των 20 ποδών μπορεί να στοιχίζει 1700 ευρώ, η τιμή του μπορεί να εκτοξευθεί στις 3000 ευρώ, επομένως, ως φυσικό επακόλουθο το κόστος θα μετακυλιστεί», είπε ο κ. Αντωνίου, σημειώνοντας πως, από την κατάσταση ενδέχεται να επηρεαστούν περισσότερο προϊόντα τεχνολογίας που φθάνουν από την Άπω Ανατολή.
Αιχμάλωτη της γεωγραφίας η Κύπρος
Σε ό,τι αφορά τον χρόνο, ο κ. Τσιακκής περιέγραψε πως το δρομολόγιο ενός εμπορικού πλοίου αυξάνεται κατά περίπου 20 ημέρες για να καλύψει την απόσταση γύρω από την Αφρική, εκτιμώντας ότι ενδεχομένως να υπάρξουν κάποιες καθυστερήσεις στα επόμενα φορτία ή στην παράδοση προϊόντων γιατί θα παίρνουν πολύ περισσότερο χρόνο να φτάσουν.
Όπως εξήγησε, αυτό που «ενοχλεί» περισσότερο την Κύπρο σε αυτή την περίπτωση είναι πως μέσω της εναλλακτικής διαδρομής, η χώρα μας κείται.. πολύ μακράν.
«Μέσω της Διώρυγας του Σουέζ είμαστε μέσα στον ρου των πλοίων, άρα ήταν λογικό να προσεγγίσουν τα λιμάνια της περιοχής στην πορεία τους προς τα ευρωπαϊκά λιμάνια. Τώρα θα πρέπει να κάνουν τον γύρο της Αφρικής και να έρθουν από τα Στενά του Γιβραλτάρ προς την Κύπρο και δη να καλύψουν όλη αυτή την απόσταση αντίστροφα τώρα, για να παραδώσουν τα εμπορευματοκιβώτια, γεγονός που συνεπάγεται μεγαλύτερη καθυστέρηση. Αυτό μας προκαλεί κάποια ανησυχία», επισήμανε.
Οι επιχειρήσεις να δρουν προληπτικά
Σε περίπτωση που το ζήτημα δεν επιλυθεί σύντομα, ο κ. Τσιακκής σημείωσε πως οι επιχειρήσεις θα αναγκάζονται να βάζουν πλέον μεγαλύτερες παραγγελίες για να μπορούν να καλύπτουν το χρόνο που θα μεσολαβεί με τα αποθέματά τους, ούτως ώστε να μην παρουσιαστούν ελλείψεις μέσα στην αγορά προϊόντων, είτε αυτά είναι πρώτες ύλες είτε τελικά προϊόντα.
- Διαβάστε επίσης: IΚΕΑ: Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα φέρνει ελλείψεις σε προϊόντα
Όπως είπε είναι πάρα πολλά τα προϊόντα που εισάγονται από χώρες της Άπω Ανατολής, μεταξύ άλλων, ηλεκτρονικά είδη, τηλεοράσεις και αυτοκίνητα, καθώς επίσης και ενδιάμεσα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στις παραγωγές. Έφερε ως παράδειγμα τις αγορές της Κίνας, της Ινδίας, της Σιγκαπούρης και της Κορέας, ως μερικές από τις χώρες της περιοχής που τροφοδοτούν με πάρα πολλά προϊόντα και την χώρα μας.
Διερωτήθηκε εάν οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τις ποσότητες σε παραγγελίες που είχαν κάνει προηγουμένως, για να μπορέσουν να καλύψουν αυτό τον πρόσθετο χρόνο που θα χρειάζεται, ενώ σημείωσε πως θα πρέπει να διερευνήσουμε το κατά πόσο έχουν τη δυνατότητα εργοστάσια να αναθεωρήσουν παραγγελίες, προσθέτοντας τεμάχια - κομμάτια για να μπορούν να έχουν αυτή την κάλυψη.
«Είναι κάτι το οποίο θα φανεί. Σίγουρα στο επόμενο διάστημα, θα έχουμε καθυστερήσεις στην άφιξη των εμπορευματοκιβωτίων», συμπλήρωσε.
Σε λίγους μήνες θα φανεί
Παράλληλα, ο κ. Τσιακκής είπε πως μέχρι στιγμής δεν υπήρξαν αναφορές για καθυστερήσεις, αφού τα φορτία που είχαν έρθει τους προηγούμενους μήνες για τις ανάγκες των Χριστουγέννων, είχαν φτάσει πριν να αρχίσουν αυτά τα φαινόμενα. Πρόσθεσε δε, πως από τώρα και στο εξής θα αρχίσουν να παρατηρούνται κάποιες καθυστερήσεις στις παραλαβές.
Επιπρόσθετα, ο κ. Αντωνίου προειδοποίησε πως όταν υπάρχουν τέτοιου βεληνεκούς μεταβολές, χρειάζονται περίπου τρεις με τέσσερις μήνες για να αποτυπωθούν οι πραγματικές συνέπειες στην αγορά, με τον ίδιο να εκτιμά πως θα υπάρξουν αναπόφευκτα αυξήσεις στις τιμές, αφού επηρεάζεται το παγκόσμιο εμπόριο και η εφοδιαστική αλυσίδα.
Επιτίθενται οι Χούθι και εμείς βάζουμε.. αυτογκόλ
Την ίδια ώρα, στις «εισαγόμενες» αυξήσεις που κληρονομούμε από το διεθνές μέτωπο φαίνεται να προστίθενται και άλλες δια της.. εσωτερικής οδού.
Πρόκειται για τις αυξήσεις στις οποίες προβαίνουν σχεδόν κάθε χρόνο οι εταιρείες που διαχειρίζονται το λιμάνι της Λεμεσού και που σχετίζονται κυρίως με τα τέλη ελλιμενισμού και απόπλου των πλοίων.
Προ ημερών, ο Σύνδεσμος Ναυτικών Πρακτόρων, με ανακοίνωσή του, είχε εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για τις νέες αυξήσεις που προτίθεται να εφαρμόσει από την 1η Ιανουαρίου η P&O Maritime Logistics, η εταιρεία που προσφέρει κατ’ αποκλειστικότητα τις θαλάσσιες υπηρεσίες στα πλοία στο λιμάνι Λεμεσού, προειδοποιώντας μάλιστα ότι θα επιφέρουν «αλυσιδωτές αυξήσεις» στο εμπόριο και τους καταναλωτές.
Σχολιάζοντας το ζήτημα, ο Γενικός Γραμματέας του ΚΕΒΕ, ανέφερε πως είναι διαχρονικό και ότι ως Επιμελητήριο το έχουν αναδείξει πάρα πολλές φορές. Όπως εξήγησε, στη Σύμβαση που συνήψε το κράτος με τους ιδιώτες επενδυτές, στους οποίους ανέθεσε τη διαχείριση των λιμανιών, υπάρχει μία «περιβόητη», όπως την αποκάλεσε, φόρμουλα, η οποία αναπροσαρμόζει κάθε χρόνο με τον Δείκτη Τιμών Παραγωγού το ύψος των ταρίφων.
+50% σε πέντε χρόνια
Όπως είπε, πρόκειται για μία πρόνοια που περιλαμβάνεται στη συμφωνία, ως εκ τούτου, οι εταιρείες νομιμοποιούνται να επιβάλουν αυτές τις αυξήσεις. Εντούτοις, ο κ. Τσιακκής υπογράμμισε πως το ΚΕΒΕ έχει επανειλημμένα επισημάνει πως η εν λόγω φόρμουλα είναι λανθασμένη και ότι θα πρέπει κατεπειγόντως να ρυθμιστεί, χωρίς, ωστόσο, να έχει δοθεί ακόμη λύση. Παράλληλα, έκανε λόγο για αυξήσεις που ξεπερνούν το 50% σε μία πενταετία.
«Καταθέσαμε και τεκμηριωμένη νομική γνωμάτευση από την αρχή που το εντοπίσαμε. Πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να το διορθώσουμε διότι έχουν αυξηθεί οι ταρίφες των λιμανιών τα τελευταία πέντε χρόνια που έχει ανατεθεί η διαχείριση πέραν του 50%», δήλωσε χαρακτηριστικά, αφήνοντας να νοηθεί πως στο τέλος οι καταναλωτές θα είναι αυτοί που θα πληρώσουν τη νύφη. «Όλα αυτά αυξάνουν τις τιμές των υπηρεσιών που παρέχουν οι εταιρείες και αυτά τα αυξημένα κόστη μεταφέρονται αναπόφευκτα στους καταναλωτές», τόνισε.
Νομικό το κώλυμα
Επιπρόσθετα, υποστήριξε πως το θέμα «κολλά» σε νομικά ζητήματα που σχετίζονται με τις πρόνοιες της Σύμβασης .
«Προσπαθήσαμε να βρούμε άλλους τρόπους να δούμε αν μπορούμε να το καλύψουμε ή να το αποφύγουμε. Φαίνεται όμως ότι δεν είναι εύκολο το θέμα και έχουμε δυστυχώς αυτές τις αυξήσεις, τις οποίες και οι εταιρείες καταλαβαίνουν ότι είναι μεγάλο το κόστος που μπαίνει πάνω στις ταρίφες, όμως αυτό λέει η Σύμβαση».
Ειδικότερα, αναφέρθηκε στην περίπτωση της Eurogate, η οποία διαχειρίζεται το Τερματικό Εμπορευματοκιβωτίων, λέγοντας πως με βάση τη Σύμβαση περίπου το 63% των οποιονδήποτε εισοδημάτων καταλήγουν στο κράτος. Συνεπώς, είναι υποχρεωμένοι, όπως επεσήμανε, να βάζουν μία τέτοια αύξηση που θα τους επιτρέπει να δώσουν το ποσοστό στο κράτος και να μείνει το υπόλοιπο για να καλύψουν οι ίδιοι τα δικά τους κόστη λειτουργίας. Κάτι ανάλογο, συμπλήρωσε, συμβαίνει και με τις άλλες εταιρείες.
Κάλεσε δε, το κράτος να δράσει συντεταγμένα προκειμένου να επιλύσει το ζήτημα, αφού ναι μεν, υπάρχει μία συμφωνία, αλλά πρέπει να βρούμε τον τρόπο να το ξεπεράσουμε νομικά προκειμένου να είναι σωστές οι συμβάσεις και να μην επηρεάζεται, όπως εξήγησε, το εμπόριο, είτε αφορά εισαγωγές, είτε εξαγωγές με αυτό τον τρόπο.
«Το θέμα της αναθεώρησης της Σύμβασης έφτασε μέχρι και τη Γενική Εισαγγελία, φαίνεται πως εκεί εντοπίζεται το πρόβλημα, λόγω νομικής δυσκολίας να ξεπεραστεί και να βρεθεί μία λύση», περιέγραψε, επαναλαμβάνοντας πως «είναι καθαρά νομικό το θέμα».
Στη συνέχεια, σημείωσε πως έχουν ασχοληθεί και το Υπουργείο Μεταφορών και η Νομική Υπηρεσία, χωρίς, ωστόσο, να καταφέρνουν να βρουν μία νομική ρύθμιση που να μην ανατρέπει το περιεχόμενο των συμφωνιών.
Διαβάστε επίσης: Έρχονται οι εκπτώσεις του 2024: Οι προβλέψεις, οι τιμές και οι.. Χούθι