Οικολογική καταστροφή στο όνομα της «πράσινης» ενέργειας;

Κρατική γη και πλούσια βλάστηση στο στόχαστρο – Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου η ΟΠΟΚ και λέει «όχι» στο Φωτοβολταϊκό Πάρκο μεταξύ των κοινοτήτων Λυθροδόντα, Καταλιόντα και Μαθιάτη

Η Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου (ΟΠΟΚ) κατέθεσε υπόμνημα με τις απόψεις της στα πλαίσια του Δημόσιου Διαλόγου και επίσης απέστειλε επιστολές προς τις αρμόδιες αρχές και στη Βουλή των Αντιπροσώπων, διατυπώνοντας την αντίθεσή της για το προτεινόμενο Φωτοβολταϊκό Πάρκο μεταξύ των κοινοτήτων Λυθροδόντα, Καταλιόντα και Μαθιάτη, ισχύος 180MW.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, «επιστολές απεστάλησαν προς την υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Δρ. Μαρία Παναγιώτου, στα Μέλη και τον Πρόεδρο Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος, κ. Χαράλαμπο Θεοπέμπτου, στους Γενικούς Διευθυντές των υπουργείων Εσωτερικών Δρ Ελίκκο Ηλία και Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, κ. Μάριο Παναγίδη, στην Αν. Διευθύντρια του Τμήματος Περιβάλλοντος κα Έλενα Στυλιανοπούλου και προς την  Επίτροπο Περιβάλλοντος κα Αντωνία Θεοδοσίου».

Στο υπόμνημα που κατατέθηκε στο Δημόσιο Διάλογο και κοινοποιήθηκε στους πιο πάνω, η ΟΠΟΚ, διατυπώνει τις ακόλουθες θέσεις:

«Το συγκεκριμένο Φωτοβολταϊκό Πάρκο προτείνεται να κατασκευαστεί σε 22 τεμάχια γης, η μεγαλύτερη έκταση των οποίων είναι κρατική γη. Η έκταση της προτεινόμενης ανάπτυξης είναι 3.372.941 τετραγωνικά μέτρα η οποία θα είναι περιφραγμένη, με την έκταση των εγκαταστάσεων να είναι περίπου 2.500.000 τετραγωνικά μέτρα.

Η περιοχή βρίσκεται εντός των Πολεοδομικών Ζωνών Δ1 (κτηνοτροφική Ζώνη) και Γ3 (Αγροτική Ζώνη), ενώ ένα μεγάλο μέρος στην κοινότητα Καταλιόντα, είναι σε περιοχή χωρίς κάποια χαρακτηρισμένη Πολεοδομική Ζώνη (Άνευ Ζώνης – ΑΖ). Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 3 χιλιομέτρων από την οικιστική περιοχή του Λυθροδόντα, 1,5 χιλιόμετρα από την οικιστική περιοχή του Μαθιάτη και 700 μέτρα από τον Καταλιόντα. Πέριξ της περιοχής του έργου παρατηρούνται γεωργικές καλλιέργειες σιτηρών, λαχανικών, αμυγδαλιών κλπ, ενώ υπάρχουν και κτηνοτροφικές μονάδες σε τεμάχια ανάμεσα σε αυτά στα οποία προτείνεται το Φωτοβολταϊκό Πάρκο.

Επίσης εντός της περιοχής του προτεινόμενου έργου εντοπίζεται τουρκοκυπριακή γη, η οποία δόθηκε σε γεωργούς για εκμετάλλευσή της. 

Στην περιοχή που προτείνεται η ανάπτυξη, συναντώνται 5 είδη οικοτόπων. Ο οικότοπος 5420 – Φρύγανα με Sarcopoterium spinosum (Cisto – Micromerietea) αποτελείται από θαμνώδη βλάστηση που αποτελεί υποοόροφο μεγάλων εκτάσεων με τραχεία πεύκη που χαρακτηρίζει την περιοχή. Ο οικότοπος 5330 – θερμό-Μεσογειακοί και Προ-στεππικοί Θαμνώνες με σκληρόφυλλη θαμνώδη βλάστηση  σε πρανή, κοίτες υδατορεμμάτων και κυρίως σε ακαλλιέργητους λόφους με είδη όπως μοσφιλιά και θυμάρι. Επίσης ο οικότοπος 5220 - Θαμνώνες με Παλλούρες Ziziphus spp. με μεμονωμένες περιοχές εντός του χώρου της προτεινόμενης ανάπτυξης, ο οικότοπος 92DO – Παραποτάμιες Στοές και Συστάδες (Nerio – Tamaricerea) του Νότου που συναντάται σε όχθες υδατορεμμάτων και ο οικότοπος 9540 – Μεσογειακά Πευκοδάση με ενδημικά είδη Πεύκης της Μεσογείου ο οποίος συναντάται αρκετά στην περιοχή του προτεινόμενου έργου με εκτάσεις που αποτελούνται από τραχεία πεύκη (Pinus Brutia).

Όπως καταγράφεται στην Μελέτη Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΜΕΕΠ) των μελετητών της ιδιοκτήτριας εταιρείας του έργου, προτείνεται η κοπή 1400 πεύκων και άλλων δέντρων.

Επηρεασμός αναμένεται να υπάρξει και για την πτηνοπανίδα της περιοχής του έργου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής, η οποία αποτελείται από πέραν των 50 ειδών, σύμφωνα με την καταγραφή πτηνοπανίδας της ΜΕΕΠ.

Από αυτά, τα 8 είδη είναι προστατευόμενα είδη σύμφωνα με την οδηγία 2009/147/EC, περί της διατήρησης των άγριων πτηνών. Κατά την κατασκευή και λειτουργία του Φωτοβολταϊκού Πάρκου θα παρατηρηθεί απώλεια ενδιαιτημάτων των ειδών αυτών, γεγονός που  θα επηρεάσει την βιοποικιλότητα της περιοχής, αφού μειώνεται η έκταση που προσφέρεται για μετανάστευση και διαβίωση των πτηνών.

Επίσης στο νότιο όριό της, η προτεινόμενη ανάπτυξη εφάπτεται της περιοχής του δικτύου Natura2000 Ποταμός Γιαλιάς, η οποία αναπτύσσεται κατά μήκος του ομώνυμου ποταμού.

Στην περιοχή αυτή εντοπίζονται 10 διαφορετικοί οικότοποι και 52 είδη πανίδας κυρίως πουλιά, ερπετά και νυχτερίδες.

Η ΟΠΟΚ εκφράζει την αντίθεση της σε τυχόν απόφαση για κατασκευή και λειτουργία φωτοβολταϊκού πάρκου σε περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από δασώδη βλάστηση, έχει πλούσια βιοποικιλότητα, είναι γόνιμη περιοχή και εφάπτεται περιοχής του δικτύου Natura2000. Πόσο μάλλον όταν η έκταση αυτή είναι σε πολύ μεγάλο ποσοστό κρατική γη. Πάγια θέση της ΟΠΟΚ είναι η αναγκαιότητα για χωροταξικό σχεδιασμό της Κύπρου, ώστε να δεικνύονται οι κατάλληλες περιοχές για αναπτύξεις όλων των τύπων, μεταξύ των οποίων και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και όχι να δεσμεύεται και να παραχωρείται κατά το δοκούν κρατική γη σε ιδιώτες, για αναπτύξεις που αναμένεται να έχουν αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ότι στην περιοχή αναμένεται να λειτουργήσουν άλλα τρία παρόμοια έργα. Ένα φωτοβολταϊκό πάρκο σε έκταση 75.300 τετραγωνικών μέτρων και σε απόσταση 800 μέτρων από το προτεινόμενο. Μία φωτοβολταϊκή μονάδα σε έκταση 6.700 τετραγωνικών μέτρων σε απόσταση 2,5 χιλιομέτρων από το προτεινόμενο και ένα φωτοβολταϊκό πάρκο σε έκταση 80.600 τετραγωνικών μέτρων και απόσταση 1,5 χιλιομέτρων από το προτεινόμενο. Και για τις τρείς, αυτές, αναπτύξεις δεν έφερε ένσταση η Περιβαλλοντική Αρχή, ενώ για την τρίτη έχει ήδη εκδοθεί Πολεοδομική Άδεια. Προσθέτοντας το προτεινόμενο έργο σε αυτά, διαπιστώνουμε ότι θα ενταθεί η επιβάρυνση της περιοχής. Η ΟΠΟΚ τονίζει ότι θα πρέπει το κράτος να είναι αυστηρό με τις μελέτες που υποβάλλονται και με την εφαρμογή του μητρώου μελετών την 1η Ιανουαριου 2025, να ελέγχεται αυστηρά η πληρότητά των στοιχείων που κατατίθενται, μεταξύ των οποίων και οι σωρευτικές επιπτώσεις και σε περιπτώσεις ελλείψεων να υπάρχουν οι ανάλογες κυρώσεις.

Η Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου εκφράζει την έντονη αντίθεσή της στην κατασκευή και λειτουργία του συγκεκριμένου Φωτοβολταϊκού Πάρκου  στην περιοχή αυτή.

Η ΟΠΟΚ θεωρεί αναγκαίο τον ριζικό μετασχηματισμό του υφιστάμενου αναπτυξιακού μοντέλου της Κύπρου, έτσι ώστε ο χωροταξικός σχεδιασμός και η πολεοδομική ανάπτυξη να συνάδουν με τις θεμελιώδεις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής προστασίας, την ελαχιστοποίηση της χρήσης μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων και πηγών ενέργειας, καθώς και την αποτροπή της περαιτέρω υποβάθμισης και καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος.

Η ΟΠΟΚ θεωρεί άκρως απαραίτητη την εκπόνηση και εφαρμογή ενός Σχεδίου για τη Νήσο, το οποίο θα πρέπει να καλύπτει ολόκληρη την έκταση που βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας, να καθορίζει τη γενική χωροταξική πολιτική που πρέπει να ακολουθείται για τη ρύθμιση και τον έλεγχο της ανάπτυξης, καθώς και να θέτει το συνολικό πλαίσιο για τις χρήσεις γης, τις περιοχές προστασίας και διατήρησης της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, κ.α.  Στον Χωροταξικό Σχεδιασμό ανάμεσα σε άλλα να τίθενται τα κριτήρια για τις περιοχές που προσφέρονται για αναπτύξεις Φωτοβολταϊκών Πάρκων, λαμβάνοντας υπόψη τα Περιβαλλοντικά δεδομένα της κάθε περιοχής και τις σωρευτικές επιπτώσεις από υφιστάμενες ή μελλοντικές αναπτύξεις, ίδιες ή και αναπτύξεις με περιβαλλοντικές επιπτώσεις».

Διαβάστε επίσης: Υπ. Ενέργειας: Εντός Αυγούστου οι αποφάσεις για την ηλεκτρική διασύνδεση

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ