Συνεχίζεται με ταχείς ρυθμούς η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης για ενέργεια. Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας (ΔΥΕ), η οποία δημοσιοποίησε νέα στοιχεία, το 2024 σημειώθηκε ετήσια αύξηση στην κατανάλωση ενέργειας κατά 2,2% σε σχέση με το 2023, οδηγώντας σε νέα ιστορικά υψηλά. Ο ρυθμός αυτός είναι σχεδόν διπλάσιος από τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας (2013-2023), που διαμορφώθηκε στο 1,3%, κάτι που καταδεικνύει την επιταχυνόμενη ενεργειακή ζήτηση.
Πετρέλαιο κάτω από το 30%, άνοδος στην κατανάλωση ρεύματος
Σημαντική μεταβολή καταγράφηκε και στη σύνθεση των πηγών ενέργειας, με το μερίδιο του πετρελαίου να πέφτει για πρώτη φορά κάτω από το 30% της συνολικής παραγωγής, έναντι 46% το 1974. Αντιστρόφως, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε περισσότερο από 4% σε σχέση με το 2023, ξεπερνώντας τις 1.100 τεραβατώρες παγκοσμίως – ποσότητα που αντιστοιχεί στην ετήσια κατανάλωση της Ιαπωνίας, τέταρτης οικονομίας παγκοσμίως. Το 4% αποτελεί τη μεγαλύτερη αύξηση που έχει καταγραφεί εκτός περιόδων παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης.
Η ΔΥΕ επισημαίνει πως το 80% της αυξημένης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας καλύφθηκε από ανανεώσιμες και πυρηνικές πηγές. Για πρώτη φορά, η αιολική, η ηλιακή και η πυρηνική ενέργεια ξεπέρασαν αθροιστικά το 40% στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που σηματοδοτεί μια στροφή προς καθαρότερες μορφές ενέργειας.
Από τα ορυκτά καύσιμα, η κατανάλωση φυσικού αερίου κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση – κατά 2,7% ή 115 δισ. κυβικά μέτρα – παρά τις κυρώσεις που έχει επιβάλει η Ευρώπη στο ρωσικό αέριο. Η μέση ετήσια αύξηση την τελευταία δεκαετία ήταν 75 δισ. κυβικά, κάτι που δείχνει σαφή επιτάχυνση.
Η αύξηση της ενεργειακής κατανάλωσης αποδίδεται κατά 80% στις αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες οικονομίες, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΥΕ, παρά την επιβράδυνση της κινεζικής ανάπτυξης. Ακόμα και οι ανεπτυγμένες χώρες, που είχαν παρουσιάσει πτώση τα τελευταία χρόνια, εμφάνισαν αύξηση κατανάλωσης κατά 1%.
Το μέλλον του άνθρακα και οι ανανεώσιμες του 2025
Η Υπηρεσία δεν είχε περιλάβει στα στοιχεία της τη δήλωση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ περί ενίσχυσης της παραγωγής «καθαρού» άνθρακα στις ΗΠΑ. Εκτιμά, ωστόσο, ότι το 2025 οι ανανεώσιμες πηγές θα καλύψουν το 35% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Παρά ταύτα, η κυριαρχία του άνθρακα παραμένει υπό αμφισβήτηση, με το ενεργειακό «στοίχημα» να παραμένει ανοικτό.
Ανησυχία προκαλούν τα στοιχεία νέας διεθνούς μελέτης, στην οποία συμμετείχαν ερευνητικά ινστιτούτα από πολλές χώρες, και που δείχνει ότι τα δάση έχουν πάψει να είναι ο βασικός αποθηκευτικός χώρος του άνθρακα.
Η μελέτη καταγράφει πως την τελευταία τριακονταετία, η αποθήκευση άνθρακα μετατοπίστηκε σε εδάφη, υγροτόπους, αποθέματα νερού και γενικά σε περιβάλλοντα που στερούνται οξυγόνου.
Τα δάση δεν είναι πλέον οι πνεύμονες του πλανήτη
Σύμφωνα με τον Ζαν-Πιερ Βινιερόν του INRAE, που μίλησε στη «Les Echos», η μελέτη ανατρέπει παγιωμένες αντιλήψεις. Μέχρι πρόσφατα θεωρείτο ότι τα δάση και η ζωντανή βλάστηση απορροφούσαν τη μερίδα του λέοντος του παγκόσμιου άνθρακα, ωστόσο μόνο το 6% αποθηκεύεται πλέον εκεί.
Η μείωση της απορροφητικής ικανότητας των δασών αποδίδεται σε επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και ανθρώπινες παρεμβάσεις όπως αποψίλωση, πυρκαγιές και ξηρασία. Οι αλλαγές αυτές απειλούν να περιορίσουν περαιτέρω τον ρόλο των δασικών οικοσυστημάτων ως «φίλτρων» του άνθρακα.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Πετρέλαιο: Υποχωρούν οι τιμές παρά τις απειλές Τραμπ για επιβολή δασμών στη Ρωσία