Αγώνας δρόμου για τον τουρισμό

Πολύ μεγάλη είναι η μάχη που δίνεται από όλους τους τουριστικούς φορείς προκειμένου το 2021 να μην είναι μια τόσο δύσκολη χρονιά, αλλά και για να έρθουν φέτος όσο το δυνατόν περισσότεροι τουρίστες.

Της Έμιλυς Μίντη

Ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους βασικούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας στην Κύπρο και έχει χαρακτηριστεί ως ατμομηχανή της κυπριακής οικονομίας, αφού απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους και μια πλειάδα επιχειρήσεων. Διαχρονικά, η Κύπρος (με ελάχιστες εξαιρέσεις) είχε ανοδική πορεία σε ό,τι αφορά τις αφίξεις, ενώ, μια δεκαετία περίπου πριν, ο στόχος για 3 εκατομμύρια τουρίστες στην Κύπρο φάνταζε για πολλούς ως ανέφικτος. Υπήρξαν όμως φορείς που τα προηγούμενα χρόνια υποστήριξαν τη θέση αυτή και τελικά ο στόχος αυτός όχι μόνο επετεύχθη, αλλά ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Την περσινή χρονιά, οι αφίξεις στην Κύπρο εκτοξεύθηκαν στα 4 εκατομμύρια τουρίστες, ενώ τα έσοδα από τον τουρισμό άγγιξαν σχεδόν τα €2,7 δισ.

Οι προσδοκίες

Τα περσινά νούμερα των αφίξεων (ως σερί των προηγούμενων χρόνων), η δυναμική, οι συζητήσεις με τους ξένους οργανωτές ταξιδιών και ο στόχος για υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής προκειμένου να υπάρξει απεξάρτηση από τις παραδοσιακές αγορές αλλά και διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, έθεσαν τον πήχη ψηλά, δημιουργώντας προσδοκίες για μια εξίσου καλή χρονιά, αν και τα έσοδα ήταν ελαφρώς μειωμένα. Οι προσδοκίες όμως γρήγορα διαψεύστηκαν, αφού, δύο περίπου μήνες μετά το τέλος της τουριστικής χρονιάς, η επιδημία του κορωνοϊού, που ξέσπασε αρχικά στην Κίνα, ήταν θέμα χρόνου να εξαπλωθεί σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Με κομμένη την ανάσα για όλες τις δυσμενείς εξελίξεις που έπονταν και την επιδημία να μετατρέπεται πλέον σε πανδημία, η Κύπρος άρχισε να μετρά τα πρώτα κρούσματα στις αρχές Μαρτίου. Και τότε άρχισε η αντίστροφη μέτρηση…

Χαμένη χρονιά

Το lockdown που επιβλήθηκε, σε μια προσπάθεια να καταπολεμηθεί ο ιός, και η κακή επιδημιολογική εικόνα των άλλων χωρών κατέδειξαν το προφανές: ότι η χρονιά θα ήταν δύσκολη και ο τουρισμός ένας από τους μεγάλους χαμένους. Φέτος, για πρώτη φορά ο αριθμός των αφίξεων τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο έφτασε στον αριθμό 0, συνεπώς και τα έσοδα. Το 2019, που ήταν χρονιά-ρεκόρ για τον τουρισμό, είχαμε 933.820 αφίξεις κατά το τρίμηνο Μαρτίου-Μαΐου, το 2018 957.328 αφίξεις, το 2017 845.936 και το 2016 727.531. Ως αποτέλεσμα του αριθμού των πιο πάνω αφίξεων, στη διάρκεια του τριμήνου Μαρτίου-Μαΐου, που αποτελεί στην ουσία και το πρώτο τρίμηνο δραστηριοποίησης του τουρισμού μετά τη χειμερινή περίοδο, κατά την οποία ελάχιστες επιχειρήσεις παραμένουν ανοικτές, τα έσοδα διαμορφώθηκαν ως εξής: Κατά την περσινή χρονιά (2019) τα έσοδα ανήλθαν στα €560,8 εκατ. σε σχέση με €586,1 εκατ. το 2018. Το 2017 κυμάνθηκαν στα €567,2 εκατ. σε σύγκριση με το 2016 που ανήλθαν στα €463,5 εκατ. Όσον αφορά δε γενικότερα τον τομέα των εσόδων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, για την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2019 τα έσοδα από τον τουρισμό υπολογίζονται σε €2.683,0 εκατ. σε σύγκριση με €2.710,6 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2018, σημειώνοντας μείωση 1,0%. Όσον αφορά τον μήνα Μάρτιο, τα έσοδα μέχρι τα μέσα του μήνα ανήλθαν στα €25,6 εκατ. σε σύγκριση με €96,6 εκατ. τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου χρόνου, σημειώνοντας μείωση της τάξης του 73,5%.

Νέες και παραδοσιακές αγορές

Με τη χρονιά να θεωρείται μη αναστρέψιμη, προσπάθεια όλων είναι να σώσουν οτιδήποτε σώζεται… Η καλή επιδημιολογική εικόνα της Κύπρου και κάποια άλλα χαρακτηριστικά, όπως η ασφάλεια, το ήπιο χειμερινό κλίμα και το γεγονός ότι δεν υπάρχει πολυκοσμία, επιτρέπουν στους τουριστικούς φορείς να καταβάλουν μια επιπλέον προσπάθεια για προσέλκυση τουριστών από άλλες αγορές, έχοντας ωστόσο πάντα σε πρώτο πλάνο το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Ρωσία. Η προσοχή στρέφεται σε χώρες όπως είναι η Αυστρία, η Γερμανία, το Ισραήλ, η Ελλάδα, η Δανία, η Ολλανδία, η Πολωνία. Χώρες οι οποίες, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΠΑΣΥΞΕ (Παγκύπριος Σύνδεσμος Ξενοδόχων), Χάρη Λοϊζίδη, «δεν είναι νέες αγορές αλλά υφιστάμενες που ήταν πάντα εδώ, αν και δεν συνεισφέρουν τις εκατοντάδες χιλιάδες που συνεισφέρουν η Αγγλία και η Ρωσία. Είναι όμως αγορές που αυτή τη στιγμή τούς δίνουμε περισσότερη έμφαση», πρόσθεσε.

Η συνεισφορά άλλων χωρών

Όσον αφορά τις αγορές που μπαίνουν σε πρώτο πλάνο για προσπάθεια προσέλκυσης τουριστικού ρεύματος για τη φετινή χρονιά, αλλά και μακροπρόθεσμα, τα στατιστικά στοιχεία δεικνύουν ότι η εικόνα διαμορφώνεται ως εξής: Το 2019, από το σύνολο των 3.976.777 τουριστών που ήρθαν στην Κύπρο από τις αγορές που βρίσκονται τώρα στο μικροσκόπιο, είχαμε:

Από το Ισραήλ 293.710 τουρίστες στο σύνολο, από την Ελλάδα 171.512 και από τη Γερμανία 151.500. Ακολουθούν η Σουηδία με 144.607 αφίξεις, η Πολωνία με 80.423 και η Αυστρία με 44.538. Το 2018, που ήταν επίσης μια χρονιά-ρεκόρ για τον τουρισμό, οι αφίξεις ανήλθαν στα 3.938.625 τουρίστες. Από το Ισραήλ οι αφίξεις ανήλθαν στις 232.561, σε σχέση με το 2017 που ο αριθμός έφτασε τις 261.996 και το 2016 με 148.734. Από την Ελλάδα το 2018 οι αφίξεις έφτασαν τις 186.370, το 2017 τις 169.712 και το 2016 τις 160.254. Όσον αφορά τη Γερμανία, το σύνολο των αφίξεων από την αγορά αυτή ανήλθε για το 2018 στις 189.200, το 2017 στις 188.826 και το 2016 στις 124.030. Από τη Σουηδία 153.764 τουρίστες επισκέφθηκαν την Κύπρο το 2018 σε σχέση με 136.725 το 2017 και 115.014 το 2016. Η εικόνα σε ό,τι αφορά την αγορά της Πολωνίας διαμορφώθηκε ως εξής: Το σύνολο των αφίξεων το 2018 ήταν στις 89.508, το 2017 ο αριθμός έφτασε τις 56.665 και το 2016 τις 42.683. Τέλος, από την Αυστρία το 2018 είχαμε 45.888 αφίξεις, το 2017 40.473 και το 2016 30.419.

Άλλες αγορές στις οποίες θα δοθεί έμφαση φέτος είναι η Δανία, η Ολλανδία και η Γαλλία. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, το 2019 από την Ολλανδία επισκέφθηκαν την Κύπρο 43.198 τουρίστες, το 2018 ο αριθμός έφτασε τις 42.217, το 2017 οι αφίξεις ανήλθαν στις 37.585 και το 2016 στις 29.450. Από τη Γαλλία ο αριθμός των αφίξεων ήταν για το 2019 στις 30.082, το 2018 στις 36.500, το 2017 στις 35.931 και το 2016 στις 42.576. Τέλος, από τη Δανία είχαμε πέρσι 40.658 αφίξεις, το 2018 43.063, το 2017 34.990 και το 2016 29.593.

Θεαματικοί αριθμοί από Η.Β.-Ρωσία

Με δεδομένο –και ίσως αναγκαίο– ότι η προσοχή από όλους τους τουριστικούς φορείς του τόπου επικεντρώνεται φέτος σε άλλες αγορές, Ηνωμένο Βασίλειο και Ρωσία παραμένουν πάντα σε πρώτο πλάνο, αφού ο αριθμός των τουριστών από τις δύο αυτές χώρες παρουσιάζει εντυπωσιακά νούμερα. Πρόκειται για αγορές με τεράστια ροή τουριστών καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, ενώ αρκετές ξενοδοχειακές μονάδες έχουν ποντάρει όλα τους τα χαρτιά τα προηγούμενα χρόνια σε Βρετανούς και Ρώσους, κάτι που αποτελεί έναν επιπλέον λόγο ώστε και οι ξενοδόχοι να επιθυμούν αλλαγή πλεύσης. Όσον αφορά τον αριθμό των αφίξεων, αξίζει να αναφέρουμε πως από το Ηνωμένο Βασίλειο το 2019 είχαμε 1.330.635 αφίξεις, το 2018 1.327.805, το 2017 1.253.839 και το 2016 1.157.978. Από τη Ρωσία η εικόνα που διαμορφώθηκε κατά τα προηγούμενα χρόνια ήταν η εξής: Το 2019 είχαμε 781.856 τουρίστες, το 2018 783.631, το 2017 824.494 και το 2016 781.634.

Ελπίζουν αλλά...

Οι ελπίδες για ροή τουριστών από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Ρωσία στρέφονται κυρίως στην περίοδο μετά τον Αύγουστο, αφού η επιδημιολογική εικόνα των δύο αυτών χωρών δεν είναι ακόμα καλή και ουδείς θα ήθελε να διακινδυνεύσει η εικόνα της Κύπρου, η οποία εντάσσεται στις χώρες που έχουν διαχειριστεί πάρα πολύ καλά την κρίση από τον κορωνοϊό. Σε παρέμβασή του στο Economy Today, ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ, Χάρης Λοϊζίδης, αφού εξέφρασε την ελπίδα μέχρι τον Αύγουστο να ανοίξουν οι δύο αυτές αγορές, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Είναι η κρυφή μας ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα έχουμε πτήσεις από Αγγλία και Ρωσία». Σε ερώτηση αν βρίσκεται υπό εξέλιξη οποιαδήποτε συζήτηση για παροχή κινήτρων προς τις χώρες αυτές, είπε πως «μέχρι στιγμής οι συνεργάτες μας στις χώρες αυτές δεν έχουν ζητήσει κάτι τέτοιο», αλλά, όπως υπογράμμισε, «θα τα συζητήσουμε όλα στον σωστό χρόνο. Προς το παρόν αναμένουμε να βελτιωθεί η επιδημιολογική εικόνα των χωρών τους για να μπορέσουν να πραγματοποιήσουν πτήσεις». Αναφορικά με το θέμα των κινήτρων, ο κ. Λοϊζίδης δεν παρέλειψε να αναφέρει πως, σε ό,τι αφορά τους Κύπριους, θα δοθούν κίνητρα. «Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε και θα προχωρήσουμε με εκτεταμένες προσφορές για όλη τη διάρκεια της σεζόν, συμπεριλαμβανομένου και του Αυγούστου», πρόσθεσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ. Υπογραμμίζοντας πως «δεν υπάρχει κανένας που να αμφιβάλλει ότι ο τουρισμός είναι η πιο πληγείσα βαριά βιομηχανία», πρόσθεσε πως «φέτος θα είναι μια χρονιά με πάρα πολλές δυσκολίες». Τόνισε ωστόσο πως «έχει σημασία να μείνουμε παρόντες και να μην εξαφανιστούμε από τον τουριστικό χάρτη, γιατί με αυτόν τον τρόπο ενδυναμώνουμε την παρουσία μας για το 2021. Αν δεν λειτουργήσουμε φέτος, τα προβλήματα θα είναι υπερδιπλάσια. Προτιμούμε να λειτουργήσουμε με δυσκολία, αν μπορώ να πω και με ζημιά, για να είμαστε παρόντες το 2021».

"Όλα επιδέχονται αναπροσαρμογές"

«Φέτος είναι μια δύσκολη χρονιά, τίποτα δεν είναι πια το ίδιο», τόνισε στη δική της παρέμβαση η Γενική Διευθύντρια του ΣΤΕΚ (Σύνδεσμος Τουριστικών Επιχειρήσεων Κύπρου), Χρυσαίμιλη Ψηλογένη. Αναφέροντας πως φέτος όλα επιδέχονται αναπροσαρμογές και νέους σχεδιασμούς, η κ. Ψηλογένη εξήγησε πως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει σαφής εικόνα για το πότε θα αρχίσουν να έρχονται τουρίστες στην Κύπρο και από ποιες αγορές. Τόνισε ωστόσο πως, «ως ξενοδοχειακή βιομηχανία, μας ενδιαφέρει πολύ το πότε θα ανοίξουν οι δύο μεγάλες αγορές, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ρωσία. Θεωρούμε ότι με κάποια κριτήρια μπορούμε να ανοίξουμε τις αγορές αυτές, υπάρχει κάποια συζήτηση, χωρίς ωστόσο να διακινδυνεύσουμε την καλή επιδημιολογική εικόνα της χώρας». Περαιτέρω, σε ό,τι αφορά γενικότερα την ξενοδοχειακή βιομηχανία, η κ. Ψηλογένη ανέφερε μεταξύ άλλων ότι ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας για τη λειτουργία των ξενοδοχείων είναι και τα σχέδια του Υπουργείου Εργασίας. «Αναμένουμε να δούμε τι θα γίνει για την περίοδο από τα μέσα Ιουνίου μέχρι τον Οκτώβριο», κατέληξε.

Σε δικές του δηλώσεις, ο πρόεδρος του ACTA (Σύνδεσμος Τουριστικών Επιχειρήσεων Κύπρου), Βασίλης Σταματάρης, αφού εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι η Κύπρος τα έχει καταφέρει σε ό,τι αφορά τον αριθμό των κρουσμάτων, εξέφρασε την ελπίδα να διατηρηθεί η καλή επιδημιολογική εικόνα της χώρας μετά το άνοιγμα των αεροδρομίων και την επιστροφή στην τουριστική βιομηχανία. Τονίζοντας ότι η μάχη φέτος θα είναι δύσκολη, ο κ. Σταματάρης εξήγησε πως η δυσκολία έγκειται στο γεγονός ότι κύριες αγορές, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ρωσία, εντάσσονται στην τρίτη κατηγορία των χωρών και ακόμα δεν επιτρέπεται η διενέργεια πτήσεων και έτσι, όπως είπε, «είναι δύσκολο να αντικαταστήσουμε αυτούς τους μεγάλους αριθμούς τουριστών». Όσον αφορά το θέμα της επανεκκίνησης, αφού υπέδειξε ότι θα πρέπει να το διαχειριστούμε «οριζόντια και κάθετα», ο κ. Σταματάρης αναφέρθηκε σε κάποια πλεονεκτήματα της χώρας μας, όπως η υποδομή, η εξυπηρέτηση και το προϊόν, προσθέτοντας πως «θα πρέπει να δώσουμε έμφαση και σε άλλες αγορές, όπου θα μπορούσαμε με ασφάλεια να επανεκκινήσουμε». Πρόσθεσε ακόμα πως, «από τις επαφές που έχουμε και τα μηνύματα που λαμβάνουμε από τη Hermes, οι αεροπορικές εταιρείες εκφράζουν την αισιοδοξία ότι σιγά-σιγά θα αρχίσουν να επανέρχονται».

Σε ό,τι αφορά τα ταξίδια, αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία του ACTA και του Συνδέσμου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων της Ελλάδας (HATTA) να αναδείξουν την Κύπρο και την Ελλάδα ως έναν ενιαίο χώρο. «Με τις εισηγήσεις μας επιδιώκουμε να πείσουμε περισσότερους Έλληνες να έρθουν στην Κύπρο. Πιστεύουμε ότι η δυνατότητα υπάρχει, απλά τα τελευταία χρόνια ίσως να μη δόθηκε τόσο μεγάλη βαρύτητα. Επίσης, και εμείς θα πραγματοποιήσουμε ταξίδια προς την Ελλάδα». Τέλος, κάλεσε το κοινό να είναι ιδιαίτερα προσεκτικό όταν κλείνει τις διακοπές του. «Ακούσαμε ότι κόσμος τρέχει και κλείνει ευκαιριακά διακοπές σε προορισμούς με πολύ χαμηλές τιμές. Εμείς ως Σύνδεσμος ενημερώνουμε τα μέλη μας για το ποιες χώρες έχουν βγάλει πρωτόκολλα. Θα πρέπει να προσέξουμε, να μη βγούμε από μια περιπέτεια και να μπούμε σε μια άλλη, κλείνοντας σε χώρες όπου δεν επιτρέπεται η είσοδος ή δεν υπάρχουν τεστ και άλλοι υγειονομικοί κανόνες».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ