Αναθεωρημένες προς τα πάνω παρουσιάζονται οι εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κυπριακή οικονομία, σε σχέση με τις αντίστοιχες ενδιάμεσες χειμερινές προβλέψεις. Οι προβλέψεις που αφορούν την αύξηση του ΑΕΠ είναι υψηλότερες τόσο για το 2023 όσο και για το 2024.
Συγκεκριμένα το 2023 αναμένεται να υπάρξει επιβράδυνση της κυπριακής οικονομίας από το 5,6% το 2022 στο 2,3% το 2023 και στο 2,7% το 2024. Σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Κομισιόν, η ανάπτυξη το 2023 θα έφθανε στο 1,6% και στο 2,1% το 2024.
Όπως αναφέρεται, η οικονομία επηρεάζεται ακόμα από τον υψηλό πληθωρισμό που διαβρώνει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, από τα υψηλότερα επιτόκια που επηρεάζουν αρνητικά τις επενδύσεις και από την αποδυνάμωση της δυναμικής ανάπτυξης στους εμπορικούς εταίρους της Κύπρου που επηρεάζουν την εξωτερική ζήτηση.
Η μερική τιμαριθμική αναπροσαρμογή των μισθών που εφαρμόστηκε τον Ιανουάριο του 2023, όπως αναφέρεται, προβλέπεται να μετριάσει κάπως τον αρνητικό αντίκτυπο στην κατανάλωση. Η εφαρμογή του Κυπριακού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αναμένεται να στηρίξει τις επενδύσεις, ιδίως σε κατασκευές και εξοπλισμό, στον προβλεπόμενο ορίζοντα. Ο τουρισμός και άλλες εξαγωγικές υπηρεσίες αναμένεται να συνεχίσουν να αναπτύσσονται, αν και με βραδύτερο ρυθμό
Η Κύπρος βρίσκεται στις πρώτες δέκα χώρες με τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ το 2023 και το 2024, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 1% και 1,7% για το 2023 και το 2024 αντίστοιχα.
Βελτίωση της αγοράς εργασίας
Όπως αναφέρεται, η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη αύξησε την απασχόληση κατά 2,9% και τις ώρες εργασίας κατά 4,1% το 2022. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε περισσότερο από ό,τι αρχικά αναμενόταν, σε 6,8% το 2022, από 7,5% το 2021.
Προβλέπεται να αυξηθεί ελαφρά το 2023 σε 6,9 %, σύμφωνα με την επιβράδυνση της αύξησης του ΑΕΠ, πριν υποχωρήσει στο 6,4% το 2024, καθώς οι τομείς των υπηρεσιών έντασης εργασίας θα επεκτείνονται.
Μετριασμός του πληθωρισμού το 2023
Ο πληθωρισμός έφτασε στο ανώτατο όριο του 8,1% το 2022 λόγω της εκτίναξης των παγκόσμιων τιμών των εμπορευμάτων. Αναμένεται να υποχωρήσει στο 3,8% το 2023. Ωστόσο, η μερική τιμαριθμική αναπροσαρμογή των μισθών αναμένεται να έχει κάποιες δευτερεύουσες ανοδικές επιπτώσεις.
Η αναμενόμενη συγκράτηση των παγκόσμιων τιμών της ενέργειας και άλλων βασικών εμπορευμάτων προβλέπεται να μειώσει τον πληθωρισμό περαιτέρω στο 2,5% το 2024.
Στις χειμερινές προβλέψεις ο πληθωρισμός προβλεπόταν να συγκρατηθεί στο 4% το 2023 και στο 2,5% το 2024.
Συνέχιση δημοσιονομικών πλεονασμάτων
Το 2022, το δημοσιονομικό ισοζύγιο μετατράπηκε σε σημαντικό πλεόνασμα, φθάνοντας το 2,1% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, ο προϋπολογισμός προβλέπεται να παραμείνει πλεονασματικός στο 1,8% του ΑΕΠ το 2023. Όπως αναφέρεται, τα κρατικά έσοδα υποστηρίζονται από τη συνεχιζόμενη ισχυρή απόδοση της ιδιωτικής κατανάλωσης, την αύξηση των εταιρικών κερδών και τις αυξήσεις των μισθών. Επίσης οι αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις του δημοσίου ασκούν ανοδική πίεση στις δαπάνες.
Σημειώνεται ότι αυτή η πρόβλεψη προϋποθέτει ότι τα μέτρα για τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας στους λογαριασμούς ενέργειας των νοικοκυριών – που ανέρχονται σε 0,4% του ΑΕΠ το 2023, έναντι 0,7% το 2022– θα καταργηθούν πλήρως στα τέλη Ιουνίου 2023.
Για το 2024, το δημοσιονομικό πλεόνασμα αναμένεται να φτάσει περίπου το 2,1% του ΑΕΠ. Η αύξηση οφείλεται στην προβλεπόμενη πλήρη σταδιακή κατάργηση των μέτρων για τον μετριασμό των επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας, που θα εφαρμοστούν έως τον Ιούνιο του 2023.
Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί τα επόμενα χρόνια λόγω της προβλεπόμενης αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ και των πρωτογενών πλεονασμάτων. Αναμένεται να φθάσει στο 80,4% μέχρι το τέλος του 2023 και περαιτέρω μείωση στο 72,5% το 2024, από 86,5% το 2022.
Ευρωπαϊκή Οικονομία
Όπως αναφέρεται στις προβλέψεις τον περασμένο χειμώνα, η οικονομία της ΕΕ είχε καλύτερες επιδόσεις από ό,τι αναμενόταν.
Οι φθινοπωρινές προβλέψεις του 2022 προέβλεπαν ότι η οικονομία της ΕΕ θα συρρικνωθεί το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και το πρώτο τρίμηνο του 2023. Αντίθετα, τα τελευταία στοιχεία δείχνουν μια συρρίκνωση μικρότερη από την προβλεπόμενη το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους και θετική ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Η καλύτερη θέση εκκίνησης αυξάνει τις προοπτικές ανάπτυξης για την οικονομία της ΕΕ για το 2023 και οριακά για το 2024. Σε σύγκριση με τις ενδιάμεσες προβλέψεις για το χειμώνα του 2023, Η αύξηση του ΑΕΠ της ΕΕ αναθεωρείται σε 1,0% το 2023 (από 0,8%) και 1,7% το 2024 (από 1,6%).
Ανάλογες είναι και οι ανοδικές αναθεωρήσεις για τη ζώνη του ευρώ, με την αύξηση του ΑΕΠ να αναμένεται πλέον σε 1,1% και 1,6% το 2023 και το 2024 αντίστοιχα.
Ο πληθωρισμός κινήθηκε και πάλι ανοδικά, και αναμένεται τώρα σε 5,8% το 2023 και 2,8% το 2024 στη ζώνη του ευρώ, δηλαδή συν 0,2% και 0,3% αντίστοιχα σε σχέση με τις χειμερινές προβλέψεις.
Οι χαμηλότερες τιμές της ενέργειας, η άμβλυνση των περιορισμών προσφοράς, η βελτίωση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης και η ισχυρή αγορά εργασίας στήριξαν αυτό το θετικό αποτέλεσμα.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, ο ονομαστικός δείκτης συνέχισε να μειώνεται το πρώτο τρίμηνο του 2023, εν μέσω απότομης επιβράδυνσης των τιμών της ενέργειας, αλλά ο βασικός πληθωρισμός σταθεροποιήθηκε, υποδεικνύοντας τη διατήρηση των πιέσεων στις τιμές.
ΚΥΠΕ