Γύρω στις 200 χιλιάδες εταιρείες καλούνται να καταχωρήσουν μέχρι το τέλος του χρόνου τα στοιχεία που αφορούν τους Πραγματικούς Δικαιούχους, δηλαδή των φυσικών προσώπων που έχουν το τελικό ιδιοκτησιακό τους καθεστώς ή τον τελικό τους έλεγχο, στο ηλεκτρονικό Μητρώο του Τμήματος του Εφόρου Εταιρειών.
Ωστόσο, η υποχρέωση αυτή δημιούργησε αντιδράσεις, με πολλές εταιρείες να διαμαρτύρονται, αφού στο πρόσφατο παρελθόν είχαν προβεί στην ίδια ακριβώς διαδικασία.
«Φωνές» περί επανάληψης
Ειδικότερα, στις 14 Νοεμβρίου τέθηκε σε λειτουργία η τελική λύση του ηλεκτρονικού συστήματος του Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων, αντικαθιστώντας στην ουσία την λεγόμενη "ενδιάμεση λύση" που λειτουργούσε από τις 12 Μαρτίου του 2021.
Στο πλαίσιο της ενδιάμεσης λύσης, όσες εταιρείες ήταν εγγεγραμμένες στον Έφορο Εταιρειών, είχαν κληθεί να καταχωρίσουν τα στοιχεία των Πραγματικών Δικαιούχων. Εντούτοις, όταν η τελική λύση έκανε πρεμιέρα διαπίστωσαν πως τα στοιχεία δεν είχαν μεταφερθεί από το ένα σύστημα στο άλλο, καθιστώντας έτσι “άκυρη” την προηγούμενη διαδικασία.
Το Economy Today επικοινώνησε με την Έφορο Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας, με σκοπό να καταγράψει τους λόγους για τους οποίους οι εταιρείες χρειάζεται να επανακαταχωρίσουν τα εν λόγω στοιχεία, εφόσον είχαν ήδη συμμορφωθεί με την υποχρέωση τους αυτή.
Άλλο πλατφόρμα, άλλο ηλεκτρονικό σύστημα
Κληθείσα να σχολιάσει τα περί επανάληψης, η κ. Ειρήνη Μυλωνά-Χρυσοστόμου, εξήγησε πως όταν τέθηκε η ανάγκη να καταχωριθούν οι πραγματικοί δικαιούχοι πριν από περίπου δυόμιση χρόνια, η Κύπρος βρισκόταν σε παράβαση, καθώς είχε καθυστερήσει με την ενωσιακή της υποχρέωση για τήρηση ειδικού μητρώου.
Ως εκ τούτου, η τότε ηγεσία του υπουργείου έλαβε την κατεπείγουσα απόφαση, να δημιουργήσει μία πλατφόρμα με σκοπό να συγκεντρώσει τα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων. Όπως διευκρίνισε η Έφορος, η συγκεκριμένη πλατφόρμα δεν ήταν ηλεκτρονικό σύστημα, επισημαίνοντας πως δεν είχε τις προδιαγραφές του Μητρώου που βρίσκεται σήμερα σε εφαρμογή, ενώ χαρακτήρισε τον τότε χειρισμό ως σωστό.
«Ο σκοπός επετεύχθη, αφού η κυπριακή εταιρική κοινωνία ανταποκρίθηκε μαζικά», σημείωσε η κ. Μυλωνά, προσθέτοντας πως το ποσοστό ανήλθε στο πολύ ψηλό 96%, ενώ είχε καταβληθεί τεράστια προσπάθεια προκειμένου η Κύπρος να ανταποκριθεί στις ενωσιακές της υποχρεώσεις.
Γιατί δεν μεταφέρθηκαν τα στοιχεία
Απαντώντας στο γιατί δεν έγινε μεταφορά των στοιχείων από την ενδιάμεση στην τελική λύση, εφόσον αυτά είχαν ήδη συγκεντρωθεί, η Έφορος Εταιρειών περιέγραψε πως η πλατφόρμα δεν ανταποκρινόταν στις προδιαγραφές της τελικής ηλεκτρονικής λύσης, αφού με βάση τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, η τελική λύση θα έπρεπε να διαθέτει εξειδικευμένες τεχνικές παραμέτρους.
Όπως εξήγησε, αρχικά είχαν καταβληθεί προσπάθειες προκειμένου να μεταφερθούν τα στοιχεία, ωστόσο, λόγω των προδιαγραφών του ηλεκτρονικού συστήματος, αυτό δεν ήταν εφικτό. «Δυστυχώς, το νέο ηλεκτρονικό σύστημα δεν είχε τη δυνατότητα να ‘απορροφήσει΄ τα στοιχεία που βρίσκονταν καταχωρημένα στην πλατφόρμα», συμπλήρωσε.
Μιλώντας με παραδείγματα, η κ. Μυλωνά-Χρυσοστόμου, επεσήμανε πως στην προσπάθεια να δημιουργηθεί το ηλεκτρονικό μητρώο, με όλες τις προδιαγραφές που απαιτούνταν από την οδηγία, έπρεπε να υπάρξει διασύνδεση με άλλα κυβερνητικά συστήματα, όπως των Ταχυδρομικών Υπηρεσιών και του Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης.
Η Έφορος ανέλυσε πως τα στοιχεία που θα καταχωρούνται στο Μητρώο θα επιβεβαιώνονται με σειρά άλλων στοιχείων, όπως η διεύθυνση -μέσω των Ταχυδρομείων- και η ταυτότητα -μέσω του Αρχείου Πληθυσμού.
Η πλατφόρμα της ενδιάμεσης λύσης δεν είχε αυτές τις προδιαγραφές, τις οποίες έχει η τελική λύση επομένως, δεν μπορούσε η μία να «διαβάσει» την άλλη.
Επιπρόσθετα, υπογράμμισε πως προηγουμένως, κατά την περίοδο λειτουργίας της ενδιάμεσης λύσης οι ενδιαφερόμενοι αιτούνταν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου πρόσβαση στην πληροφόρηση του Μητρώου και ακολούθως, το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών απαντούσε αναλόγως στους αιτητές.
Σήμερα, τα πάντα μπορούν να γίνουν πλήρως ηλεκτρονικά. Δηλαδή, πλέον, οι αρμόδιες και οι εποπτικές αρχές, όπως η Αστυνομία, η ΜΟΚΑΣ, το Τελωνείο ή το Τμήμα Φορολογίας έχουν πλέον γρήγορη και απεριόριστη πρόσβαση.
Επιβεβαίωση κάθε χρόνο
Η Έφορος Εταιρειών τόνισε πως αυτή θα είναι η τελευταία φορά που οι εταιρείες θα κληθούν να προβούν σε αυτή τη διαδικασία και αυτή την φορά τα στοιχεία που θα καταχωρίσουν θα είναι επιβεβαιωμένα.
Προηγουμένως, η καταχώριση δεν θεωρείτο «επιβεβαιωμένη», καθότι δεν υπήρχαν οι ασφαλιστικές δικλείδες, οι οποίες υπάρχουν στην τελική λύση, όπως είναι η σύνδεση με τις ταχυδρομικές υπηρεσίες που προϋποθέτουν πως τα στοιχεία θα πρέπει να συνάδουν.
Εντούτοις, δεν τελειώνει εδώ. Όλες οι εταιρείες εγγεγραμμένες, οι οποίες είναι εγγεγραμμένες και ενεργές στον Έφορο Εταιρειών, πέραν από την επανακαταχώριση, θα καλούνται να επιβεβαιώνουν κάθε τέλος του χρόνου, σε ημερομηνία που θα καθορίζεται, τα στοιχεία που βρίσκονται στο ηλεκτρονικό σύστημα.
Η φετινή επιβεβαίωση συμπίπτει με την επανακαταχώριση επομένως, δεν θα χρειαστεί να «επαναεπιβεβαιωθούν» τα στοιχεία.
Διευκρίνισε δε, πως όσοι εισέρχονται στο σύστημα προκειμένου να επανακαταχωρίσουν τους Πραγματικούς τους Δικαιούχους, δεν έρχονται ενώπιον ενός «κενού». Όπως εξηγεί, όσοι είχαν ήδη προβεί σε καταχώρηση στο σύστημα της ενδιάμεσης λύσης, βλέπουν με την είσοδό τους την τελευταία εικόνα των στοιχείων των Πραγματικών Δικαιούχων, όπως τα είχαν καταχωρήσει.
Δηλαδή, θα μπορούν να δουν τι έχουν καταχωρίσει στην ενδιάμεση λύση και να το επανακαταχωρίσουν.
Παράπονα κυρίως από μικρές εταιρείες
Ερωτηθείσα για το κατά πόσον το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών έγινε λήπτης παραπόνων, η κ. Μυλωνά - Χρυσοστόμου, απάντησε πως οι μεγάλοι εταιρικοί οίκοι ενώ αρχικά αναρωτήθηκαν για το γιατί θα έπρεπε να επανακαταχωρήσουν τα στοιχεία τους, όταν τους επεξηγήθηκαν οι λόγοι έδειξαν να αντιλαμβάνονται. Όπως αποκάλυψε υπήρξαν κάποια παράπονα, κυρίως όμως από μικρότερες σε μέγεθος επιχειρήσεις.
Σκοπός η διαφάνεια
Η Έφορος Εταιρειών ανέφερε πως συνολικά 199.193 είναι σήμερα εγγεγραμμένες. Τόνισε πως ο αριθμός αυτός αντικατοπτρίζει τον ρόλο της Κύπρου ως κέντρο υπηρεσιών και την δουλειά, αλλά και τη συμβολή του Τμήματος Εφόρου Εταιρειών σε αυτή την προσπάθεια.
Επιπρόσθετα, υπογράμμισε πως η λειτουργία της τελικής ηλεκτρονικής λύσης συμβάλλει στη διαφάνεια, αφού λόγω των προδιαγραφών που πληρούνται η διαδικασία θα έχει ως αποτέλεσμα ένα αμιγώς επικαιροποιημένο και καθαρό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων, με επιβεβαιωμένα στοιχεία.
Προσοχή στις ποινές
Τέλος, η Έφορος Εταιρειών προειδοποίησε πως σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, τόσο η εταιρεία όσο και κάθε αξιωματούχος/διευθυντής της θα υπόκεινται σε χρηματική επιβάρυνση. Επίσης, εάν οι εταιρείες δεν συμμορφωθούν, και εις γνώση τους δηλώσουν ψευδή ή παραπλανητικά στοιχεία θα υπάρχει δικαστική διαδικασία.
Αναλυτικά, προβλέπονται χρηματικές ποινές ύψους €200 και περαιτέρω χρηματική επιβάρυνση €100 για κάθε ημέρα συνέχισης της παράβασης με ανώτατο όριο συνολικής επιβάρυνσης €20.000.
Οι ποινές αυτές θα ισχύσουν από την 01/01/2024 και εντεύθεν, ενώ από τις 14/11/2023 – 31/12/2023 (Περίοδος Α τελικής λύσης) δεν θα επιβληθεί οποιαδήποτε χρηματική επιβάρυνση σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Διαβάστε επίσης: Η ώρα των Πραγματικών Δικαιούχων - Το νέο Μητρώο και όσα αλλάζουν