Ο δημογραφικός σεισμός λυγίζει την Κίνα - Τα βαρίδια στη Νο2 οικονομία του κόσμου

Το Economist Intelligence Unit έχει προειδοποιήσει ότι τα δημοσιονομικά προβλήματα που προκύπτουν από τη γήρανση του πληθυσμού είναι άμεσα και ανησυχητικά.

Συρρικνώνεται ο πληθυσμός της Κίνας, γεγονός το οποίο σε συνδυασμό με τον δημογραφικό «σεισμό» στη χώρα αναμένεται να πλήξει σοβαρά τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, να συρρικνώσει την αγορά εργασίας και να ασκήσει σημαντική πίεση στη νομισματική πολιτική.

«Ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας θα συρρικνωθεί τόσο γρήγορα την επόμενη δεκαετία, με αποτέλεσμα η κινεζική οικονομία να αντιμετωπίζει ένα βαρίδι 1% στην ανάπτυξή της κάθε χρόνο για τα επόμενα 10 χρόνια», δήλωσε στο CNBC ο Darren Tay, επικεφαλής για την Ασία στην ΒΜΙ της Fitch Solutions. Επίσης, το Economist Intelligence Unit έχει προειδοποιήσει ότι τα δημοσιονομικά προβλήματα που προκύπτουν από τη γήρανση του πληθυσμού είναι άμεσα και ανησυχητικά. Σημειώνεται, όμως, σε σχετική έκθεση μία από τις ελάχιστες βιώσιμες λύσεις για τη μακροπρόθεσμη διατήρηση της δημοσιονομικής ισορροπίας είναι η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης.

Ο πληθυσμός συρρικνώνεται

Το πρόβλημα της υπογεννητικότητας είναι διεθνές, καθώς οι γυναίκες επιλέγουν να γεννήσουν αργότερα σε σύγκριση με το παρελθόν ή και καθόλου. Στην Κίνα, ο πληθυσμός συρρικνώθηκε για δεύτερο συναπτό έτος το 2023, αγγίζοντας το 1,409 δισ., δηλαδή 2,08 εκατ. λιγότερους από το 2022. Πρόκειται για πολύ μεγαλύτερη πτώση από το αμέσως προηγούμενο έτος, όταν ο πληθυσμός μειώθηκε κατά περίπου 850.000. Ήταν όμως η πρώτη χρονιά που οι θάνατοι ξεπέρασαν τις γεννήσεις μετά τη δεκαετία του 1960 κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Λιμού. «Αυτό είναι αποτέλεσμα της πολιτικής του ενός παιδιού, που εφαρμόστηκε τη δεκαετία του 1980», δήλωσε η Erica Tay, διευθύντρια μακροοικονομικής έρευνας στη Maybank. 

Ο πληθυσμός της Κίνας υπολογίζεται ότι θα συρρικνωθεί περαιτέρω, στο 1.317 δισ. μέχρι το 2050, και ότι θα μειωθεί σχεδόν στο μισό, στα 732 εκατ. μέχρι το 2100. Ο αριθμός των γεννήσεων υποχωρεί ταχύτερα από τη Νότιο Κορέα και την Ιαπωνία, οι οποίες επίσης επηρεάζονται δυσανάλογα από τη γήρανση του πληθυσμού, ιδίως χάρη στο βελτιωμένο επίπεδο ζωής που σχετίζεται άμεσα. 

Συγκεκριμένα, η κινεζική οικονομία αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες. Βέβαια, η κοινωνική πρόνοια και η στήριξη για την ανατροφή παιδιών είναι σχετικά χαμηλά σε σύγκριση με τον υπόλοιπο κόσμο.

Πτώση των γεννήσεων

Η ταχεία οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων δεκαετιών στα ανεπτυγμένα κράτη ανέβασε τα εισοδήματα των νοικοκυριών και διεύρυνε τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές ευκαιρίες των γυναικών. Έτσι, το «κόστος» που έχει ένα παιδί στη ζωή της γυναίκας, εργασιακά και κοινωνικά, ανέβηκε. «Στις πιο ανεπτυγμένες κοινωνίες, η τάση είναι ότι οι γονείς σηκώνουν ένα πολύ μεγαλύτερο βάρος για την ανατροφή των παιδιών και αυτό τείνει να γίνεται αποτρεπτικός παράγοντας», δήλωσε ο Tay της BMI. «Όσο πιο ανεπτυγμένη είναι μια οικονομία, τόσο περισσότερες δεξιότητες οφείλουν να έχουν τα μέλη της και συνεπώς η απαιτούμενη επένδυση σε κάθε παιδί αυξάνεται ανάλογα», συμπλήρωσε.

Σημειώνεται πως στην πτώση των γεννήσεων στην Κίνα μπορεί να παίζουν ρόλο και τα μεγάλα εργασιακά ωράρια, που συνηθίζονται στη χώρα.

Συρρικνώνεται το εργατικό δυναμικό

Η πτώση του αριθμού των γεννήσεων ασκεί πίεση στην οικονομία και την κοινωνία, καθώς συρρικνώνεται ο αριθμός των ανθρώπων σε ηλικία εργασίας. Επίσης, μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των ηλικιωμένων που χρειάζονται στήριξη από τις νεότερες γενιές, οι οποίες ίσως «επιβαρύνουν υπερβολικά το υγειονομικό και συνταξιοδοτικό σύστημα μας χώρας», δήλωσε η Tay της Maybank.

Τελικά, το βάρος για τις νεότερες γενιές αυξάνεται, διότι θα καλούνται να φροντίζουν και τα παιδιά τους και τους γονείς τους. Σύμφωνα με την Tay, αυτή η δημογραφική στροφή σε ορισμένα μέρη της Ασίας είναι διαρθρωτικό πρόβλημα, το οποίο θα χρειαστεί «αποφασιστική και ολοκληρωμένη κυβερνητική προσπάθεια» στη δημοσιονομική και τη νομισματική πολιτική.

moneyreview.gr με πληροφορίες από CNBC

Διαβάστε επίσης: Scope: Κίνδυνος για τη βιωσιμότητα των χρεών στις μεγαλύτερες οικονομίες

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ