ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΜΙΛΥ ΜΙΝΤΗ
«Η χώρα μας μπορεί να καταστεί σημαντικός κόμβος Επενδυτικών Ταμείων που επιθυμούν να αξιοποιήσουν τις επενδυτικές ευκαιρίες που προκύπτουν τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής» τονίζει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Εconomy Τoday ο πρόεδρος του CIFA (Κυπριακός Οργανισμός Επενδυτικών Ταμείων) Ανδρέας Γιασεμίδης, προσθέτοντας πως: «Υπό αυτό το πρίσμα στρέφουμε το ενδιαφέρον μας σε διάφορες αγορές, στις οποίες διαβλέπουμε σημαντικές προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης». Στην ενδιαφέρουσα συνέντευξη που ακολουθεί ο κ. Γιασεμίδης αναφέρεται στις προκλήσεις και στις προοπτικές του τομέα, ενώ υπογραμμίζει πως παρά τη ραγδαία ανάπτυξη του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων ο CIFA παραμένει επικεντρωμένος στον στόχο του.
Πώς αποτιμάτε την πορεία του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο;
Ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων διαγράφει μια ανοδική πορεία και τα τελευταία χρόνια βλέπουμε ότι έχει αναπτυχθεί με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Παρά τη ραγδαία αυτή ανάπτυξη, όμως, παραμένουμε προσγειωμένοι και συγκεντρωμένοι στην επίτευξη των στόχων, που έχουμε θέσει εξ αρχής. Στόχος και σκοπός μας είναι να εισέλθει η Κύπρος στο κλαμπ των κορυφαίων κέντρων για Επενδυτικά Ταμεία όχι μόνο στον ευρωπαϊκό χώρο, αλλά και διεθνώς. Γίνεται αντιληπτό ότι για να επιτευχθεί αυτός ο φιλόδοξος στόχος χρειάζεται σκληρή και μεθοδική δουλειά, στη βάση συγκεκριμένης στρατηγικής την οποία ακολουθούμε. Με αυτόν τον τρόπο ξεκινήσαμε και με αυτόν τον τρόπο σκοπεύουμε να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας, καθώς τα οφέλη από τη μεγέθυνση και ανάπτυξη του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων είναι πολλά. Έρχονται νέες επενδύσεις στην κυπριακή οικονομία, γεγονός που συμβάλλει στην αύξηση των εσόδων του Κράτους και στη δημιουργία νέων, καλά αμειβόμενων, θέσεων εργασίας σε μία περίοδο που ο τομέας της παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών βρίσκεται υπό πίεση.
Ποια είναι η εικόνα για το τρέχον έτος και ποια η σύγκριση με τα δύο προηγούμενα χρόνια;
Η περίοδος της πανδημίας ήταν ομολογουμένως ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς βιώσαμε όλοι πρωτόγνωρες καταστάσεις σε όλα τα επίπεδα και κυριαρχούσε ένα άνευ προηγουμένου κλίμα αβεβαιότητας. Τα στοιχεία, όμως, καταδεικνύουν ότι ακόμη και υπό αυτές τις δύσκολες συνθήκες της πανδημικής περιόδου, τη διετία 2020 – 2021, ο τομέας όχι μόνο δεν καθηλώθηκε, αλλά συνέχισε να μεγαλώνει και η Κύπρος προσέλκυσε Επενδυτικά Ταμεία και Διαχειριστές από το εξωτερικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία, που δημοσιεύει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στο τέλος Δεκεμβρίου 2020 το συνολικό Ενεργητικό Υπό Διαχείριση των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο ήταν στα €8,6 δισ. Ένα χρόνο αργότερα, την 31η Δεκεμβρίου 2021, είχε φτάσει στα €11,6 δισ. Η άνοδος, που είχε καταγραφεί ήταν της τάξης του 34,8% και καταδείκνυε τη θετική στάση των Διαχειριστών ως προς την επιλογή της Κύπρου για εγκατάσταση. Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η αύξηση που καταγράφεται στον αριθμό των Εταιρειών Διαχείρισης Συλλογικών Επενδύσεων και των Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων, που είδαμε ότι ξεπέρασαν για πρώτη φορά τους 300, το τέταρτο τρίμηνο του 2021. Ανήλθαν συνολικά σε 310, εκ των οποίων οι 224 έχουν ήδη δραστηριότητες. Ένα χρόνο προηγουμένως, ο αριθμός των αδειοδοτημένων εταιρειών ήταν 283 εκ., των οποίων οι 197 είχαν δραστηριότητες. Χάριν σύγκρισης, να υπενθυμίσω ότι προ πανδημίας, στο τέλος του 2019, το Ενεργητικό Υπό Διαχείριση των Επενδυτικών Ταμείων ανερχόταν στα €8,3 δισ. και οι αδειοδοτημένοι οργανισμοί σε 210.
Συνεπώς βλέπουμε ότι κατά τη διετία της πανδημίας αυξήθηκε τόσο το Ενεργητικό κατά 39,7%, όσο και τα Ταμεία κατά 47,6%. Εάν εστιάσουμε στο ποσοστό των Ταμείων με δραστηριότητες, θα δούμε ότι αυξήθηκε κατά 43,8%, γεγονός το οποίο καταδεικνύει πως τέτοιου είδους επενδυτικοί οργανισμοί χρειάζονται ένα χρονικό διάστημα από την αδειοδότηση μέχρι την πλήρη δραστηριοποίησή τους. Τα νεότερα στοιχεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, τα οποία αποτυπώνουν την κατάσταση πραγμάτων το πρώτο τρίμηνο του 2022 επιβεβαιώνουν την ανθεκτικότητα και την ελκυστικότητα του τομέα. Συγκεκριμένα καταγράφεται νέα αύξηση των αδειοδοτημένων εταιρειών, ο αριθμός των οποίων έφτασε στις 322 σε σύγκριση με 310 ένα τρίμηνο προηγουμένως. Ακόμη πιο θετικό, όμως, είναι το γεγονός ότι στη συντριπτική της πλειοψηφία η αύξηση αφορά εταιρείες με δραστηριότητες. Βλέπουμε ότι έχουν αυξηθεί κατά 11 και έχουν φτάσει συνολικά τις 235 μέσα σε ένα τρίμηνο. Αυτά τα στοιχεία θεωρούμε ότι πιστοποιούν την καθιέρωση της Κύπρου, χρόνο με τον χρόνο, ως ένα προορισμό που βρίσκεται πλέον στα «ραντάρ» των διαχειριστών κεφαλαίων διεθνώς. Εάν ληφθεί υπόψη ότι εκκρεμεί σημαντικός αριθμός αιτήσεων ενώπιον της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, είμαστε αισιόδοξοι ότι το οικοσύστημα των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και τα επόμενα χρόνια με σταθερούς ρυθμούς.
ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΚΗΝΙΚΟ
Πώς επηρεάζει το διεθνές σκηνικό την πορεία του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο;
Σ’ αυτό το ομολογουμένως δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, στο οποίο κυριαρχεί η αβεβαιότητα δεν θα μπορούσε να μην επηρεαστεί και αυτός ο τομέας. Παρατηρούμε λοιπόν ότι τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία των εταιρειών έχουν μεν επηρεαστεί από τις διεθνείς εξελίξεις, καταγράφουν όμως μικρή μείωση της τάξης του 3,9% και ανέρχονται σε €11,1 δισ. το πρώτο τρίμηνο του 2022. Γενικότερα όμως, είμαστε αισιόδοξοι ότι κι άλλες εταιρείες παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών προς Επενδυτικά Ταμεία και Διαχειριστές θα δημιουργήσουν γραφεία στην Κύπρο το επόμενο διάστημα, ώστε σταδιακά να αναπτυχθεί ένα πλήρες οικοσύστημα γύρω από τον τομέα. Τα στοιχεία που αποτυπώνονται στο «Fact Book 2022 – Trends in European Investment Funds» του European Funds and Asset Management Association (EFAMA), την κορυφαία έκδοση για τα Επενδυτικά Ταμεία στην Ευρώπη, καταδεικνύουν τη δυναμική αλλά και τις αντοχές του συγκεκριμένου τομέα στην Κύπρο. Ως CIFA πιστεύουμε, ότι παρά την αβεβαιότητα και την αστάθεια που υπάρχει τα τελευταία χρόνια, ο τομέας στην Κύπρο είχε καλά αντανακλαστικά, έδειξε ανθεκτικότητα και συνέχισε να μεγαλώνει με σταθερά βήματα σε όλα τα επίπεδα. Σημαντική είναι βεβαίως η βελτίωση του νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου, όπως και η προσέλκυση νέων οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων από διάφορες χώρες.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις αλλά και οι προοπτικές;
Οι προκλήσεις είναι πολλές, όπως πολλές είναι και οι προοπτικές. Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και την αξιοποίηση των προοπτικών, απαιτείται μεγάλη προσπάθεια στη βάση διαφόρων παραμέτρων τις οποίες πρέπει να λαμβάνουμε διαρκώς υπόψη, για να διατηρηθεί η δυναμική και η ανοδική πορεία. Επιβάλλεται για παράδειγμα να βρισκόμαστε στα ίδια και ιδανικά σε καλύτερα επίπεδα από τους ανταγωνιστές μας διεθνώς σε θέματα πλαισίου λειτουργίας, φορολογικών κινήτρων και εποπτείας. Αν γυρίσουμε τον χρόνο πίσω, στα αρχικά στάδια, θα δείτε ότι έπρεπε να πείσουμε για τα πλεονεκτήματα της Κύπρου έναντι ανταγωνιστικών προορισμών με πολλά χρόνια παράδοσης στον τομέα. Ερχόμενοι ξανά στο σήμερα βλέπουμε ότι αυτή η προσπάθεια είναι ευκολότερη. Σ’ αυτό συμβάλλει καταλυτικά το γεγονός ότι έχουμε πετύχει να προσελκύσουμε Επενδυτικά Ταμεία και Διαχειριστές από διάφορες γεωγραφικές περιοχές. Κάποιοι από αυτούς είναι μεγάλα ονόματα του τομέα και το γεγονός ότι επέλεξαν την Κύπρο είναι εξαιρετικά σημαντικό για την περαιτέρω επέκτασή του και τελικά την επίτευξη των στόχων μας. Παρά το γεγονός ότι είμαστε συγκριτικά μικρή δικαιοδοσία όλοι αναγνωρίζουν τη δυναμική που έχει αναπτύξει η Κύπρος τα τελευταία χρόνια. Το γεγονός αυτό, βεβαίως, δεν μπορεί, δεν πρέπει και δεν αποτελεί για εμάς αιτία εφησυχασμού. Αντίθετα, εντείνουμε τις προσπάθειές μας για να υπάρξει περαιτέρω αύξηση τόσο των συλλογικών επενδύσεων, όσο και των διαχειριστών τους.
Σε ποιους τομείς πραγματοποιούνται οι περισσότερες επενδύσεις; Μελλοντικά πού προβλέπετε να επικεντρωθεί το ενδιαφέρον και γιατί;
Αν και η Κύπρος είναι ένας διασυνοριακός κόμβος για Επενδυτικά Ταμεία, με πολύ υψηλό ποσοστό οργανισμών που είναι αδειοδοτημένοι στη χώρα να επενδύουν σε άλλους προορισμούς (περίπου 45-50%), βλέπουμε με ικανοποίηση, ότι ένα σημαντικό ποσοστό των επενδύσεων τους πραγματοποιούνται εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας με μεγάλο αντίκτυπο στην κυπριακή οικονομία. Αυτές οι επενδύσεις λειτουργούν και ως υποκατάστατο ή και συμπληρωματικά του τραπεζικού δανεισμού. Ειδικά τα επόμενα χρόνια που όλα δείχνουν σημαντική αύξηση των επιτοκίων, οι εναλλακτικοί τρόποι χρηματοδότησης αποκτούν ακόμα μεγαλύτερη σημασία. Μέχρι σήμερα οι επενδύσεις στην Κύπρο έχουν ξεπεράσει τα €2,5 δισ. και έχουν διάχυση σε διάφορους τομείς όπως η ναυτιλία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η εκπαίδευση, η τεχνολογία και φυσικά τα ακίνητα. Χωρίς να θέλω να φανώ υπεραισιόδοξος, είναι πεποίθησή μου ότι όσο μεγαλώνει ο τομέας, τόσο θα αυξάνονται και οι επενδύσεις σε έργα και επιχειρήσεις στην κυπριακή οικονομία, δεδομένου πάντα ότι οι διαχειριστές αυτών των οργανισμών κρίνουν ότι πρόκειται για επωφελείς και επικερδείς επενδύσεις.
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Όσον αφορά το ρυθμιστικό και το φορολογικό πλαίσιο που διέπει τα Επενδυτικά Ταμεία ποιες βελτιώσεις ή αλλαγές θα πρέπει να γίνουν;
Στο πρόσφατο παρελθόν είχαμε επικεντρωθεί, για να σας δώσω ένα παράδειγμα, στο ζήτημα του Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων και στα όσα πρέπει να κάνουν τα Επενδυτικά Ταμεία και οι Διαχειριστές. Πρέπει να έχουμε υπόψη ότι για αυτού του είδους τους οργανισμούς η καταχώρηση των όποιων στοιχείων έχει σημαντικές ιδιαιτερότητες σε σχέση με άλλα νομικά πρόσωπα. Είχαμε μάλιστα συλλέξει και ερωτήματα από τα μέλη μας σε σχέση με ζητήματα που τους απασχολούν, τα οποία και αποστείλαμε στο Τμήμα Εφόρου Εταιρειών για διευκρινίσεις. Αυτήν την περίοδο υπάρχουν σε εκκρεμότητα αρκετά θέματα τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την περαιτέρω εξέλιξη του τομέα όπως για παράδειγμα το νομοσχέδιο για την εκτέλεση λειτουργιών διοίκησης οργανισμών συλλογικών επενδύσεων, καθώς και διάφορες φορολογικές προτάσεις, οι οποίες θα καταστήσουν την Κύπρο ακόμα πιο ελκυστική. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε και την προσπάθεια ενδυνάμωσης της Κύπρου ως προορισμού για μεγάλες διεθνείς εταιρείες, κάτι που προωθούν πολύ τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση και Invest Cyprus, η οποία συνεισφέρει θετικά και στον τομέα των Επενδυτικών Ταμείων ο οποίος βρίσκεται ακόμα στα πρώτα του στάδια. Πιστεύω ότι η κυπριακή «πρόταση» για διεθνείς οργανισμούς είναι από τις καλύτερες στην ΕΕ και θα πρέπει να την αξιοποιήσουμε πλήρως για να δημιουργήσουμε συνθήκες ταχείας και βιώσιμης ανάπτυξης. Είναι σημαντικό όμως να προστατευθεί για να μην έχουμε να αντιμετωπίσουμε ξανά θέματα με την αξιοπιστία της χώρας.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες αγορές για την Κύπρο και σε ποιες νέες αγορές θα εστιάσετε τις προωθητικές σας ενέργειες;
Όπως σας έλεγα και προηγουμένως η χώρα μας μπορεί να καταστεί σημαντικός κόμβος Επενδυτικών Ταμείων που επιθυμούν να αξιοποιήσουν τις επενδυτικές ευκαιρίες που προκύπτουν τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Υπό αυτό το πρίσμα στρέφουμε το ενδιαφέρον μας σε διάφορες αγορές, στις οποίες διαβλέπουμε σημαντικές προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης. Μια τέτοια αγορά, για να σας δώσω κι ένα παράδειγμα, είναι αυτή της Ινδίας. Πρόκειται για μια τεράστια αγορά από την οποία καταγράφεται ήδη αξιοσημείωτο ενδιαφέρον. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε σχετικό διάταγμα, το οποίο εξέδωσε η ινδική κυβέρνηση και δίδει τη δυνατότητα σε Επενδυτικά Ταμεία να επενδύουν από και προς την ασιατική χώρα μέσω Κύπρου υπό ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους. Σημαντικές προοπτικές περαιτέρω συνεργασίας υπάρχουν και με το Ισραήλ, αφού οι διαχειριστές της γειτονικής χώρας μπορούν να αξιοποιήσουν το γεγονός ότι μέσω της Κύπρου αποκτούν πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά. Γενικά, η περιοχή της Μέσης Ανατολής προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης του τομέα.
ΔΕΝ ΣΤΟΧΕΥΟΥΜΕ ΝΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΜΕ ΤΗΝ ΙΡΛΑΝΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ
Ποιες προτάσεις έχετε καταθέσει ως CIFA για ενδυνάμωση του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο και πόσο εύκολο είναι το εγχείρημα να καταστεί η Κύπρος κόμβος επενδύσεων;
Παρακολουθούμε εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και υποβάλλουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα προτάσεις και εισηγήσεις στην αρμόδια εποπτική Αρχή, που είναι βεβαίως η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, με στόχο πάντοτε τη βελτίωση του ευρύτερου λειτουργικού πλαισίου. Θα πρέπει βεβαίως να σημειώσουμε ότι η συνεργασία με την Επιτροπή είναι άριστη. Αυτό αποτυπώνεται, άλλωστε και στα αποτελέσματα, καθώς η Κύπρος είναι ελκυστικός προορισμός για Επενδυτικά Ταμεία και Διαχειριστές και ταυτόχρονα παρέχει τα υψηλότερα επίπεδα ασφάλειας και προστασίας στους επενδυτές.
Ο ανταγωνισμός στον τομέα, όπως σας έλεγα και στην αρχή, είναι έντονος. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε για παράδειγμα χώρες όπως η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο οι οποίες αποτελούν βάση για Επενδυτικά Ταμεία, έχουν εμπειρίες δεκαετιών και το υπό διαχείριση ενεργητικό είναι μερικές δεκάδες τρισεκατομμύρια. Λέγοντας αυτό θέλω να πω ότι δεν στοχεύουμε να ανταγωνιστούμε αυτούς τους προορισμούς. Ο στόχος ο δικός μας είναι η Κύπρος να βρίσκεται εκεί ως μια εναλλακτική επιλογή για Επενδυτικά Ταμεία και Διαχειριστές που αναζητούν έναν προορισμό ο οποίος να προσφέρει όσα και αυτοί οι προορισμοί, αλλά με σημαντικά χαμηλότερο κόστος. Ένα άλλο βασικό κομμάτι είναι η ασφάλεια που παρέχεται στους επενδυτές, η ευκολία στη διεκπεραίωση εργασιών και η ποιότητα υπηρεσιών προς τα ιδρύματα αυτά, στοιχεία τα οποία δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τα αντίστοιχα σε ανταγωνιστικούς προορισμούς.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πέντε οικονομολόγοι αναλύουν το αντίδοτο στον πληθωρισμό