Της Έλενας Καλυφόμματου
Το σκηνικό άλλαξε άρδην στην παγκόσμια οικονομία τις τελευταίες 365 μέρες μετά δηλαδή την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Κυρώσεις και αντικυρώσεις έφεραν τα πάνω κάτω, ανατρέποντας όλους τους σχεδιασμούς. Η Ρωσία στράφηκε στην Ανατολή για να πωλήσει τα προϊόντα της και ο Δυτικός κόσμος και κυρίως η Ευρώπη προσπαθεί -ακομα και σήμερα- να περιορίσει τις αρνητικές συνέπειες του πολέμου.
Όπως αναφέρει ο οικονομολόγος Τάσος Γιασεμίδης στο Σίγμα, η Ευρώπη λόγω γειτνίασης με την περιοχή των συγκρούσεις και την εξάρτηση από το φυσικό αέριο που προερχόταν από τη Ρωσία, ήταν η περιοχή που επηρεάστηκε περισσότερο όσον αφορά τη συγκεκριμένη περίοδο.
Η εξάρτηση της Ευρώπης στη ρωσική ενέργεια σηματοδότησε ένα πληθωριστικό κύμα, το οποίο παρέσυρε τα πάντα στο πέρασμά του.
Ο οικονομολόγος Γιώργος Συρίχας σημειώνει στο Σίγμα ότι οι τιμές της ενέργειας έφτασαν σε ιστορικά υψηλά και κατ΄ επέκταση και τα βασικά αγαθά πυροδοτώντας τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη στο 8,1%.
Παράγοντας επιτόκια
Συνεπεία των πληθωριστικών πιέσεων η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια 5 φορές μέσα σε επτά μήνες.
Τον Ιούλιο του 2022 το βασικό επιτόκιο ήταν μηδενικό, ενώ σήμερα ανέρχεται στο 3%, προκαλώντας ανησυχία για αύξηση των "κόκκινων δανείων".
Επιπλέον, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μάρτη, αναμένεται νέα άνοδος κατά 0,5%.
Επηρεάστηκε η Κύπρος αλλά απορρόφησε τους κραδασμούς
Αναπόφευκτα, ο πόλεμος επηρέασε και την Κύπρο, η οποία κατέγραψε και αυτή υψηλά ποσοστά πληθωρισμού.
Σημειώνουμε ότι τον Ιανουάριο του 2022, ο πληθωρισμός ήταν στο 5,4%. Με την έναρξη του πολέμου πήρε την ανιούσα για να φτάσει τον Αύγουστο σε διψήφιο αριθμό στο 10,9%.
Από τον Σεπτέμβριο, άρχισε η αποκλιμάκωση του, ωστόσο παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Εν μέσω πολλαπλών προκλήσεων, σύμφωνα με τους οικονομολόγους η κυπριακή οικονομία, επέδειξε προσαρμοστικότητα.
Όπως αναφέρει ο κ. Συρίχας η κυπριακή οικονομία το 2022 παρά τις ανησυχίες παρουσίασε σημαντικούς ρυθμούς μεγένθυνσης της τάξης περίπου του 6% επιδεικνύοντας την προσαρμοστικότητά της.
Ο Τάσος Γιασεμίδης ανέφερε ότι στην Κύπρο η οικονομία παρουσιάζεται ανθεκτική σε συγκεκριμένους τομείς όπως ο τουρισμός, η ναυτιλία και ο τομέας των ακινήτων ενώ είναι πολύ σημαντική η μετεγκατάσταση πολλών επιχειρήσεων και οργανισμών στη χώρα μας κυρίως από τον τομέα της τεχνολογίας.
Παράγοντας τουρισμός
Αν και οι ανησυχίες για την πορεία του τουρισμού, ήταν έντονες, η Κύπρος κατάφερε να φτάσει σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Όπως αναφέρει ο Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης, Γενικός Διευθυντής του ΠΑΣΥΞΕ «καταφέραμε να εξέλθουμε από αυτή την κρίση ενδεχομένως και σοφότεροι και με νούμερα τα οποία ήταν αρκετά ικανοποιητικά όσον αφορά τις τουριστικές εισροές αλλά και σε έσοδα που άγγιξαν το 90% των τουριστικών εσόδων του 2019.
Τα κόκκινα δάνεια στις τράπεζες
Αγκάθι σε όλα αυτά, πέραν των εξωφρενικών ανατιμήσεων, λόγω του πληθωρισμού, οι δανειολήπτες αντιμετωπίζουν και τις αυξήσεις των επιτοκίων.
Η κατάσταση είναι κρίσιμη, καθώς τα περισσότερα νοικοκυριά είναι υπερχρεωμένα.
Γι' αυτόν το λόγο, η Κεντρική Τράπεζα ανέθεσε σε διεθνείς οίκους να βρουν να διαμορφώσουν μία συστημική λύση, ώστε να μειωθούν τα "κοκκινα δάνεια", με απώτερο στόχο τη διατήρηση και περαιτέρω ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.