Έχει ή δεν έχει η Κύπρος Εθνική Στρατηγική για τη Βιοοικονομία όπως διαθέτουν πολλά άλλα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ερώτημα διατύπωνε πριν από μερικούς μήνες ο Βουλευτής των Οικολόγων και τέως Πρόεδρος του Κινήματος, Χαράλαμπος Θεομπέπτου.
Συγκεκριμένα, με επιστολή που απέστειλε τον Απρίλιο στον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Πέτρο Ξενοφώντος ζητούσε να ενημερωθεί σχετικά με τον προγραμματισμό της κυβέρνησης αναφορικά με την εθνική στρατηγική για τη βιοοικονομία.
Τι είναι η βιοοικονομία
Στην απάντησή του, προ λίγων ημερών, ο Υπουργός Γεωργίας ανέφερε πως σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η βιοοικονομία καλύπτει όλους τους τομείς που βασίζονται σε βιολογικούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων
- των οργανικών αποβλήτων,
- τις διασυνδέσεις μεταξύ οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών που παρέχουν,
- τους τομείς της πρωτογενούς παραγωγής, όπως γεωργία, δασοκομία, αλιεία και υδατοκαλλιέργεια και
- τους οικονομικούς και βιομηχανικούς τομείς που χρησιμοποιούν βιολογικούς πόρους και διεργασίες.
Ειδικότερα, ο κ. Ξενοφώντος, παρέπεμψε σε ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του 2012, με την οποία εξέδωσε τη Στρατηγική “Καινοτομία για βιώσιμη ανάπτυξη: μια βιοοικονομία για την Ευρώπη”.
Σκοπός, όπως σημειώνει, της εν λόγω Στρατηγικής ήταν να προωθήσει μέσω της βιοικονομίας μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση για διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, αποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων, μείωση της εξάρτησης σε μη ανανεώσιμους πόρους, μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, δημιουργία θέσεων εργασίας και διατήρηση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.
Οι δράσεις της Στρατηγικής εστίαζαν σε επενδύσεις στην έρευνα και καινοτομία, στην ενίσχυση της συνέργειας των πολιτικών και στη στήριξη των αγορών και των τομέων της βιοικονομίας, μέσω βιώσιμης εντατικοποίησης της πρωτογενούς παραγωγής, αξιολόγησης της διαθεσιμότητας και ζήτησης της βιομάζας, ανάπτυξης προτύπων βιωσιμότητας και προώθησης των πράσινων δημόσιων συμβάσεων για προϊόντα βιολογικής προέλευσης και ενημέρωσης των καταναλωτών.
Οι 14 δράσεις και οι 3 προτεραιότητες
Όπως προσθέτει ο Υπουργός, η Επιτροπή προχώρησε το 2018 σε επικαιροποιημένη Στρατηγική με την ονομασία «Βιώσιμη βιοοικονομία για την Ευρώπη: Ενίσχυση της σύνδεσης οικονομίας, κοινωνίας και περιβάλλοντος», καθορίζοντας 14 δράσεις που χωρίζονται σε τρεις βασικές προτεραιότητες:
- ενίσχυση και επέκταση των τομέων βιολογικής βάσης, απελευθέρωση επενδύσεων και αγορών
- ταχεία ανάπτυξη των τοπικών βιοοικονομιών στην Ευρώπη και
- κατανόηση των οικολογικών ορίων της βιοοικονομίας.
Αυτές περιλαμβάνουν μέτρα στήριξης της έρευνας και της καινοτομίας, ανάπτυξης υποκατάστατων βιολογικής προέλευσης, ανακυκλώσιμων και βιοαποδομήσιμων προϊόντων, ενσωμάτωση των οφελών των πλούσιων σε βιοποικιλότητα οικοσυστημάτων στην πρωτογενή παραγωγή και ανάπτυξη βιώσιμων συστημάτων τροφίμων, γεωργίας και δασοκομίας.
Τελικά έχει ή δεν έχει η Κύπρος στρατηγική
Αφού προτίμησε να δώσει πρώτα ένα λεπτομερές πλαίσιο για το τι ισχύει γύρω από το “concept” της βιοοικονομίας, ο Υπουργός Γεωργίας έφτασε επιτέλους στο «ψητό» του ερωτήματος Θεοπέμπτου.
Συγκεκριμένα, ανέφερε πως σήμερα, κράτη μέλη όπως Αυστρία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Ολλανδία και Ισπανία έχουν υιοθετήσει εθνικές στρατηγικές για τη βιοοικονομία, ενώ σε άλλα κράτη μέλη, περιλαμβανομένης και της Κύπρου, η βιοοικονομία προωθείται στο παρόν στάδιο μέσω στρατηγικών και σχεδίων δράσης που εφαρμόζονται στους τομείς της αγροτικής πολιτικής, της ενέργειας και του κλίματος, της δασικής πολιτικής, της πρόληψης και διαχείρισης των αποβλήτων και των πράσινων δημόσιων συμβάσεων.
Καταγράφοντας τις δράσεις και τις στρατηγικές, ο κ. Ξενοφώντος σημείωσε πως πρόκειται για τα εξής:
i. Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027
ii. Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης για τη Βιοποικιλότητα
iii. Σχέδιο Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων 2022-2028
iv. Εθνική Δασική Πολιτική, ν. Σχέδιο Δράσης για της Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις
νi. Σχέδιο Δράσης για την Ενίσχυση της Κυκλικής Οικονομίας 2021-2027
vii. Εθνικό Σχέδιο της Κύπρου για την Ενέργεια και το Κλίμα και
viii. 2ο Πρόγραμμα Μέτρων για την εφαρμογή των άρθρων 13 και 14 της Οδηγίας-Πλαίσιο για τη Θαλάσσια Στρατηγική
Έρχονται και άλλα
Ο Υπουργός Γεωργίας επισήμανε παράλληλα, πως αναμένεται η κατάθεση και έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο και άλλων σχεδίων που εμπίπτουν κάτω από αυτό το πλαίσιο.
Ειδικότερα πρόκειται για τα:
i. Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων 2023-2029 (αναμένεται κατάθεσή του στο Υπουργικό Συμβούλιο προς έγκριση)
ii. Εθνικό Σχέδιο Δράσης της Βιολογικής Παραγωγής.
Θα μελετηθεί κατάρτιση Εθνικής Στρατηγικής
Καταλήγοντας, ο κ. Ξενοφώντος σημειώνει πάντως, πως η κατάρτιση Εθνικής Στρατηγικής βρίσκεται στα σκαριά.
Όπως επισημαίνει, το Τμήμα Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, σε συνεργασία με όλα τα εμπλεκόμενα Τμήματα, θα αξιολογήσει την ανάγκη ετοιμασίας Εθνικής Στρατηγικής για τη Βιοοικονομία, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις στο ευρωπαϊκό επίπεδο και σε συνάρτηση με τις στρατηγικές και τα σχέδια δράσης που ήδη εφαρμόζονται.
Διαβάστε επίσης: Πώς το Υπ. Γεωργίας θα διαχειριστεί το θέμα των αποβλήτων - Οι 7 άξονες