Του Μακη Κεραυνου*
Αυτό που απαιτείται για την πρόοδο και την ευημερία της οικονομίας μας, είναι αποφασιστικότητα και τόλμη για την εφαρμογή εκείνων των μέτρων και μεταρρυθμίσεων που θα μας ωφελήσουν, παρά το όποιο πολιτικό ή άλλο κόστος.
Είναι γεγονός ότι, διερχόμαστε μιας κρίσιμης περιόδου που χαρακτηρίζεται από γεωπολιτικές προκλήσεις, αβεβαιότητα και πρωτοφανείς διεθνείς ανακατατάξεις που επηρεάζουν όλους μας. Η πανδημία του κορωνοϊού, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, αποδεικνύουν τη ρευστότητα του διεθνούς περιβάλλοντος και ταυτόχρονα υπογραμμίζουν την ανάγκη για ισχυρά αντανακλαστικά για αποτελεσματική αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων κρίσεων.
Το σκηνικό που διαμορφώνεται προκαλεί ποικίλες επιπτώσεις σε διάφορα επίπεδα και καλούμαστε να διαχειριστούμε, πάντα με υπευθυνότητα και ορθολογισμό μια ιδιαίτερα σύνθετη κατάσταση πραγμάτων, ειδικά στον τομέα της Oικονομίας.
ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η κυπριακή οικονομία, παρά τις προκλήσεις και παρά τον σημαντικό βαθμό αβεβαιότητας, παρουσιάζει σημαντική ανθεκτικότητα. Συγκεκριμένα, για το 2023, παρά την επιβράδυνση που παρουσίασε σε σχέση με το 2022, λόγω των σημαντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία όπως ο ψηλός πληθωρισμός και τα επιτόκια, ο ρυθμός ανάπτυξης ξεπέρασε κατά πολύ τον μέσο όρο της Eυρωζώνης (πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,4% έναντι 0,6% στην Eυρωζώνη).
Επίσης, κατά το 2023, παρουσιάστηκε σημαντική αποκλιμάκωση του πληθωρισμού σε σχέση με το 2022, ένεκα και της σταθεροποίησης των τιμών των καυσίμων και του ηλεκτρισμού (πρόβλεψη στο 4,1% έναντι 8,1% το 2022). Σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά, το 2023 εκτιμάται ότι το δημοσιονομικό ισοζύγιο θα παραμείνει πλεονασματικό ύψους 2,5% του ΑΕΠ, οριακά χαμηλότερο σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο. Ταυτόχρονα, το δημόσιο χρέος προβλέπεται να παρουσιάσει σημαντική μείωση κατά 6,4 ποσοστιαίες μονάδες και να περιορισθεί στο 81,8%.
Οι θετικές αυτές επιδόσεις της κυπριακής οικονομίας επιβεβαιώνονται και από τις αξιολογήσεις και αποφάσεις των oίκων Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, με πρόσφατα παραδείγματα την απόφαση του oίκου Moody’s, για διπλή αναβάθμιση, με την Κύπρο να βρίσκεται πλέον στην επενδυτική βαθμίδα από όλους του oίκους, γεγονός που αναμένεται να έχει πολλαπλά οφέλη για την οικονομία μας.
Ως προς τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, μεσοπρόθεσμα αναμένονται θετικές, ωστόσο με σημαντικό βαθμό αβεβαιότητας. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις και ιδιαίτερα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία της κυπριακής οικονομίας, αλλά και την παγκόσμια οικονομία γενικότερα.
Σύμφωνα με το βασικό μακροοικονομικό μας σενάριο, ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2024 προβλέπεται να ανέλθει στο 2,9%, αρκετά πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε., ο οποίος προβλέπεται στο 1,4%. Επιπλέον, ο πληθωρισμός αναμένεται να συνεχίσει την πτωτική του πορεία και να περιορισθεί στο 2,5%, ενώ το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 5,8% το 2024. Οι θετικές αυτές εξελίξεις για τον πληθωρισμό και την ανεργία αναμένεται να συνδράμουν στην ομαλοποίηση της οικονομίας.
Όσον αφορά τα δημοσιονομικά μεγέθη, το 2024 το δημοσιονομικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να παραμείνει πλεονασματικό και να ανέλθει στο 2,8% του ΑΕΠ. Παράλληλα, το δημόσιο χρέος για το 2024 αναμένεται να περιορισθεί στο 74,7%, ως ποσοστό του ΑΕΠ και σε σύγκριση με το 2020 επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη μείωση μεταξύ των χωρών μελών της Ε.Ε. κατά 40,3 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ σε περίοδο τεσσάρων ετών.
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΑΣ ΤΑΞΗΣ
Οι θετικές αυτές δημοσιονομικές επιδόσεις θα μας επιτρέψουν από τη μια πλευρά να αντιμετωπίσουμε οποιεσδήποτε αρνητικές εξελίξεις στο μέλλον μέσω άσκησης κοινωνικής πολιτικής. Για εμάς, η ουσιαστική στήριξη της μεσαίας τάξης, η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ακρίβειας αποτελούν τους άξονες ενός μοντέλου διακυβέρνησης με έντονο κοινωνικό και αναπτυξιακό πρόσημο. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ανταποκριθούμε στις ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις ως προς τους δημοσιονομικούς κανόνες, ιδιαίτερα για μείωση του δείκτη χρέους στο 60% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.
Γενικότερα το πλαίσιο των αποφάσεων που λαμβάνουμε ως κυβέρνηση για την οικονομία, στηρίζεται στη δημοσιονομική υπευθυνότητα, στον υγιή Χρηματοπιστωτικό τομέα και στις διαρκείς και τολμηρές μεταρρυθμίσεις. Μόνο μέσα από τέτοιες υπεύθυνες προσεγγίσεις διασφαλίζεται η ανάπτυξη, η πρόοδος και κατ΄ επέκταση η ικανότητα της κυβέρνησης να ασκεί αποτελεσματική και στοχευμένη κοινωνική πολιτική.
ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Ειδικότερα, όσον αφορά το θέμα των μεταρρυθμίσεων, στις οποίες αυτή η κυβέρνηση προσδίδει ιδιαίτερη έμφαση, στοχεύουμε μέσω του Οράματος «2035» και του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μεταξύ άλλων, στην προώθηση της φορολογικής μεταρρύθμισης με στόχο την υιοθέτηση ενός διαφανούς και απλοποιημένου συστήματος, καθώς και στη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης, με στόχο την ταχεία, ομαλή και απρόσκοπτη απονομή της δικαιοσύνης. Η μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας αποτελεί ακόμα μια σημαντική προτεραιότητα με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της παραγωγικότητας της Δημόσιας Υπηρεσίας, ώστε να διασφαλίζεται η αξιοκρατία και η εμπιστοσύνη των πολιτών προς αυτή.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
Σημαντικός στόχος αποτελεί επίσης για την κυβέρνηση η καλύτερη διασύνδεση Εκπαίδευσης με την Έρευνα και την Καινοτομία, καθώς και με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας γενικότερα. Μέσα από αυτά τα μεγαλεπήβολα σχέδια, στοχεύουμε επίσης στην εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων για τη διπλή μετάβαση στην Πράσινη και Ψηφιακή οικονομία. Θα ήθελα να τονίσω το γεγονός ότι, με την εφαρμογή όλων αυτών των μεταρρυθμίσεων που έχω αναφέρει, αναμένεται να βελτιωθεί το επιχειρείν στην Κύπρο, καθιστώντας ταυτόχρονα την Κύπρο πιο ελκυστικό προορισμό για επενδύσεις.
Καταληκτικά, αυτό που απαιτείται για την πρόοδο και την ευημερία της οικονομίας μας, είναι αποφασιστικότητα και τόλμη για την εφαρμογή εκείνων των μέτρων και μεταρρυθμίσεων που θα μας ωφελήσουν, παρά το όποιο πολιτικό ή άλλο κόστος.
Το γεγονός ότι είμαστε μια μικρή και ανοικτή οικονομία που επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από εξωγενείς παράγοντες, σημαίνει ότι θα πρέπει να είμαστε συνεχώς σε εγρήγορση για αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν.
Όλοι μας έχουμε την υποχρέωση να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να παραδώσουμε ένα καλύτερο αύριο. Και το αύριο δεν μπορεί παρά να βασιστεί στα διδάγματα που πρέπει να αντλούμε από το παρελθόν.
*Υπουργού Οικονομικών
Διαβάστε επίσης: Πότε θα αυξηθούν οι τιμές λόγω επιθέσεων στην Ερυθρά - Γεωγραφία και.. αυτογκόλ