H ανάγκη για υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα θέσουν την ανάπτυξη της οικονομίας σε μια πιο βιώσιμη βάση, τονίστηκε στο 10ο Φόρουμ Οικονομικών Ιδεών του Κέντρου Οικονομικών Ιδεών Βίλφριντ Μάρτενς, που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία σε συνεργασία με τον Ινστιτούτο Γλαύκος Κληρίδης.
To μήνυμα για προώθηση μεταρρυθμίσεων έστειλε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, τονίζοντας πως η κυβέρνηση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με το Κοινοβούλιο για προώθηση των αναγκαίων αλλαγών που κρίνονται αναγκαίες για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.
«Θα ήθελα να διαβεβαιώσω ότι είμαστε έτοιμοι να υιοθετήσουμε σε διαβούλευση με τη Βουλή τις όποιες μεταρρυθμίσεις που θα κριθούν αναγκαίες, προκειμένου να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητά μας και συγκεκριμένα όλες τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, προκειμένου η δημόσια υπηρεσία να καταστεί πιο αποτελεσματική και ευέλικτη, σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών κρατών μελών», είπε.
Σε ομιλία του στο Φόρουμ , ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρθηκε στην έξοδο της κυπριακής οικονομίας από την κρίση, υπενθυμίζοντας ότι η κυβέρνησή του ανέλαβε τα καθήκοντά της σε ένα περιβάλλον ύφεσης με την οικονομία να συρρικνώνεται κατά 6% το 2013 και το 2018 παρουσίασε ρυθμό ανάπτυξης 4% και προβλέπεται ότι θα διατηρήσει μεσοπρόθεσμα ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Υπενθύμισε, μεταξύ άλλων, ότι το 2012 το κυπριακό ΑΕΠ σε απόλυτους αριθμούς βρισκόταν στα €18,1 δισ., ενώ το 2018 έφθασε στα €20,7 δισ., το κατά κεφαλήν ΑΕΠ από €20.000 ανέβηκε στις €23,300 το 2018 και ότι η ανεργία από την κορύφωση στο 16% βρίσκεται στο 7,5% το 2018 με καθοδική τροχιά, ότι το 2012 το κυπριακό αξιόχρεο βρισκόταν στην κατηγορία των «σκουπιδιών», ενώ το 2018 επανήλθε στην επενδυτική κατηγορία και ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια υποχώρησαν κατά 60%.
Τόνισε ότι η κυβέρνηση ωστόσο θα συνεχίσει τη συνετή δημοσιονομική πολιτική και την πολιτική προώθησης μεταρρυθμίσεων, όπως τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, τη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, την ηλεκτρονική υπογραφή και τη μεταρρύθμιση στον τομέα της παιδείας.
«Στο πλαίσιο της αποφασιστικότητάς μας να διατηρήσουμε τη συμμόρφωσή μας με τους κοινούς δημοσιονομικούς κανόνες ως μια χώρα που στο πρόσφατο παρελθόν πλήρωσε το τίμημα της απρόσεκτης διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών, αναγνωρίζουμε ότι η βιώσιμη δημοσιονομική διαχείριση είναι προϋπόθεση για τη μακροοικονομική σταθερότητα και παραμένουμε δεσμευμένοι στη διατήρηση ενός ισοζυγισμένου προϋπολογισμού», τόνισε.
Παράλληλα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επεσήμανε πως η ΕΕ θα πρέπει να προωθεί πολιτικές που επιτρέπουν στις οικονομίες των κρατών – μελών να ανταγωνίζονται σε παγκόσμια κλίμακα και όχι πολιτικές που δημιουργούν αχρείαστο βάρος για τις οικονομίες μας.
Όπως είπε, χρειαζόμαστε πρωτοβουλίες που να στηρίζουν την επιχειρηματικότητα, τις επενδύσεις, που να προσφέρουν ζωτικό χώρο και όχι πολιτικές που να διαβρώνουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της οικονομικής μας δομής.
Λέγοντας ότι η Κύπρος υποστηρίζει πρωτοβουλίες όπως την Τραπεζική Ένωση και την Ένωση Κεφαλαιαγορών, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπογράμμισε πως «ταυτόχρονα παραμένουμε σταθεροί στη θέση μας ότι ορισμένες πολιτικές, περιλαμβανομένου του τομέα της φορολογίας, θα πρέπει να παραμείνουν στην εθνική κυριαρχία».
Το τελευταίο επιχείρημα στήριξε και ο πρώην Πρωθυπουργός και πρώην Υπουργός Οικονομικών της Μάλτας Λόρενς Γκόνζι, ο οποίος ανέφερε σε συζήτηση που ακολούθησε της ομιλίας του Προέδρου Αναστασιάδη ότι οι μικρές χώρες της ΕΕ, όπως η Κύπρος και η Μάλτα έχουν σημαντικές προκλήσεις που δεν έχουν οι μεγαλύτερες χώρες στην ΕΕ».
«Η ΕΕ επικεντρώνεται σε φορολογικές δομές, χωρίς να κατανοεί ότι εμείς πρέπει μερικές φορές να αντισταθμίζουμε τα μειονεκτήματα που έχουμε με φορολογικά χαρακτηριστικά», είπε.
Ο Ίκαρος και ο από μηχανής θεός
Στη συζήτηση που ακολούθησε, ο Επικεφαλής της Υπηρεσίας Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Κομισιόν Μάρτεν Φέρβεϊ αναφέρθηκε στην Κύπρο επαναφέροντας το παράδειγμα της πτήσης του Ίκαρου.
«Η πιστωτική επέκταση οδήγησε σε υπερβολική αισιοδοξία και σε πολλές λανθασμένες επενδυτικές αποφάσεις και όταν οι πιστωτικές συνθήκες δυσκόλεψαν η όλη κατάσταση κατέρρευσε», είπε ο κ. Φέρβεϊ, ο οποίος διατέλεσε το 2013 και επικεφαλής του κλιμακίου της Κομισιόν στην Τρόικα των δανειστών της Κύπρου (ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝΤ).
Υπογράμμισε την ανάγκη διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, όπως στον τομέα της δικαιοσύνης αλλά και στον τομέα της εκπαίδευσης όπου η Κύπρος δαπανά περισσότερο από το μέσο όρο της ΕΕ αλλά τα αποτελέσματα της κυπριακής εκπαίδευσης βρίσκονται κάτω από το μέσο όρο.
Στηρίζω την ανάγκη για συνέχιση και αναζωογόνηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, είπε.
Στη δική του παρέμβαση, ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, παρατήρησε πως δεν πρέπει να γίνεται αναφορά σε ιστορία επιτυχίας για την περίπτωση της εξόδου της Κύπρου από την κρίση, «διότι δεν αρέσει σε κάποιους να ακούνε για success story».
Όπως είπε, το μάθημα από την άνευ προηγουμένου κρίση και βαθιά ύφεση είναι «αν αψηφήσουμε την κοινή λογική τότε θα υπάρξει πρόβλημα».
«Αν ξοδεύεις πέραν του ενός δις πέραν πέραν των εσόδων, αυτό είναι τεράστιο για την οικονομία του μεγέθους μας τότε υπάρχει πρόβλημα ή στον τραπεζικό τομέα υπήρχε τόσο μη βιώσιμη πιστωτική επέκταση, που αγνοούσαμε τότε θα υπάρξει πρόβλημα. Το μάθημα που πήραμε ήταν ας προωθήσουμε λογικές οικονομικές πολιτικές που να προωθούν ένα βιώσιμο δρόμο προς την ανάπτυξη. Αυτό που θα υπογράμμιζα ήταν ότι επιλέξαμε ένα δρόμο που ήταν φιλικός προς την επιχειρηματικότητα χωρίς να αυξήσουμε φορολογίες, μειώνοντας τις δημόσιες δαπάνες μόνο μια φορά, που ήταν βασικό προαπαιτούμενο για τη διατήρηση ενός σταθερού και προβλέψιμου περιβάλλοντος» στην οικονομία, είπε.
«Αυτό ήταν που προσπαθήσαμε να κάνουμε και success story ή όχι, αυτό έφερε αποτέλεσμα», είπε.
Σε άλλο σημείο, ο κ. Γεωργιάδης είπε πως η προοπτική από τους πόρους υδρογονανθράκων δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως διέξοδος, αλλά ως μια επιπρόσθετη πηγή εσόδων. «Πρέπει να διατηρήσουμε τη δημοσιονομική πειθαρχία, πρέπει να πετύχουμε την οριστική εξυγίανση του τραπεζικού τομέα και πρέπει είμαστε φιλόδοξοι για μεταρρυθμίσεις που θα διευρύνουν την παραγωγική βάση της οικονομίας μας», συμπλήρωσε.
Εξάλλου, σε ερώτηση αν δεν επιβλήθηκε κούρεμα στον Συνεργατισμό διότι δεν υπήρχαν Ρώσοι καταθέτες, ο κ. Φέρβεϊ είπε πως ο Συνεργατισμός είχε κριθεί στην τότε μορφή του ως μη βιώσιμος και η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού έκρινε ότι θα πρέπει να δοθεί κρατική βοήθεια αφού το σχέδιο αναδιάρθρωσης που υποβλήθηκε από την κυβέρνηση κρίθηκε αξιόπιστο, προσθέτοντας ότι η άλλη επιλογή ήταν το ίδρυμα να τεθεί σε διαδικασία αφερεγγυότητας.
Την εποχή εκείνη θεωρήσαμε ότι τα σχέδια (αναδιάρθρωσης) που τέθηκαν στο τραπέζι ήταν επαρκή για να θέσουν (το Συνεργατισμό) σε κερδοφόρα πορεία. Μπορούμε τώρα να πούμε ότι αυτό δεν συνέβη, αλλά μπορώ ειλικρινά να πω ότι θέμα Ρώσων καταθετών δεν είχε τεθεί, κατέληξε.
Στη δική του απάντηση, ο ΥΠΟΙΚ είπε πως στον Συνεργατισμό δεν κουρεύτηκαν καταθέσεις. «Αν υπάρχει κάτι για το οποίο μετανιώνω είναι ότι ως κυβέρνηση δεν είχαμε την ευκαιρία να αρχίσουμε την προσπάθειά μας νωρίτερα για να αποτρέπαμε το κούρεμα και υπήρχαν επιλογές που επιλέξαμε να μην κάνουμε για να καταστήσουμε την μέρα της κρίσης λιγότερο οδυνηρή», είπε.
Είπε ότι υπάρχουν εύγλωττες αναφορές στην πτήση του Ίκαρου ή και στον Σίσυφο, για να προσθέσει πως υπάρχει και ο από μηχανής θεός, «που πρέπει να κατανοήσουμε ότι είναι μύθος. Πρέπει να κάνουμε τη δουλειά μας και πρέπει να πάρουμε τις αναγκαίες αποφάσεις ακόμη και όταν αυτές δεν είναι δημοφιλείς».
Πηγή: ΚΥΠΕ