Στην πρώτη μείωση του κόστους δανεισμού για τις χώρες της Ευρωζώνης, από τον Σεπτέμβριο του 2019 αναμένεται ευρέως να προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) κατά τη σημερινή της συνεδρία.
Υπενθυμίζεται πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να μειώσει το βασικό επιτόκιο καταθέσεων στο 3,75% από 4% και το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 4,25% από 4,5%, σηματοδοτώντας την έναρξη του καθοδικού κύκλου τους.
Μιλώντας στην εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι», ο Εκπρόσωπος Τύπου του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου, κ. Ανδρέας Κωστουρής, κλήθηκε να απαντήσει αν οι κυπριακές τράπεζες είναι αναγκασμένες να υιοθετήσουν την εν λόγω μείωση των επιτοκίων. «Γενικά τα δάνεια και κυρίως τα στεγαστικά συντίθενται από δύο βασικά επιτόκια: Ένα βασικό επιτόκιο αναφοράς και το περιθώριο της τράπεζας», εξήγησε αρχικά ο κ. Κωστουρής. «Αυτά τα δύο μαζί, αν είναι 2% το επιτόκιο αναφοράς που μπορεί να είναι δικό της της τράπεζας και 2% το περιθώριο, κάνει το 4% που λέμε ότι είναι το επιτόκιο για το στεγαστικό σας δάνειο. Εάν το επιτόκιο αναφοράς βάσης είναι αυτό της ΕΚΤ, όταν ήταν μηδενικά και αρνητικά τα επιτόκια, υπήρχε μόνο το περιθώριο, το οποίο συνήθως ήταν 2%, 3%, 4%. Αυτήν τη στιγμή, αυτό το επιτόκιο είναι στο 4%. Οπότε αν υπήρχε και ένα περιθώριο 2%-2,5%, έκαναν ένα στεγαστικό δάνειο να είναι στο 6%-6,5% ή 7%. Και αντίστοιχα να έχουν αυξηθεί. Οπότε αυτή τη στιγμή θα περιοριστεί κατά 0,25% όπως εκτιμάται το επιτόκιο ενός δανείου ανεξαρτήτως κατηγορίας».
Δάνειο με δάνειο διαφέρει
Ο κ. Κωστουρής τόνισε, όμως, ότι υπάρχουν δάνεια τα οποία είναι συνδεδεμένα με το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ, με φόρμουλες τοπικές όπως εφαρμόζουν κάποιες τράπεζες και στην Κύπρο, ή υπάρχουν και δάνεια με σταθερό επιτόκιο μικρότερης χρονικής διάρκειας. «Είναι και μεγάλη η διαφορά της Κύπρου με την Ευρώπη κυρίως στα στεγαστικά […] Τα περισσότερα στεγαστικά στην Ευρώπη είναι σταθερά αλλά και μικρότερης χρονικής διάρκειας, στην Κύπρο είναι μεγαλύτερης διάρκειας και, συνήθως, κυμαινόμενα».
Τελικά οι αυξήσεις των επιτοκίων πέτυχαν τον στόχο τους;
Από την πλευρά του, ο οικονομολόγος Τάσος Γιασεμίδης, σημείωσε ότι, εάν και εφόσον επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες για μείωση 0,25%, η απόφαση θα είναι σημειολογική, με την έννοια ότι δεν θα δούμε την ίδια τάση που είχαμε δει στις αυξήσεις των επιτοκίων. «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δούμε τις αναφορές της κ. Λαγκάρντ μετά τη συγκεκριμένη απόφαση, διότι αντιλαμβάνεστε ότι οι μειώσεις ή οι περαιτέρω μειώσεις, θα λαμβάνουν υπόψιν πρώτον την πορεία του πληθωρισμού -είχαμε μία μικρή αύξηση στα στοιχεία Μαΐου, κοντά στο 2,6%- και το πώς κινούνται οι οικονομίες». Ο κ. Γιασεμίδης σημείωσε ότι, ειδικά οι οικονομίες της Αμερικής και κάποιες της κεντρικής Ευρώπης, έχουν απορροφήσει τις αυξήσεις των επιτοκίων με ικανοποιητικό τρόπο, αν εξαιρέσουμε χώρες όπως η Γερμανία ή η Ιταλία, οι οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρά ζητήματα.
Πώς επηρέασαν τα ζητήματα προσφοράς των προϊόντων
«Οπότε όντως η αύξηση των επιτοκίων έχει μειώσει τον πληθωρισμό κοντά στον στόχο του 2%, όχι όμως με την ταχύτητα που θα ανέμενε κάποιος, διότι είδαμε με ποιον τρόπο έχουν αυξηθεί τα επιτόκια και ο λόγος οφείλεται στο γεγονός ότι είχαμε προβλήματα στην πλευρά της προσφοράς των προϊόντων. Δηλαδή είχαμε δει τα ζητήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα με τους Χούθι, υπήρχαν σοβαρά προβλήματα όσον αφορά την εμπορία τροφίμων μετά από φυσικές καταστροφές που υπήρξαν, προβλήματα στη διοχέτευση των σιτηρών από τις υποδομές που έχουν καταστραφεί στην Ουκρανία, οπότε υπήρχαν και σοβαρά ζητήματα όσον αφορά την προσφορά αγαθών και προϊόντων».
«Θεωρώ ότι, σιγά σιγά με τις μειώσεις των επιτοκίων θα αρχίσει η επιχειρηματική δραστηριότητα να αυξάνεται ή το κόστος χρηματοδότησης κάποιων έργων σιγά σιγά να μην είναι τόσο ψηλό, οπότε θεωρητικά θα πρέπει η προσφορά σταδιακά να έρθει να βρει το ισοζύγιο όσον αφορά τη ζήτηση».
«Η ακρίβεια παραμένει»
Ο κ. Γιασεμίδης στη συνέχεια προχώρησε σε μια διευκρίνιση: «Ο πληθωρισμός αυτή τη στιγμή κινείται κοντά στο 2%, 2,6%, ενώ θα πρέπει να πούμε κάτι που νομίζω κάποιες φορές υπάρχει σύγχυση. Το γεγονός ότι ο πληθωρισμός είναι 2%, παραμένει θετικός. Δηλαδή προτίθεται στις ήδη υψηλές τιμές. Οπότε η ακρίβεια παραμένει, απλά το ποσοστό αύξησης των τιμών συγκρινόμενος σε δύο χρονικά σημεία είναι κοντά στο 2,4% – 2,6%».
Τι πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος που έχει δάνεια;
Ερωτηθείς τι πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος που έχει αυτή τη στιγμή δάνεια και παρακολουθεί την ιστορία του πληθωρισμού από εδώ και πέρα, ο κ. Κωστουρής σημείωσε ότι πρακτικά ή διαδικαστικά, ο κόσμος δεν πρέπει να κάνει κάτι συγκεκριμένο, όπως για παράδειγμα να τηλεφωνήσει στην τράπεζά του. «Το σημαντικό είναι να γνωρίζει τη σύμβασή του κάποιος. Δηλαδή να μην νομίζει ότι έχει επιτόκιο συνδεδεμένο με το επιτόκιο της ΕΚΤ που να μην ισχύει και μετά να έχει παράπονο ή να είναι σταθερό και να λέει ‘μα δεν μου το μειώσατε’». Η μείωση όπως και στις αυξήσεις γίνεται και με ενημέρωση από την τράπεζα, με συστηματική τακτική ενημέρωση και με ειδικές ενημερώσεις, οπότε θα το δουν αυτό, πρόσθεσε ο Εκπρόσωπος Τύπου του Συνδέσμου Τραπεζών.
Διαβάστε επίσης: Τι σημαίνει για τα στεγαστικά δάνεια η μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ