Τι είναι ένα Γραφείο Πίστης (Credit Bureau)
Γραφείο Πίστης ορίζεται ως «ένα ιδιωτικό νομικό πρόσωπο που επεξεργάζεται πληροφορίες πελατών ενός πιστωτή, προκειμένου να υποστηρίξει τους πιστωτές στη διαδικασία αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας του πελάτη».
Τα πρώτα γραφεία αναφοράς πιστώσεων, ο προπομπός των Γραφείων Πίστης, δημιουργήθηκαν στις Η.Π.Α. μετά την οικονομική κρίση του 1837 από εμπόρους. Βασικός σκοπός ήταν η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ πιστωτών για το αξιόχρεο των πελατών, οι οποίοι λάμβαναν προϊόντα ή υπηρεσίες επί πιστώσει. Στην Ευρώπη τα πρώτα Credit Bureaus δημιουργήθηκαν το 1860 μεταξύ εμπόρων και αναπτύχθηκαν ραγδαία μετά τον Ά Παγκόσμιο πόλεμο. Με την πάροδο του χρόνου, η ανταλλαγή πληροφοριών κάλυψε πολλούς τομείς της Οικονομίας, μηχανογραφήθηκε και αυτοματοποιήθηκε. Σήμερα τα Credit Bureaus υπάρχουν σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου.
Artemis Credit Bureau: Το Γραφείο Πίστης της Κύπρου
Η Artemis Credit Bureau ιδρύθηκε το 2008 και είναι το μοναδικό αναγνωρισμένο Γραφείο Πίστης (Credit Bureau) στην Κύπρο από την Παγκόσμια Τράπεζα. Είναι θυγατρική εταιρεία του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου και πλήρες μέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Γραφείων Πίστης, «ACCIS» (www.accis.eu). Σήμερα η Artemis Credit Bureau εξυπηρετεί το σύνολο των τραπεζών και των Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων με θετικά (εξυπηρετούμενες χορηγήσεις) και αρνητικά (μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις) δεδομένα. Η αποστολή του Οργανισμού είναι να παρέχει υψηλού επιπέδου, αξιόπιστη πληροφόρηση στην οποία τα ιδρύματα τα οποία εξυπηρετεί και οι καταναλωτές να μπορούν να βασίζονται για σκοπούς λήψης πιο τεκμηριωμένων αποφάσεων. Δηλαδή, υποστηρίζει την Υπεύθυνη Δανειοδότηση και την Υπεύθυνη Δανειοληψία. Η Υπεύθυνη Δανειοληψία από τους καταναλωτές σχετίζεται άμεσα με τον Χρηματοοικονομικό Αλφαβητισμό.
Το Γραφείο Πίστης και η εμπέδωση του Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού
Η Artemis Credit Bureau, ως Γραφείο Πίστης, προάγει τη διατήρηση της υγιούς οικονομικής εικόνας των καταναλωτών μέσω δύο βασικών πυλώνων:
Πρώτος Πυλώνας: Η παροχή συμβουλών
Ο Πρώτος Πυλώνας είναι η παροχή γενικών χρήσιμων συμβουλών στους καταναλωτές. Οι συμβουλές επικοινωνούνται στους καταναλωτές σε απλή και κατανοητή γλώσσα.
Οι Συμβουλές προς τους καταναλωτές:
• Βασική προϋπόθεση για να διατηρούμε, ως καταναλωτές, μια υγιή οικονομική εικόνα είναι να είμαστε τυπικοί στην εξυπηρέτηση των πιστωτικών υποχρεώσεων μας, δηλαδή να αποπληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας εγκαίρως και με συνέπεια. Για τον σκοπό αυτό, είναι σημαντικό να τηρούμε ένα βασικό προϋπολογισμό εσόδων και εξόδων, έχοντας υπόψη τη βασική αρχή ότι τα έξοδά μας δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα έσοδά μας.
• Χρειάζεται γενικότερα συνετή διαχείριση των οικονομικών μας υποχρεώσεων συμπεριλαμβανομένων των δανειακών μας υποχρεώσεων. Πρέπει να δανειζόμαστε με υπευθυνότητα και πάντοτε στα πλαίσια των οικονομικών μας δυνατοτήτων.
• Η παραχώρηση πιστωτικών διευκολύνσεων στον δανειολήπτη γίνεται στη βάση της ικανότητας αποπληρωμής των υποχρεώσεων του λαμβάνοντας υπόψιν τα διαθέσιμα εισοδήματά του και το σύνολο των δόσεων δανείων που έχει ήδη. Επίσης, λαμβάνεται υπόψη το πιστωτικό ιστορικό και το αξιόχρεο του πελάτη, δηλαδή πόσο τυπικός ήταν στην εξυπηρέτηση δανείων που έλαβε στο παρελθόν.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό ως καταναλωτές να προβαίνουμε σε μια αυτό-αξιολόγηση της οικονομικής μας εικόνας. Υπεύθυνη δανειοληψία σημαίνει να μη δανείζομαι περισσότερα χρήματα απ’ όσα μπορώ να αποπληρώσω. Μια καλή πρακτική είναι, πριν από τη σύναψη ενός δανείου να προβούμε σε καταγραφή των μηνιαίων μας εξόδων. Κανένας δεν γνωρίζει την οικονομική μου εικόνα καλύτερα από εμάς τους ίδιους. Πρέπει πάντοτε να παρέχουμε στην τράπεζα πλήρεις και ακριβείς πληροφορίες όσον αφορά την οικονομική μας κατάσταση για να μπορέσει η τράπεζα να προβεί σε αντικειμενική αξιολόγησή της και για το δικό μας όφελος. Με τη βοήθεια του πιστωτικού ιδρύματος θα γίνει επιλογή ύψους δόσης δανείου που θα μας παρέχει οικονομική άνεση και θα μας προστατεύει από απρόβλεπτες οικονομικές δυσχέρειες στη ζωή όπως π.χ. απώλεια εργασίας, διαζύγιο, θάνατος συζύγου, προβλήματα υγείας, κ.ά..
• Ως Δανειολήπτες, βεβαιωνόμαστε ότι ενημερωθήκαμε σωστά για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μας όπως αντικατοπτρίζονται στο έγγραφο όρων & προϋποθέσεων της δανειακής σύμβασης που μας δίνεται από την τράπεζα για μελέτη πριν την υπογραφή της σύμβασης.
• Με την παραχώρηση του δανείου, ξεκινά και η δέσμευσή μας για την αποπληρωμή του. Είναι υψίστης σημασίας να αντιλαμβανόμαστε τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουμε μέσω της δανειακής σύμβασης. Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι αφενός ο δανεισμός αποτελεί μακροπρόθεσμη δέσμευση και αφετέρου ότι ο δανεισμός αποτελεί διευκόλυνση και δεν αυξάνει τις πραγματικές οικονομικές μας δυνατότητες.
Από τη στιγμή που έχουμε λάβει ένα δάνειο και καταβάλλουμε κανονικά τις δόσεις του, είναι σημαντικό να παραμείνουμε τυπικοί στην αποπληρωμή του. Εάν για οποιοδήποτε λόγο προβλέπουμε ότι θα αντιμετωπίσουμε δυσκολία στην έγκαιρη αποπληρωμή των δόσεων μας, τότε πρέπει άμεσα να επικοινωνήσουμε με την τράπεζα με σκοπό την εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι κάθε καθυστερημένη δόση δανείου οδηγεί σε οικονομικές επιβαρύνσεις για τον δανειολήπτη.
Δεύτερος Πυλώνας: Να γνωρίζουν την οικονομική τους εικόνα
Ο Δεύτερος Πυλώνας είναι η παροχή γνώσης στους καταναλωτές για την οικονομική τους εικόνα μέσω της Κατάστασης Δεδομένων Οικονομικής Συμπεριφοράς (Credit Report) που τους αφορά. Η γνώση της οικονομικής μας εικόνας είναι καθοριστική για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και την επίτευξη των οικονομικών μας στόχων. Η υγιής οικονομική εικόνα ξεκινά με τη γνώση γι’ αυτή. Μέρος της εικόνας αυτής, είναι να γνωρίζουμε τις τραπεζικές πιστωτικές υποχρεώσεις που έχουμε αναλάβει, είτε ως πρωτοφειλέτες, είτε ως εγγυητές, καθώς και τη σημερινή τους κατάσταση. Πρέπει, δηλαδή, να γνωρίζουμε εάν τα δάνεια μας και τα δάνεια τρίτων τα οποία έχουμε εγγυηθεί, εξυπηρετούνται κανονικά ή παρουσιάζουν καθυστερήσεις. Αυτή είναι, εξάλλου, η εικόνα που έχουν τα τραπεζικά ιδρύματα κάθε φορά που αιτούμαστε ένα νέο δάνειο ή ελέγχεται κάποιο υφιστάμενο δάνειό μας.
Την εικόνα αυτή μπορούμε να τη μάθουμε και εμείς οι ίδιοι απευθυνόμενοι στο Γραφείο Εξυπηρέτησης του Κοινού, της Artemis Credit Bureau, με σκοπό τη λήψη του Credit Report μας. Το Credit Report είναι η αντανάκλαση της πιστωτικής μας εικόνας, μέσω της καταγραφής όλων των πιστωτικών διευκολύνσεών μας στα πιστωτικά ιδρύματα και τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων. Πρόκειται για μία αναλυτική έκθεση η οποία παρουσιάζει τη συνολική μας οικονομική συμπεριφορά. Κατά πόσο, δηλαδή, εκπληρώνουμε επιτυχώς τις οικονομικές μας υποχρεώσεις έναντι των πιστωτών μας.
Καταληκτικά
Εν κατακλείδι, το Γραφείο Πίστης, ως βασικός πυλώνας του Χρηματοοικονομικού Συστήματος, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην υπεύθυνη δανειοληψία εκ μέρους των καταναλωτών και μέσω του θεσμικού του ρόλου συνεισφέρει στην εμπέδωση του Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού ως μέσο επίτευξης μιας υγιούς οικονομικής εικόνας που επιτρέπει, με τη σειρά της, την επίτευξη των οικονομικών τους στόχων.
Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα της Artemis Credit Bureau: www.artemis.com.cy
Διαβάστε επίσης: Να δημιουργήσουμε γενιές ανθεκτικές στις Χρηματοοικονομικές και Ψηφιακές προκλήσεις