Ο νέος Πρόεδρος του CIPA μιλά για τις προοπτικές επενδύσεων στην κυπριακή οικονομία

«Προσδοκούμε σε σημαντικό μερίδιο ενόψει BREXIT»

Ο Μιχάλης Μιχαήλ, στην πρώτη του συνέντευξη, αφότου ανέλαβε επίσημα ως νέος Προέδρος του CIPA, ιεραρχεί τις προτεραιότητές του, καταθέτει εισηγήσεις για αλλαγές στο φορολογικό πλαίσιο της Κύπρου και εξηγεί γιατί ο οργανισμός πρέπει να αναλάβει τη διαχείριση των κρατικών φιλέτων.

Αναφέρεται, επίσης, στις ενέργειες που έχουν κάνει, ώστε να εκμεταλλευθούν τις ευκαιρίες που διανοίγονται ενόψει BREXIT, καθώς και στην πολιτική της κυβέρνησης για απόκτηση του κυπριακού διαβατηρίου.

Του Σωκράτη Ιωακείμ

Φωτογραφίες: Χάρης Κυπριανού

Ποιες προτεραιότητες έχετε θέσει μετά την ανάληψη της προεδρίας του CIPA;

Ο Invest Cyprus, όπως γνωρίζετε, είναι ο εκτελεστικός βραχίονας της επενδυτικής πολιτικής του κράτους και ως τέτοιος, έχει ως σκοπό να προβάλει την Κύπρο και να την προωθήσει σε δυνητικούς επενδυτές που επιθυμούν να αξιοποιήσουν τη χώρα για τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες. Σε αυτό το πλαίσιο, προτεραιότητά μας είναι να εξειδικεύσουμε περαιτέρω την προσπάθειά μας για προσέλκυση συγκεκριμένων, παραγωγικών επενδύσεων, δίνοντας έμφαση σε νέους τομείς με προοπτική, όπως η τεχνολογία, η επιχειρηματικότητα – συμπεριλαμβανομένων και των νεοφυών επιχειρήσεων –, η υγεία, η παιδεία και τα επενδυτικά ταμεία. Αν και θεωρούμε ότι οι παραδοσιακοί τομείς, όπως ακίνητα και τουρισμός, βρίσκονται ήδη σε πολύ καλά επίπεδα ανάπτυξης, εντούτοις, συνεχίζουμε να τους ενισχύουμε. Επιπρόσθετα, μέσα στις προτεραιότητές μας είναι και η αξιοποίηση των ευκαιριών που προκύπτουν ενόψει του Brexit. Διαχρονικός στόχος μας, ωστόσο, παραμένει η όσο το δυνατόν πιο στοχευμένη υλοποίηση της στρατηγικής του Οργανισμού, ώστε να προωθήσουμε την Κύπρο ως ελκυστικό προορισμό σε όλους τους τομείς προτεραιότητας, παραδοσιακούς και μη.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΦΙΛΕΤΩΝ

Ζητήσατε ως CIPA να αναλάβετε τη διαχείριση κρατικών φιλέτων για σκοπούς προσέλκυσης επενδυτών. Θεωρείτε πως αυτό το αίτημα θα τύχει θετικής ανταπόκρισης;

Κατ’ αρχάς, επιτρέψτε μου να διευκρινίσω ότι ο Invest Cyprus δεν έχει ζητήσει τη διαχείριση κρατικών φιλέτων. Έχει ζητήσει από την κυβέρνηση να διερευνήσει κατά πόσον θα ήταν επωφελής η διαχείριση κρατικής ακίνητης περιουσίας από τον Οργανισμό, προς αξιοποίηση για την υλοποίηση επενδύσεων. Σε όλες τις χώρες που υπάρχει αυτή η δυνατότητα από αντίστοιχους οργανισμούς, δημιουργούνται καλύτερες συνθήκες για τους επενδυτές, διότι και οι ίδιοι θέλουν να έρχονται σε επαφή με μία αρμόδια Αρχή που να χειρίζεται αυτά τα θέματα, χωρίς να εμπλέκονται σε χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Έχουμε ήδη αποστείλει σχετική επιστολή στο Υπουργείο Εμπορίου, με την οποία θέτουμε το ζήτημα προς συζήτηση και εξηγούμε ότι είναι προς το συμφέρον του τόπου να δοθεί στον CIPA η δυνατότητα να διαχειρίζεται κρατική περιουσία, η οποία να μπορεί να παραχωρηθεί για χρήση σε επενδυτές. Πιστεύουμε ότι η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται πλήρως τα οφέλη που προκύπτουν. Ελπίζουμε ότι με τη νέα κυβέρνηση θα μπορέσουμε να το συζητήσουμε και να καταλήξουμε σύντομα σε θετικά αποτελέσματα.

Σε ποιες χώρες προγραμματίζετε road shows φέτος;

Όπως γίνεται διαχρονικά, έτσι και φέτος, θα δώσουμε έμφαση σε χώρες, στις οποίες γνωρίζουμε ότι υπάρχει ενδιαφέρον για δραστηριοποίηση στην Κύπρο σε συγκεκριμένους τομείς που έχουμε θέσει ως προτεραιότητά μας. Φέτος, επικεντρώνουμε τη δράση μας σε συγκεκριμένους τομείς και αγορές που προσφέρονται για ενίσχυση της παρουσίας μας, με road shows και άλλες ενέργειες που θα προβάλλουν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού. Παραδείγματα χωρών, στις οποίες στοχεύουμε, είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, στο οποίο δημιουργούνται ευκαιρίες που θέλουμε να αξιοποιήσουμε ενόψει Brexit, αλλά και η Ινδία, για ενίσχυση της οπτικοακουστικής βιομηχανίας, η Αμερική, το Ισραήλ, η Ρωσία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για start-ups, καινοτομία και τεχνολογία, καθώς και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής για επενδυτικά ταμεία. Επίσης, και πολλοί άλλοι προορισμοί εμπίπτουν στο στρατηγικό μας πλάνο.

ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Tι θεωρείτε πως πρέπει να αλλάξει σε φορολογικό επίπεδο, για να γίνει η Κύπρος ακόμη πιο ελκυστική σε ξένους επενδυτές;

Η Κύπρος διαθέτει διαχρονικά ένα πολύ ελκυστικό φορολογικό πλαίσιο, πλήρως εναρμονισμένο με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα και εμπλουτισμένο με πολλές, πάνω από εξήντα, συμφωνίες για αποφυγή διπλής φορολογίας. Γενικότερα, η φορολογική πολιτική της Κύπρου έχει συνδράμει ουσιαστικά στην προσπάθεια για προώθηση της χώρας, με την αντίστοιχη ανταπόκριση. Τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για περαιτέρω αναβάθμιση του φορολογικού συστήματος, γεγονός που καθιστά τη χώρα ιδιαίτερα ανταγωνιστική. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά άλλα που πρέπει να γίνουν, όπως τα φορολογικά κίνητρα για ανάπτυξη της οπτικοακουστικής βιομηχανίας, φορολογικές ρυθμίσεις που αφορούν επενδυτικά ταμεία κ.λπ. Ανάλογα με τους τομείς που θέτει η κυβέρνηση ως τομείς προτεραιότητας, είμαστε έτοιμοι να καταθέσουμε σχετικές εισηγήσεις για φορολογικά κίνητρα και βελτιώσεις που θα επιτρέψουν την ανάδειξή τους.

Είναι σημαντικό, όμως, η Κύπρος να εστιάσει στη συνολική ανάπτυξη των ανταγωνιστικών της πλεονεκτημάτων με τρόπο ολιστικό, που θα της επιτρέπει να παραμείνει ανταγωνιστική, ανεξαρτήτως φορολογικών συνθηκών. Ένας επενδυτής δεν βλέπει μόνο το φορολογικό σύστημα, αλλά και την ποιότητα ζωής, το επίπεδο της εκπαίδευσης, την ευκολία του επιχειρείν, την αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης, κ.ά.. Ένα παράδειγμα είναι η Exxon Mobil, η οποία, όπως ξέρετε, θα προχωρήσει σε γεώτρηση στο τεμάχιο 10 της ΑΟΖ, και έχει αποφασίσει, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα της γεώτρησης, να δημιουργήσει τη βάση της στην Κύπρο ως περιφερειακό της κέντρο. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται τη μεταφορά ενός σημαντικού αριθμού στελεχών της για μόνιμη εγκατάσταση στην Κύπρο, αλλά και τη δημιουργία συνθηκών για νέες θέσεις εργασίας στον τομέα της ενέργειας και σε παρεμφερείς κλάδους.

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΔΙΑΒΑΤΗΡΙΟΥ

Αρκετοί θεωρούν πως χρήζει αλλαγής η πολιτική της κυβέρνησης για απόκτηση κυπριακού διαβατηρίου. Ποια είναι η δική σας άποψη;

Η πολιτική της κυβέρνησης για προώθηση συγκεκριμένου τρόπου απόκτησης του κυπριακού διαβατηρίου δεν θα αλλάξει ασφαλώς, καθώς είναι πολύ επωφελής για τον τόπο μας. Πολλές χώρες της Ευρώπης, κι όχι μόνο, εφαρμόζουν παρόμοια προγράμματα. Στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια, που εφαρμόζεται, έχει συμβάλει σημαντικά στην κυπριακή οικονομία. Εκείνο που επιθυμούμε ως Οργανισμός είναι να διασφαλίσουμε, σε συνεργασία με την κυβέρνηση και την Πολιτεία, ότι δεν θα γίνεται εκμετάλλευση του κυπριακού διαβατηρίου, μέσα από τον τρόπο προώθησης του σχεδίου από τις εταιρείες. Αυτό που επιδιώκουμε είναι να αποφεύγονται κακές πρακτικές προώθησης του διαβατηρίου που ενδεχομένως να αφήνουν εκτεθειμένη την Κυπριακή Δημοκρατία και να υπάρχει όσο το δυνατόν καλύτερη εικόνα για τα άτομα που υποβάλλουν σχετικές αιτήσεις. Εξού και η κυβέρνηση, με απόφασή της από τις 9 Ιανουαρίου 2018, κατέστησε σαφές ότι θα γίνεται αυστηρός έλεγχος των μεθόδων προώθησης και διαχείρισης του σχεδίου πολιτογράφησης. Αναμένουμε, λοιπόν, τους επόμενους μήνες να εφαρμοστούν οι ασφαλιστικές δικλίδες, οι οποίες θα διασφαλίζουν την ορθή διαχείριση και προώθηση του σχεδίου από καταγεγραμμένους παρόχους υπηρεσιών, εξασφαλίζοντας, έτσι, την ορθότερη επιτυχία του σχεδίου. Η πολιτική και τα κριτήρια εξασφάλισης πολιτογράφησης μέσω επένδυσης, ωστόσο, θα πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι παραμένουν ως έχουν σήμερα.

Ποια είναι τα μεγάλα ιδιωτικά έργα που θα προωθήσετε φέτος σε ενδιαφερόμενους ξένους επενδυτές;

Θα πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι ο Invest Cyprus δεν προωθεί συγκεκριμένα ιδιωτικά έργα, αλλά την Κύπρο στο σύνολό της, ως χώρα και ως ελκυστικό επενδυτικό προορισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, ενδέχεται να προωθούνται συγκεκριμένα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα αναλόγως του τομέα προτεραιότητας που παρουσιάζεται σε κάθε αγορά, ωστόσο, δεν προωθούνται ιδιωτικές πρωτοβουλίες για ευνόητους λόγους. Ούτε βεβαίως ο Οργανισμός έχει την αρμοδιότητα να «παίρνει επενδυτές από το χέρι» και να τους φέρνει στην Κύπρο. Εναπόκειται, λοιπόν, στην εκάστοτε ιδιωτική πρωτοβουλία να προωθήσει τα έργα της σε ξένους επενδυτές και να ζητήσει τη βοήθειά μας σε ό,τι εμπίπτει στο πλαίσιο της αποστολής μας.

ΝΕΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Πέραν από τον κλάδο των ακινήτων και της ενέργειας σε ποιους νέους τομείς στοχεύετε να προωθήσετε την Κύπρο στο εξωτερικό;

Θεωρούμε ότι, παρά τα περιθώρια βελτίωσης που εξακολουθούν να υπάρχουν, οι παραδοσιακοί τομείς της οικονομίας έχουν φθάσει σε ένα πολύ καλό σημείο και έχουν καταστεί σταθεροί αιμοδότες της οικονομικής ανάπτυξης. Ειδικά οι τομείς των ακινήτων και του τουρισμού έχουν βρει τον δρόμο τους, με την ιδιωτική πρωτοβουλία να έχει αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό, επομένως θέλουμε να επικεντρωθούμε σε αναδυόμενους τομείς, χωρίς να σημαίνει ότι θα εγκαταλείψουμε αυτές τις σημαντικές βιομηχανίες που τόσα προσφέρουν στην οικονομία μας και τις οποίες θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε. Τέτοιοι τομείς αφορούν στις νεοφυείς επιχειρήσεις και την επιχειρηματικότητα γενικότερα, την τεχνολογία, την υγεία, την εκπαίδευση, τον θεματικό τουρισμό, την οπτικοακουστική βιομηχανία και τα επενδυτικά ταμεία.

Ειδικότερα στην εκπαίδευση, το ενδιαφέρον που παρατηρείται πιστεύουμε ότι μπορεί, με τους κατάλληλους χειρισμούς, να μετουσιωθεί σε συνεργασίες με ιδιωτικά πανεπιστήμια ή ακόμα και σε δημιουργία νέων ιδιωτικών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Αυτό θα βοηθήσει με τη σειρά του να αναπτυχθεί περαιτέρω η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει ο κλάδος.

Υπάρχουν, επίσης, προοπτικές ενδυνάμωσης του τομέα της υγείας, με νέες προοπτικές για συνεργασίες, δημιουργία ιδιωτικών κλινικών και νοσοκομείων, ιδιαίτερα μετά και την αυτονόμηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων.

Ένας αναδυόμενος τομέας με τεράστια προοπτική είναι, επίσης, τα επενδυτικά ταμεία, στον οποίο καταγράφεται 18% ετήσια αύξηση στις εγγραφές ταμείων από το 2014. Συγκεκριμένα, έχουν εγγραφεί πέραν των 100 ταμείων και 15 διαχειριστών τα τελευταία 2 χρόνια. Πρόκειται για εταιρείες που όχι μόνο δραστηριοποιούνται, αλλά έχουν δημιουργήσει και βάση στο νησί μας, γεγονός που έχει οδηγήσει στη δημιουργία και νέων θέσεων εργασίας. Εδώ, θα πρέπει να αναφέρω ότι η συμβολή του CIFA στην ανάδειξη του τομέα, αυτά τα χρόνια, είναι πολύτιμη, καθώς εργάζεται με αφοσίωση και στρατηγικό πλάνο για την ανάπτυξή του.

Επιπλέον, ο τομέας της οπτικοακουστικής βιομηχανίας παρατηρούμε να αναδύεται με μικρά, αλλά σταθερά βήματα, ιδιαίτερα μετά και την κατάρτιση του Σχεδίου για την προώθηση του τομέα, που εκκρεμεί ενώπιον της Βουλής.

ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΜΕΡΙΔΙΟΥ ΑΠΟ BREXIT

Ποιες ευκαιρίες εκτιμάτε ότι διανοίγονται ενόψει Brexit;

Το Brexit είναι ένα τεράστιο θέμα, με τις εξελίξεις γύρω από αυτό να εξακολουθούν να τρέχουν τους επόμενους μήνες, μέχρι και την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Η Κύπρος θεωρείται μια κατ’ εξοχήν τουριστική χώρα και ενδέχεται να βρεθεί ενώπιον προκλήσεων εξαιτίας του Brexit. Ωστόσο, η θέση του Invest Cyprus είναι ότι διανοίγονται και ευκαιρίες, οι οποίες θα πρέπει να αξιοποιηθούν προς όφελος της οικονομίας. Πράγματι, υπάρχουν πάρα πολλές εταιρείες που έχουν φύγει από την Κύπρο κι έχουν μεταφέρει την έδρα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, διότι θεωρούσαν ότι δίνει μεγαλύτερη αίγλη το να λέει κανείς ότι η έδρα του είναι στο Λονδίνο αντί στη Λευκωσία. Με αυτό το σκεπτικό έχουμε ήδη έρθει σε επαφή με διεθνείς οργανισμούς που διεξάγουν έρευνες για το συγκεκριμένο θέμα και προσπαθούμε να μάθουμε ποιες τέτοιες εταιρείες πιθανόν να κάνουν σκέψεις ή να έχουν ήδη κινήσει διαδικασίες μεταφοράς της έδρας τους σε άλλη χώρα της ΕΕ λόγω των εξελίξεων. Το 2017 πραγματοποιήσαμε κάποιες πιο στοχευμένες δράσεις στο εξωτερικό, στο πλαίσιο των οποίων προβάλαμε με σαφέστερο τρόπο τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η Κύπρος ως εναλλακτικός προορισμός για επενδύσεις. Έχουμε την πεποίθηση ότι αρκετές εταιρείες εξ αυτών γνωρίζουν πολύ καλά την Κύπρο – ότι, δηλαδή, διαθέτει αγγλοσαξονικό νομικό σύστημα και ότι η αγγλική γλώσσα ομιλείται ευρέως. Αναγνωρίζουν τη σημασία της γεωγραφικής της θέσης και το άρτια καταρτισμένο και ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει. Αυτό πιστεύουμε ότι μας επιτρέπει, μέσα από μια στοχευμένη στρατηγική, να ελπίζουμε σε ένα σημαντικό μερίδιο από όσες εταιρείες αποφασίσουν τελικά να εγκαταλείψουν το Ηνωμένο Βασίλειο. 

WHO IS WHO

Ο κ. Μιχαήλ είναι Συνεταίρος Ελεγκτικών Υπηρεσιών στην KPMG και διαδέχεται τον Χριστόδουλο Αγκαστινιώτη, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος του ΚΕΒΕ. Ο νέος πρόεδρος του CIPA είναι, μεταξύ άλλων, πρόεδρος του Κυπρο-Ουκρανικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου και αντιπρόεδρος του Συμβουλίου του ΤΕΠΑΚ, ενώ κατέχει τίτλο εγκεκριμένου Λογιστή. Διετέλεσε, επίσης, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κυπριακού Οργανισμού Ανάπτυξης Γης και μέλος της Επιτροπής Υπηρεσίας Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ