Συνέντευξη στην Ευδοκία Παπαδοπούλου
Ως «χρονιά ορόσηµο» για το πεδίο του ESG χαρακτηρίζουν το 2024 ο Υπεύθυνος Επικοινωνίας του Συνδέσµου Τραπεζών Κύπρου, Ανδρέας Κωστουρής και ο ESG Project Leader στην Artemis Credit Bureau, ∆ηµήτρης Μπούρµπουλας. Πολλές επιχειρήσεις και Oργανισµοί, µεταξύ αυτών και οι τράπεζες, θα κληθούν να υποβάλουν για πρώτη φορά εκθέσεις βιωσιµότητας στο πλαίσιο της εφαρµογής της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την Αναφορά Εταιρικής Αειφορίας (Corporate Sustainability Reporting Directive - CSRD).
Σε συνέντευξή τους, στο Economy Today, µιλούν για την υιοθέτηση των κριτηρίων ESG στον τραπεζικό τοµέα και για το πώς οι επιδόσεις του επηρεάζουν αλυσιδωτά το εγχώριο επιχειρηµατικό οικοσύστηµα. Αναλύουν παράλληλα, τις κυριότερες προκλήσεις και τονίζουν πως «υπάρχει µεγάλη απόσταση να διανύσουµε», διαµηνύοντας πως «σήµερα βρισκόµαστε µόλις στην αρχή της διαδροµής». Εξηγούν ακόµη, γιατί το ESG δρα ως «επιταχυντής» και περιγράφουν το πώς οι τράπεζες εξελίσσονται σε «πράσινο» αιµοδότη της κυπριακής οικονοµίας. Τέλος εστιάζουν στο Synesgy, µία νέα πλατφόρµα που αλλάζει τα δεδοµένα στην αγορά και που µπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο στη φαρέτρα κάθε επιχείρησης στην πορεία της προς τη βελτίωση των ESG αποδόσεών της.
Η εφαρµογή των κριτηρίων ESG είναι πλέον ζωτικής σηµασίας για την επίτευξη βασικών και ουσιαστικών στόχων, όπως η υλοποίηση της ευρωπαϊκής πράσινης συµφωνίας, η ψηφιακή µετάβαση, τα θέµατα διαφάνειας και λογοδοσίας, η αναχαίτιση του φαινοµένου Greenwashing, η κοινωνική υπευθυνότητα και ο σεβασµός των ανθρωπίνων δικαιωµάτων. Σε ποιο βαθµό οι κυπριακές τράπεζες έχουν µέχρι σήµερα επιτύχει την ενσωµάτωση ESG πρακτικών στις δραστηριότητές τους;
Όπως πολύ ορθά αναφέρετε, πλέον οι παράµετροι του ESG είναι κοµβικής σηµασίας που καθορίζουν, µέσω ενεργειών στο σήµερα, το αύριο της κοινωνίας, του επιχειρηµατικού οικοσυστήµατος και της οικονοµίας. Συνεπώς, ο τραπεζικός τοµέας διαδραµατίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο πεδίο του ESG, τρίπτυχο το οποίο αφορά το περιβάλλον, την κοινωνία και τη χρηστή διοίκηση µέσω εφαρµογής καλών πρακτικών, πολιτικών και στρατηγικών προς βελτίωση όλων των πεδίων του ESG.
Άλλωστε ο τραπεζικός τοµέας διαχρονικά αποτελεί κεντρικό κοµµάτι στις µεγάλες αλλαγές που αφορούν την κοινωνία αλλά και την οικονοµία. Κάτι αντίστοιχο καταγράφεται και σήµερα, µέσω της ενεργούς, ουσιαστικής και εποικοδοµητικής στάσης που οι τράπεζες έχουν σε σχέση µε την υιοθέτηση του ESG.
Ταυτόχρονα, ο κυπριακός τραπεζικός τοµέας και ευρύτερα ο χρηµατοπιστωτικός κλάδος στην Ευρώπη σε συνεργασία µε τις αρµόδιες νοµοθετικές, ρυθµιστικές και εποπτικές Aρχές ωθούν την οικονοµία προς εφαρµογή βιώσιµων µοντέλων. Αυτό στην περίπτωση του ESG γίνεται µέσω του έργου αξιολόγησης των επιχειρήσεων σε σχέση µε τα κριτήρια εφαρµογής του ESG. Σταδιακά αυτό θα οδηγήσει στη δηµιουργία οικοσυστηµάτων συνεργαζόµενων επιχειρήσεων που έχουν καλές αξιολογήσεις ESG. Αντίστοιχα, οι πολίτες, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις θα λαµβάνουν υπόψη τα κριτήρια ESG για τις επιχειρήσεις ή τους Oργανισµούς που επιλέγουν για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους.
ΤΟ ESG ΩΣ ΕΠΙΤΑΧΥΝΤΗΣ
Μπορείτε να µας πείτε µερικά παραδείγµατα ως προς το πώς η ενσωµάτωση των κριτηρίων ESG επηρεάζει την ευρύτερη στρατηγική και τις λειτουργίες διαχείρισης κινδύνων των τραπεζών;
Αρχικά θα πρέπει να σηµειωθεί ότι όχι µόνο στην Κύπρο, αλλά ευρύτερα στην Ευρώπη, το ESG βρίσκεται ακόµη στα πρώτα στάδια εφαρµογής του. Αυτό σηµαίνει ότι στα χρόνια που ακολουθούν ο όρος θα συναντάται όλο και πιο συχνά, σε κάθε έκφανση οικονοµικής δραστηριότητας µε αντίστοιχο, θετικό αντίκτυπο στις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και εταιρικές συνθήκες. ∆εν θα ήταν υπερβολή να πούµε ότι το ESG αποτελεί έναν ισχυρό παράγοντα επιτάχυνσης σχεδιασµών και κυρίως υλοποίησης αποτελεσµατικών σχεδίων δράσης, για την πράσινη και ψηφιακή µετάβαση µε ταυτόχρονη βελτίωση του επιχειρηµατικού µοντέλου, της διαχείρισης του ανθρώπινου δυναµικού και της βελτιστοποίησης του επιχειρησιακού πλάνου. Ως ένα απλό παράδειγµα µπορεί να παρατεθούν τα κριτήρια αξιολόγησης χορήγησης δανείων, τα οποία στο µέλλον θα περιλαµβάνουν και τις παραµέτρους του ESG, οι οποίες θα βελτιώνουν τη βιωσιµότητα ενός έργου, µιας επιχειρηµατικής ιδέας ή και της ανάπτυξης ενός ακινήτου.
ΤΩΡΑ ΞΕΚΙΝΑΜΕ
Ποιες οι κυριότερες προκλήσεις που αντιµετωπίζουν οι τράπεζες κατά την εφαρµογή των κριτηρίων ESG;
Ένα από τα µεγάλα στοιχήµατα είναι, βεβαίως, η ανάγκη για καλή, συστηµατική και αποτελεσµατική επικοινωνία µε επιχειρηµατικούς φορείς και πολύ περισσότερο µε πολλές εταιρείες από τους διάφορους κλάδους της οικονοµίας µας. Για παράδειγµα είναι σύνηθες το πρόβληµα τής µη έγκαιρης υποβολής ελεγµένων λογαριασµών από επιχειρήσεις. Αντίστοιχα, είναι ευκόλως αντιληπτό ότι κατά τα πρώτα χρόνια αξιολογήσεων για τα κριτήρια ESG θα υπάρχει πιθανώς αναβλητικότητα τόσο για τις πρώτες αξιολογήσεις, όσο και για τις απαραίτητες ετήσιες ανανεώσεις των αξιολογήσεων.
Την ίδια ώρα, θα πρέπει να υπογραµµιστεί ότι η µεγάλη πρόκληση είναι και η αναγκαία επένδυση για υιοθέτηση των παραµέτρων του ESG τόσο σε υποδοµές και συστήµατα, όσο και σε ανθρώπινο δυναµικό, διαδικασίες και πολιτικές από πλευράς εταιρειών. Κατά συνέπεια υπάρχει µεγάλη απόσταση να διανύσουµε προς εφαρµογή των κριτηρίων ESG και σήµερα βρισκόµαστε µόλις στην αρχή της διαδροµής.
ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ CSRD
Εντός του έτους, όµως, ξεκινούν οι αρχικές φάσεις εφαρµογής της Οδηγίας για την Αναφορά Εταιρικής Αειφορίας (CSRD), στο πλαίσιο της οποίας µεγάλες εταιρείες, µεταξύ τους και οι τράπεζες θα κληθούν να υποβάλουν έκθεση για το 2024. Ποιες αλλαγές σηµατοδοτεί η νέα Οδηγία και πόσο έτοιµα είναι τα εγχώρια χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα να προχωρήσουν µε την υποβολή των εκθέσεών τους;
Είναι, όντως, µια χρονιά ορόσηµο η φετινή, αφού ήδη επιχειρήσεις και Οργανισµοί προχωρούν στις διαδικασίες αξιολόγησης του βαθµού εφαρµογής των κριτηρίων ESG. Μέσω αυτής της διαδικασίας καταγράφεται το επίπεδο ευθυγράµµισης και κυρίως τα πεδία βελτίωσης, η επίτευξη της οποίας προϋποθέτει κόστος, προγραµµατισµό και οδικό χάρτη µέχρι τις επόµενες αξιολογήσεις.
Παρόλο που είναι µόλις η αρχή για το εν λόγω έργο µπορούµε επιγραµµατικά να αναφέρουµε ότι οι δροµολογούµενες αλλαγές αφορούν την ενεργειακή αναβάθµιση κτηρίων, την εξοικονόµηση ενέργειας και τη βελτιστοποίηση της χρήσης υλικών και ευρύτερα της αύξησης της παραγωγικότητας µέσω προστασίας του περιβάλλοντος. Ταυτόχρονα, το κοινωνικό αποτύπωµα που στο παρελθόν κρινόταν αποκλειστικά από την ευαισθησία της εκάστοτε εταιρείας, σήµερα µε πιο στοχευµένα µέτρα και κριτήρια µέσω του ESG προσλαµβάνει νέα διάσταση. Αυτή η νέα διάσταση αφορά την ευθύνη µιας εταιρείας στην κοινωνία, αλλά και την ευθύνη έναντι των εργαζόµενων, των δικαιωµάτων και των ίσων ευκαιριών που δίνει σε όλους. Ο τρίτος παράγοντας που αφορά στην καλή διακυβέρνηση ή στη χρηστή διοίκηση, αφορά τις εσωτερικές διαδικασίες, τη διαφάνεια και την ενίσχυση της εταιρικής ηθικής.
«ΠΡΑΣΙΝΟΣ» ΑΙΜΟ∆ΟΤΗΣ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Εν µέσω κλιµατικής αλλαγής και φιλόδοξων περιβαλλοντικών στόχων, η ανάγκη για ανάπτυξη «πράσινων» κτηρίων καθίσταται πλέον πιο αναγκαία από ποτέ, µε παράγοντες της αγοράς να υποδεικνύουν τον σηµαντικό ρόλο που διαδραµατίζουν οι τράπεζες ως προς την πρόσβαση σε «πράσινες» χρηµατοδοτήσεις. Πώς ανταποκρίνονται οι τράπεζες σε αυτές τις ανάγκες και ποια βήµατα γίνονται προς αυτή την κατεύθυνση;
Είναι κεφαλαιώδους σηµασίας το ζήτηµα που εγείρετε και είναι κάτι που απασχολεί τις τράπεζες, υπό τον µεγάλο διπλό στόχο της πράσινης και ψηφιακής µετάβασης.
Ως η κυριότερη πηγή χρηµατοδότησης στην κυπριακή οικονοµία, οι τράπεζες έχουν ήδη λανσάρει προϊόντα που αφορούν την ανέγερση πράσινων κτηρίων ή και σηµαντικών έργων υποδοµής σε σχέση µε το πεδίο της πράσινης ενέργειας, όπως η χρηµατοδότηση αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων. Ταυτόχρονα, ειδικά δανειακά προϊόντα απευθύνονται σε όσους επιθυµούν να τοποθετούσουν φωτοβολταϊκά σε οικιστικά ή και επαγγελµατικά κτήρια, όπως βιοµηχανίες, αποθήκες, γραφειακοί χώροι και ούτω καθεξής. Αντίστοιχα προϊόντα απευθύνονται στο κοινό που σχεδιάζει να προχωρήσει σε έργα ενεργειακής αναβάθµισης κτηρίων.
Τα πλείστα από τα πιο πάνω γίνονται σε συντονισµό µε την πολιτεία ή συµπληρωµατικά δράσεων ή σχεδίων που κατά καιρούς εφαρµόζονται από την κυβέρνηση. Σταδιακά παρατηρείται και συνάρτηση της ενεργειακής απόδοσης κτηρίων µε το κόστος δανεισµού, κάτι που στο µέλλον πιστεύουµε θα αποτελεί τον κανόνα αφού θα διαφοροποιεί τον κίνδυνο δανεισµού και την έκθεση νοικοκυριών και επιχειρήσεων σε µεγάλες αυξοµειώσεις των τιµών ενέργειας ή και σε σχέση µε την πιθανή έλλειψη ενεργειακών πόρων, όπως καταγράφεται σε περιόδους γεωπολιτικών εξελίξεων και πολεµικών συρράξεων, όπως είναι η τρέχουσα.
Synesgy: ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΑΘΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Μιλήστε µας για το Synesgy. Για τι πρόκειται και τι σηµατοδοτεί για τις κυπριακές επιχειρήσεις;
Η Artemis Credit Bureau, η οποία είναι θυγατρική εταιρεία του Συνδέσµου Τραπεζών Κύπρου σε συνεργασία µε την εταιρεία ICAP CRIF, ακολουθεί µια ολιστική προσέγγιση της εφαρµογής των στρατηγικών ESG για τις κυπριακές επιχειρήσεις και είµαστε εδώ για να υποστηρίξουµε τις επιχειρήσεις να οδεύσουν πετυχηµένα προς αυτή την κατεύθυνση µέσω της πλατφόρµας Synesgy. Το Synesgy δίνει τη δυνατότητα στις εταιρείες να συλλέξουν πληροφορίες για τον βαθµό βιωσιµότητάς τους και να αποκτήσουν µια πλήρη εικόνα της επίδοσης της ίδιας της επιχείρησης αλλά και των προµηθευτών τους, µε στόχο τη συνεχή και οµαλή βιώσιµη ανάπτυξή τους. Αποτελεί µια εύκολη και αξιόπιστη λύση για την αξιολόγηση και τη βέλτιστη οργάνωση της αλυσίδας εφοδιασµού - την ανάλυση και την αξιολόγηση προµηθευτών. Είναι διαθέσιµο για κάθε εταιρεία, ανεξαρτήτως µεγέθους ή κλάδου: µικρές, µικροµεσαίες και µεγάλες επιχειρήσεις.
ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΟ ESG ΠΛΑΝΟ
Ποια ακριβώς είναι η διαδικασία;
Η επιχείρηση καλείται να συµπληρώσει ένα ερωτηµατολόγιο που αξιολογεί τις ενέργειές της, όσον αφορά στους πυλώνες ESG. Το σχετικό ερωτηµατολόγιο είναι προσαρµοσµένο στο µέγεθος της επιχείρησης, στον κλάδο οικονοµικής δραστηριότητάς της, καθώς και στις κανονιστικές απαιτήσεις. Η πλατφόρµα επιτρέπει εύκολη και άµεση πρόσβαση. Ο εξουσιοδοτηµένος εκπρόσωπος της επιχείρησης καλείται ν’ απαντήσει σε ερωτήσεις που αφορούν τις πρακτικές της εταιρείας και να στοιχειοθετήσει τις απαντήσεις του µέσω εγγράφων που θα µεταφορτώσει στην πλατφόρµα. Η διαδικασία συµπλήρωσης του ερωτηµατολογίου απαιτεί τη δέουσα επιµέλεια και υπευθυνότητα, καθώς η ακρίβεια των απαντήσεων είναι υψίστης σηµασίας για την αξιολόγηση. Βάσει των αποτελεσµάτων αξιολόγησης, παρέχεται στην επιχείρηση ένα score συµµόρφωσης και ένα εξατοµικευµένο Σχέδιο ∆ράσης µε εισηγήσεις για το πώς η επιχείρηση µπορεί να βελτιώσει την ESG απόδοσή της.
Ποια είναι η Artemis Credit Bureau
Η Artemis Credit Bureau ιδρύθηκε το 2008, ως θυγατρική εταιρεία του Συνδέσµου Τραπεζών Κύπρου. Ως το µόνο αναγνωρισµένο Credit Bureau στην Κύπρο από την Παγκόσµια Τράπεζα και πλήρες µέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσµου Γραφείων Πίστης (ACCIS), διαδραµατίζει βασικό ρόλο στην εξυγίανση, ενίσχυση και ευηµερία της κυπριακής οικονοµίας, συµβάλλοντας στην καλύτερη λειτουργία και εξέλιξη του χρηµατοπιστωτικού κλάδου, µέσω των υπηρεσιών που παρέχει σε τράπεζες και εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων. Σήµερα καλύπτει µέσω των δεδοµένων τους στο Αρχείο της Artemis Credit Bureau το 100% της αγοράς. ∆ιοικητικός Σύµβουλος της Artemis Credit Bureau είναι ο Σύνδεσµος Τραπεζών Κύπρου και Γενικός ∆ιευθυντής της Εταιρείας είναι ο Γιάννης Τοµασίδης.
Διαβάστε επίσης: DBRS: Επιβεβαίωσε την αξιολόγηση της Κύπρου στο BBB με θετική τάση