Το Υπουργείο Οικονομικών έχει προβεί σε αξιολόγηση των κινδύνων σε σχέση με την εισαγωγή κρυπτονομισμάτων στην κυπριακή οικονομία καταγράφοντας τα ευρήματα μελέτης αλλά και τις προτεινόμενες ενέργειες που πρέπει να γίνουν από τους οικονομικούς θεσμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ολόκληρη η 200 και πλέον σελίδων Έκθεση δημοσιοποιήθηκε σήμερα από το Υπουργείο Οικονομικών και μπορείτε να την κατεβάσετε εδώ.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών η Συμβουλευτική Αρχή Καταπολέμησης Αδικημάτων Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες δραστηριότητες και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας (Συμβουλευτική Αρχή), έχοντας υπόψη τα διεθνή πρότυπα και ειδικότερα τη Σύσταση 15 της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF) σχετικά με τη διεξαγωγή Εθνικής Αξιολόγησης Κινδύνου πριν από την εισαγωγή νέων τεχνολογιών, ενήργησε ως εξής: Στη βάση συνεργασίας του Υπουργείου Οικονομικών και της Βουλής των Αντιπροσώπων, τον Ιούλιο του 2020, ανατέθηκε η διεξαγωγή εξειδικευμένης Εκτίμησης Κινδύνων για την εισαγωγή κρυπτο-περιουσιακών Στοιχείων (ΚΣ) και των Παρόχων Υπηρεσιών που αφορούν κρυπτο-περιουσιακά στοιχεία (ΠΥΚΣ) στη Δημοκρατία, σε μια εξειδικευμένη συμβουλευτική εταιρεία των ΗΠΑ, την Bandman Advisors, με εξειδίκευση στην τεχνολογία FinTech & RegTech, ΚΣ και ΠΥΚΣ. Όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη συμμετείχαν και παρείχαν σχετικές πληροφορίες για αυτήν την προσπάθεια.
Τα ευρήματα και οι συστάσεις αυτής της Έκθεσης, ελήφθησαν υπόψη κατά τη σύνταξη της πρωτογενούς και δευτερογενούς νομοθεσίας Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες και τη Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας (ΚΞΧ/ΚΧΤ) που θεσπίστηκε το 2021, σε σχέση με το τομέα αυτό. Η Έκθεση που οριστικοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2021 δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 57 του περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου και σύμφωνα με τις αντίστοιχες Ευρωπαϊκές Οδηγίες. Δράττουμε, αυτή την ευκαιρία για να ευχαριστήσουμε όλα τα μέρη που συνείσφεραν στην ετοιμασία αυτής της Έκθεσης και ιδιαίτερα τους Bandman Advisors για την άριστη συνεργασία, τις γνώσεις που μας μετέφεραν και τη σχολαστική δουλειά τους.
Μερικά από τα βασικά πορίσματα και συστάσεις της Έκθεσης παρατίθενται πιο κάτω: Οι Αρχές δεσμεύονται να εφαρμόσουν τις σχετικές συστάσεις και να μετριάσουν τους κινδύνους ΞΧ/ΧΣ στον τομέα.
Μερικά από τα βασικά ευρήματα:
- Υπάρχει πολύ περιορισμένη δραστηριότητα ΚΣ ή ΠΥΚΣ (ή τύπου ΠΥΚΣ) στην Κύπρο. Υπήρξαν περιορισμένα σημεία πρόσβασης, για δραστηριότητα ΚΣ στην ευρύτερη κυπριακή οικονομία.
- Υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι ο τομέας ΚΣ/ΠΥΚΣ είναι υψηλού κινδύνου, αλλά συνολικά υπάρχει περιορισμένη άμεση κατανόηση ή εμπειρία σχετικά με τους συγκεκριμένους κινδύνους νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (ΞΧ) και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ΧΤ) του τομέα ΚΣ και ΠΥΚΣ από την πλευρά των βασικών Αρχών. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ) είχε αρχική άμεση εποπτική εμπειρία στην εποπτεία κινδύνων ΞΧ/ΧΤ ενός μικρού υποσυνόλου οντοτήτων.
- Η ΕΚΚ θα έχει κρίσιμο ρόλο στην εποπτεία των δραστηριοτήτων ΚΣ, καθοδηγώντας τις προσπάθειες της Κύπρου για τον μετριασμό των κινδύνων ΞΧ/ΧΤ που σχετίζονται με ΚΣ/ΠΥΚΣ.
- Η Αστυνομία έχει αποκτήσει κάποια άμεση εμπειρία και εξειδικευμένη κατανόηση για τον τομέα ΚΣ.
- Υπάρχει πολύ περιορισμένη έως μη χρήση σε εξειδικευμένα εργαλεία και βάσεις δεδομένων για σκοπούς συμμόρφωσης, σε σχέση με εμπορικά κρυπτονομίσματα και παρακολούθησης των συναλλαγών, και οι εποπτικές αρχές, οι αρχές επιβολής του νόμου και η ΜΟΚΑΣ έχουν λάβει ελάχιστη έως καθόλου εκπαίδευση σχετικά με τη χρήση τους.
- Από τα τέλη του 2020 η Κύπρος δεν είχε εφαρμόσει τον κανόνα περί στοιχείων που συνοδεύουν τις μεταφορές κρυπτο-περιουσιακών στοιχείων για τη μεταφορά τους μέσω Επενδυτικών Εταιρειών και ΠΥΚΣ, ο οποίος συχνά αναφέρεται ως «Ταξιδιωτικός Κανόνας» για κρυπτο-περιουσιακά στοιχεία. Η έλλειψη μπορεί να διορθωθεί με δευτερογενή νομοθεσία.
- Τα τρέχοντα μέτρα για τον μετριασμό των τρωτών σημείων των ΜΚΟ, συμπεριλαμβανομένου του έργου παροχής συμβουλών και της αξιολόγησης κινδύνων που αναλαμβάνονται επί του παρόντος για λογαριασμό του Υπουργείου Εσωτερικών, δεν λαμβάνουν υπόψη τον τομέα ΚΣ/ΠΥΚΣ.
- Οι διαδικασίες για ενημερώσεις από επόπτες σε υπόχρεες οντότητες σχετικά με τους χαρακτηρισμούς σε λίστες κυρώσεων και άλλες επικοινωνίες έχουν σχεδιαστεί για τις κανονικές εργάσιμες ώρες. Επειδή οι αγορές ΚΣ, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές χρηματοπιστωτικές αγορές, δραστηριοποιούνται σε βάση 24/7/365, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό κενό όσον αφορά τους ΠΥΚΣ και την κίνηση των ΚΣ (εν μέρει μετριάζεται από άλλες πηγές ενημερώσεων που είναι διαθέσιμες σε υπόχρεες οντότητες μέσω ευρέως διαθέσιμων βάσεων δεδομένων).
Μερικές από τις προτεινόμενες ενέργειες:
- Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ) θα πρέπει να επικαιροποιήσουν τις αντίστοιχες Οδηγίες τους για την ΚΞΧ/ΚΧΤ για να περιλαμβάνουν μέτρα που αφορούν ειδικά ΚΣ/ΠΥΚΣ. Οι αναθεωρημένες οδηγίες θα πρέπει να ενσωματώνουν ρητά τον Ταξιδιωτικό Κανόνα για τα τραπεζικά εμβάσματα ΚΣ για την αντιμετώπιση του κενού σε σχέση με τις Συστάσεις της FATF και θα πρέπει να καταστήσουν πιο σαφείς τους δείκτες και τις απαιτήσεις ενισχυμένης δέουσας επιμέλειας (ΕΔΕ) για ΚΣ που είναι επί του παρόντος έμμεσες.
- Υπό το πρίσμα του ρόλου της ΕΚΚ στην εποπτεία των δραστηριοτήτων ΠΥΚΣ και ΚΣ και του βασικού ρόλου της στον μετριασμό των κινδύνων ΞΧ/ΧΤ για ΚΣ/ΠΥΚΣ, θα πρέπει επίσης να παρέχει εκπαίδευση στις υπόχρεες οντότητές της, σχετικά με τον εντοπισμό ύποπτης δραστηριότητας σε σχέση με ΚΣ.
- Οι εταιρείες στον τομέα των επενδυτικών υπηρεσιών θα πρέπει να υιοθετούν γραπτές πολιτικές και διαδικασίες για τη συμμόρφωση με τον Ταξιδιωτικό Κανόνα. Ως ύψιστη προτεραιότητα, η ΕΚΚ θα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι ΕΠΕΥ που ήδη συμμετέχουν σε δραστηριότητες τύπου ΠΥΚΣ το πράξουν.
- Οι Αρχές θα πρέπει να αρχίσουν να τηρούν και να μοιράζονται δεδομένα και μετρήσεις ειδικά για ΚΣ/ΠΥΚΣ. Αν και τα επίπεδα δραστηριότητας τώρα πιστεύεται ότι είναι αμελητέα, αυτό θα καθορίσει μια τεκμηριωμένη αρχική γραμμή βάσης, καθώς οι δραστηριότητες αυξάνονται, προωθώντας τον έγκαιρο εντοπισμό κινδύνων ή αλλαγών στα επίπεδα τους.
- Θα πρέπει να προσφερθεί εκπαίδευση και σημαντική ανάπτυξη ικανοτήτων όσον αφορά τους κινδύνους ΚΣ/ΠΥΚΣ ΞΧ/ΧΤ, καθώς και τεχνολογική και ευρύτερα εξέλιξη της αγοράς στον τομέα ΚΣ/ΠΥΚΣ. Οι ανάγκες κατάρτισης θα πρέπει να καθοδηγούνται και να παρακολουθούνται σε επίπεδο Συμβουλευτικής Αρχής.
- Οι εποπτικές αρχές, οι αρχές επιβολής του νόμου και η ΜΟΚΑΣ θα πρέπει να λάβουν εις βάθος εκπαίδευση για αυτά τα θέματα και να ενισχύσουν αναλόγως τις ικανότητές τους.
- Η Κύπρος θα πρέπει να αξιοποιήσει τη συνεργασία της με άλλες δικαιοδοσίες που είχαν πρόσθετες και συμπληρωματικές εμπειρίες με τον τομέα ΚΣ/ΠΥΚΣ, αντλώντας από αυτές τις σχέσεις για τον εντοπισμό διδαγμάτων και βέλτιστων πρακτικών. Αυτή η διεθνής συνεργασία θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό δίαυλο για την Κύπρο για την ενίσχυση και την επιτάχυνση της οικοδόμησης ικανοτήτων για τον τομέα ΚΣ/ΠΥΚΣ.
Ανακοίνωση - Εθνική Αξιολόγηση Κινδύνων σε σχέση με την εισαγωγή κρυπτο-περιουσιακών στοιχείων στη Δημοκρατίαhttps://t.co/3captP1Ls2
— Ministry of Finance (@MoF_Cyprus) December 13, 2021