Το 1982, περίπου 8 χρόνια μετά την παραίτηση του Ρίτσαρντ Νίξον, ο Τραμπ τον χαρακτήριζε ως «έναν από τους μεγάλους άνδρες αυτής της χώρας». Καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ο σημερινός πρόεδρος και μεγιστάνας των ακινήτων τότε αντήλλασσε επιστολές θαυμασμού με τον αποπεμφθέντα Νίξον.
Γιατί ο Τραμπ ήταν τόσο μεγάλης θαυμαστής του Νίξον; Ίσως να είχε να κάνει με την εκδικητική του προσέγγιση στην πολιτική ή με τη στενή τους σχέση με τον μακαρθικό εισαγγελέα Ρόι Κον, σχολιάζει το Foreign Policy. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, είναι βέβαιο πως θαύμαζε και το πιο διάσημο διπλωματικό επίτευγμα του Νίξον: την επίσκεψη του 1972 στην Κίνα.
Σήμερα, το «φάντασμα» του Νίξον στοιχειώνει και πάλι την αμερικανική εξωτερική πολιτική, χάρη στην πρόθεση της κυβέρνησης να επιτύχει μια μεγάλη συμφωνία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, η οποία θα αναδιατάξει την παγκόσμια πολιτική, παραμερίζοντας τους Ευρωπαίους και αφήνοντας το Κίεβο εκτεθειμένο.
Ο Κιθ Κέλογκ, απεσταλμένος του Τραμπ για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αποκάλυψε τη λογική πίσω από αυτήν την προσέγγιση κατά την ομιλία του στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου. Όπως είπε, η κυβέρνηση Τραμπ θα προσπαθήσει να «σπάσει» τις συμμαχίες του Πούτιν με την Κίνα, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα – πιστεύοντας προφανώς ότι μπορεί να προσφέρει στη Ρωσία μια συμφωνία καλύτερη από οποιαδήποτε μπορεί να της προσφέρουν αυτοί οι εταίροι.
Η κίνηση – ματ του Νίξον
Αυτή η στρατηγική θυμίζει έντονα την κίνηση – ματ του Νίξον το 1972. Στο αντίστροφο. Ο αμετανόητος αντικομμουνιστής πρόεδρος σόκαρε τον κόσμο ταξιδεύοντας στην Κίνα. Με τη συνάντησή του με τον Μάο Τσε Τουνγκ, δημιούργησε μια νέα διπλωματική σχέση που αποδυνάμωσε τη Σοβιετική Ένωση, δίνοντας στις ΗΠΑ το πλεονέκτημα να πιέσουν τη Μόσχα για μια νέα συμφωνία.
Η επιλογή του Νίξον δημιούργησε νέα δεδομένα στη γεωπολιτική του Ψυχρού Πολέμου και έθεσε τις βάσεις για την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας. Τώρα, ο Τραμπ φαίνεται να εξετάζει ένα «reverse Nixon» – μια θεαματική προσέγγιση με τη Μόσχα που θα απομονώσει το Πεκίνο.
Αυτό ίσως δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη, σχολιάζουν αναλυτές στo Diplomat. Ο Τραμπ και οι υποστηρικτές του συχνά εκφράζουν την επιθυμία να τερματίσουν τον πόλεμο με όρους που παραμερίζουν την ουκρανική γνώμη. Παράλληλα, οι υποστηρικτές του κινήματος MAGA, συμπεριλαμβανομένου του αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς υποστηρίζουν ότι κλείνοντας γρήγορα το ουκρανικό ζήτημα η Ουάσιγκτον θα επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση της Κίνας.
Το αντι-κινεζικό στρατόπεδο στην κυβέρνηση Τραμπ έχει πάντως απέναντί του τη σθεναρή αντίσταση του Έλον Μασκ – ο οποίος θαυμάζει την Κίνα και έχει αναπτύξει τεράστια επιχειρηματικά συμφέροντα στη χώρα. Ο ίδιος ο πρόεδρος υπενθυμίζει συχνά την «πολύ καλή σχέση» του με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ. Αλλά οι δημόσιες φιλοφρονήσεις δεν λένε πάντα όλη την ιστορία.
Μπορεί να τελειώσει μία «φιλία χωρίς όρια;»
Ο Τραμπ μπορεί δημοσίως να κολακεύει τον Σι και ταυτόχρονα να πιστεύει ότι μπορεί να τον περιορίσει μέσω Πούτιν. Αυτή η λογική είναι βαθιά εσφαλμένη, προειδοποιεί μερίδα αναλυτών. «Το να σπάσει τους δεσμούς της Ρωσίας και της Κίνα τώρα – δύο χωρών που το 2022 δήλωσαν πως έχουν φιλία χωρίς όρια – θα είναι δύσκολο. Τα δύο έθνη έχουν εμβαθύνει τη στρατιωτική συνεργασία και τη συνεργασία σε επίπεδο υπηρεσιών πληροφοριών και έχουν ευθυγραμμίσει την εξωτερική τους πολιτική», γράφει η Wall Street Journal.
Η επίσκεψη του Νίξον έγινε όταν Πεκίνο και Μόσχα ήταν ήδη σε σύγκρουση – τρία χρόνια μετά από αιματηρές συγκρούσεις στα σύνορά τους στον ποταμό Ουσούρι. Σήμερα, αντίθετα, Ρωσία και Κίνα είναι πιο στενοί σύμμαχοι από ποτέ. Και ο Πούτιν φαίνεται να έχει μεγαλύτερη ανάγκη τον Σι, παρά το αντίστροφο.
Οι δύο χώρες έχουν επιλύσει παλαιές συνοριακές διαφορές από τη δεκαετία του 1990 και δεν επιθυμούν να ανοίξουν νέα μέτωπα. Η Κίνα προσφέρει κρίσιμη στρατιωτική και τεχνολογική υποστήριξη στη Ρωσία. Εκτιμάται ότι καλύπτει περίπου το 90% των αναγκών της ρωσικής βιομηχανίας σε μικροτσίπ.
Το 2023 το διμερές εμπόριο έφτασε τα 240 δισ. δολάρια, ενώ οι εμπορικές συναλλαγές Ρωσίας – ΗΠΑ περιορίστηκαν στα 52 δισ. δολάρια λόγω κυρώσεων. Και δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού άνθρακα και πετρελαίου. Από οικονομική άποψη, το να αποκόψει δεσμούς με το Πεκίνο, θα έμοιαζε σχεδόν αυτοκτονικό για τον έμπειρο Πούτιν. Ακόμη και εάν θέλει να κάνει τον Τραμπ να πιστέψει πως ποντάρει περισσότερα στη δική τους σχέση, δύσκολα θα γυρίσει την πλάτη στον Σι.
Η αποξένωση των άλλων συμμάχων
Η βαθιά σινο-ρωσική σχέση δεν είναι το μόνο εμπόδιο στην προσπάθεια του Τραμπ για ένα reverse Nixon. Η στροφή των ΗΠΑ προς τη Ρωσία αποξενώνει τους Ευρωπαίους συμμάχους, που αποτελούν τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο και επενδυτή των ΗΠΑ, ενώ η ξαφνική αλλαγή θα μπορούσε να ανησυχήσει και τους Ασιάτες εταίρους της Ουάσιγκτον.
Οι ΗΠΑ, επιπλέον, στερούνται ισχυρών οικονομικών κινήτρων για να προσελκύσουν τη Ρωσία. Ως καθαρός εξαγωγέας ενέργειας, η Ουάσινγκτον δεν χρειάζεται το ρωσικό πετρέλαιο, ενώ δεν προτίθεται να αγοράσει ρωσικά όπλα. Αντίθετα, η Κίνα παρέχει στη Ρωσία επενδύσεις και τεχνολογική συνεργασία μέσω της Πρωτοβουλίας του Δρόμου του Μεταξιού.
Ακόμα κι αν τελικά το Reverse Nixoν λειτουργούσε για λίγο, η όποια συμμαχία ΗΠΑ – Ρωσίας θα ήταν μάλλον ασταθής και βραχύβια. Οι μακροπρόθεσμοι στρατηγικοί στόχοι της Μόσχας ταυτίζονται περισσότερο με του Πεκίνου. Ένας από τους μεγαλύτερους; Η αποδολαριοποίηση του κόσμου, η αμφισβήτηση της απόλυτης κυριαρχίας του αμερικανικού νομίσματος.
Αν στην πολιτική ισχύει αυτό που πιστεύει ο Τραμπ, ότι δηλαδή τα πάντα είναι business, τότε οι σινο – ρωσικές business είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο στα σχέδιά του.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Ανάλυση Guardian: Ορυκτός Πλούτος Ουκρανίας: Τι Διεκδικεί ο Τραμπ (γράφημα)