Το κείμενο δόθηκε σήμερα σε Δημοσιογραφική Διάσκεψη.
Διαβάστε το αυτούσιο πιο κάτω:
Τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια, αποτελούν σήμερα (μαζί με την ανεργία) ένα από τα πιο δύσκολα και πιεστικά προβλήματα της οικονομίας.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας (28/02/2018) επί συνόλου 48.5 δις χορηγήσεων περίπου 22.0 δις ή ποσοστό 45.3% αποτελούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια εκ των οποίων τα 17.1 δις παρουσιάζουν καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών.
Από τα 22.0 δις μη εξυπηρετούμενων δανείων τα 9.2 δις ή ποσοστό 41.8% αφορούν επιχειρηματικά δάνεια ενώ 11.3 δις ή ποσοστό 51.3% αφορούν τα νοικοκυριά.
Πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι η εφαρμογή από 1.1.2018 του νέου Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) 9, έχει οδηγήσει σε αύξηση των συνολικών χορηγήσεων καθώς και στις μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις και τις σωρευμένες προβλέψεις.
Η αποτελεσματική διαχείριση αυτού του προβλήματος καθίσταται πλέον επιτακτική και οφείλουμε ως κράτος (Κυβέρνηση, Βουλή, Κεντρική Τράπεζα), επηρεαζόμενοι Φορείς και δανειολήπτες να εργαστούμε συλλογικά για την επίλυσή του.
Πρέπει κατά την άποψή μας να δοθούν τα αναγκαία νομοθετικά και άλλα εργαλεία στις Τράπεζες για να εισπράξουν το λαβείν τους, διότι η κατάθεση του ενός είναι ουσιαστικά το δάνειο κάποιου άλλου. Οι Τράπεζες συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη της οικονομίας και δεν μπορούν να παραμένουν με βαρίδια που επηρεάζουν τη ρευστότητα, τα κεφάλαια και γενικά τους οικονομικούς δείκτες τους. Αναμένεται όμως και από τις τράπεζες ότι δεν πρέπει να επιβάλλουν υπερ-χρεώσεις ως αποτέλεσμα καταχρηστικών ρητρών, οι οποίες στο τέλος δεν μπορούν να εισπραχθούν και απλά επιδεινώνουν την κατάσταση για πολλούς δανειολήπτες (επιχειρήσεις και νοικοκυριά) που συνεχίζουν ακόμα να αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Είναι γνωστό ότι ως αποτέλεσμα του «κουρέματος» των καταθέσεων πολλές υγιείς επιχειρήσεις, αλλά και απλοί πολίτες (αυτοί είναι που ουσιαστικά υπέστησαν την απομείωση των καταθέσεων) έχασαν μεγάλο ποσοστό των χρημάτων τους περιορίζοντας σημαντικά την επιχειρησιακή και αγοραστική τους δύναμη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αδυναμία τους να εξυπηρετούν τα υφιστάμενα δάνεια τους, γεγονός που μπορεί να ισχύει μέχρι και σήμερα σε αρκετές περιπτώσεις.
Με δεδομένη, λοιπόν, τη θέση αρχής ότι θα πρέπει να υπάρξει επίλυση του προβλήματος των ΜΕΔ, το ΚΕΒΕ και η OEB αναμένουν από τις τράπεζες, αλλά και τους δανειολήπτες να επιδείξουν την απαραίτητη συνεργασία και υπευθυνότητα για οριστική αντιμετώπισή του.
Με λελογισμένη ευαισθησία προς τις ευάλωτες ομάδες, με κατανόηση στα πολλά προβλήματα που το «κούρεμα» και η βαθειά οικονομική κρίση που ακολούθησε προκάλεσαν και συνεχίζουν να προκαλούν προς τις επιχειρήσεις και τους απλούς πολίτες, αλλά και με ξεκάθαρα μηνύματα προς τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, πρέπει επιτέλους τα πολιτικά κόμματα μακριά από λαϊκισμούς, να δώσουν τα κατάλληλα εργαλεία, προκειμένου να ρυθμιστούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Μόνο, έτσι, μπορούν οι ξένοι να μας εμπιστευθούν, αλλά και για να αποδείξουμε ότι είμαστε σε θέση να βάλουμε σε τάξη τα του οίκου μας και ότι είμαστε αξιόπιστοι έναντι αυτών που επένδυσαν στις Τράπεζες μας.
Προκειμένου να υπάρξει πρόοδος στο θέμα προτείνονται τα πιο κάτω:
(α)Οι τράπεζες πρέπει να επιδεικνύουν μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα, ευελιξία και κατανόηση για ενθάρρυνση και υποβοήθηση των βιώσιμων αναδιαρθρώσεων. Πρέπει να αντιληφθούν ότι είναι προς το συμφέρον τους να διαγράψουν μέρος των υπερ-χρεώσεων στις περιπτώσεις που μπορεί να επέβαλλαν με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα υπόλοιπα των δανείων, προκειμένου να μπορέσουν να καταλήξουν σε συμφωνίες βιώσιμων αναδιαρθρώσεων. Η επιμονή τους για είσπραξη ολόκληρου του ποσού, συν τόκους οδηγεί τελικά στην μη είσπραξη δανείων και σε αυξημένες προβλέψεις.
Δυστυχώς πολλές από τις αναδιαρθρώσεις που γίνονται εδώ και αρκετόν καιρό δεν αποδίδουν με αποτέλεσμα να καταλήγουν και πάλιν σε μη εξυπηρετούμενες, πρακτική που δεν οδηγεί στην μείωση του προβλήματος των ΜΕΔ αλλά στην διαιώνισή του.
(β)Εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας εκποιήσεων, ώστε να επιταχύνεται ο χρόνος ολοκλήρωσης της όλης διαδικασίας. Αυτό θα λειτουργήσει ως πίεση προς τους «στρατηγικούς κακοπληρωτές» οι οποίοι κρύβονται πίσω από τις αδυναμίες της νομοθεσίας μεταφέροντας την πίεση του προβλήματος στις τράπεζες και κατ’ επέκταση στους συνεπείς και συνεργάσιμους δανειολήπτες και καταθέτες.
(γ)Τροποποίηση του Νόμου για την Πώληση Δανείων, ώστε να επιλυθούν τα κενά και οι αδυναμίες που υπάρχουν και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητά του. Η ψήφιση του Νόμου τον Νοέμβριο του 2015 δεν μπόρεσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματος λόγω των προβλημάτων που υπάρχουν.
(δ) Ταυτόχρονα με το (γ) πιο πάνω να προωθηθεί η νομοθεσία για την Τιτλοποίηση Δανείων, ώστε να ενθαρρυνθούν και ξένοι επενδυτές που ασχολούνται με την αγορά δανείων να δραστηριοποιηθούν και στην Κύπρο.
(ε) Ενίσχυση της Υπηρεσίας Αφερεγγυότητας για αποτελεσματικότερη εφαρμογή των νομοθεσιών του Πλαισίου Αφερεγγυότητας για φυσικά και νομικά πρόσωπα. Η εμπλοκή των δικαστηρίων στην εφαρμογή του πλαισίου Αφερεγγυότητας πρέπει να περιοριστεί εκεί που είναι απαραίτητη να υπάρχει.
(στ) Κατηγοριοποίηση βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, των οφειλετών, ούτως ώστε να διαφανεί ποιοι από αυτούς που παρουσιάζουν καθυστέρηση στην εξυπηρέτηση των δανείων τους είναι πραγματικά δικαιολογημένοι και μπορούν να τύχουν στήριξης. Αυτό αφορά τόσο φυσικά όσο και νομικά πρόσωπα. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην προγενέστερη συμπεριφορά του δανειολήπτη όσον αφορά την εξυπηρέτηση του δανείου του και στην εξέταση των λόγων που οδήγησαν στην αδυναμία του να συνεχίζει να αποπληρώνει το δάνειό του.
(ζ)Επανεξέταση των κριτηρίων επιλεξιμότητας και των διαδικασιών του Σχεδίου του Οργανισμού Ανάπτυξης Γης που αφορά την προστασία της κύριας κατοικίας για στήριξη των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων.
(η)Τα δικαστήρια θα πρέπει να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά και να εκδικάζουν τις διάφορες υποθέσεις που φθάνουν ενώπιον τους σε πολύ λιγότερο χρόνο. Εισήγηση όπως δημιουργηθεί ειδικό/εξειδικευμένο δικαστήριο «Αφερεγγυότητας» που να ασχολείται ειδικά με θέματα/υποθέσεις αφερεγγυότητας προκειμένου οποιεσδήποτε υποθέσεις καταλήγουν στο δικαστήριο να διεκπεραιώνονται σε σύντομο χρονικό διάστημα.
(θ)Ειδικά εκπαιδευτικά σεμινάρια για όλους τους επαγγελματίες δηλαδή:
- Τραπεζίτες
- Επιχειρηματίες με έμφαση στα δικαιώματα τους
- Δικαστές
- Φοροθέτες
Καταλήγοντας κάνουμε δημόσια έκκληση σε Κυβέρνηση, Βουλή και Κεντρική Τράπεζα να προωθήσουν τα αναγκαία νομοθετικά και κανονιστικά μέτρα για να μπορέσει το σύστημα να λειτουργήσει ευέλικτα και αποτελεσματικά για μείωση των κόκκινων δανείων προς όφελος της οικονομίας.