Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος είναι μία από τις σημαντικές προτεραιότητες της Κυβέρνησης και για το λόγο αυτό έχει περιληφθεί στα προς χρηματοδότηση έργα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μαζί με τη συνολική αναθεώρηση της περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νομοθεσίας.
Αύριο είναι ορισμένη συνεδρία του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος όπου θα συζητηθούν εργασιακά θέματα "πρώτης γραμμής" όπως, ο κατώτατος μισθός, το πλαίσιο εργοδότηση ατόμων από τρίτες χώρες. Στην εν λόγω συνεδρία, η Υπουργός Εργασίας με μέλη των Συντεχνιών και των Εργοδοτικών Οργανώσεων που απαρτίζουν το Εργατικό Συμβουλευτικό Σώμα, θα συζητήσουν και για την μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, την οποία όλοι οι εμπλεκόμενοι τοποθετούν ψηλά στην ατζέντα.
Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος έχει ως στόχους τη μείωση του κινδύνου φτώχειας των συνταξιούχων, τη διασφάλιση επαρκούς συνταξιοδοτικού εισοδήματος μέσω της διατήρησης βιοτικού επιπέδου μετά την αφυπηρέτηση, την αλληλεγγύη και δικαιοσύνη μεταξύ και εντός των γενεών, τη διασφάλιση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας των συντάξεων και την αποδοτικότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης μέσω μείωσης αντικινήτρων για εργασία.
Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης αυτής είναι πολύ σημαντικό να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα του πρώτου πυλώνα του συνταξιοδοτικού μας συστήματος που περιλαμβάνει τις συντάξεις που παρέχονται από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων αλλά και των σχεδίων κοινωνικής προστασίας για ενίσχυση των εισοδημάτων των χαμηλοσυνταξιούχων, συμπεριλαμβανομένων της κοινωνικής σύνταξης, του επιπέδου της κατώτατης σύνταξης από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και του Επιδόματος Χαμηλοσυνταξιούχων, με στόχο τη μεταρρύθμιση του εν λόγω συστήματος, ούτως ώστε με το νέο σχεδιασμό να επιτυγχάνονται με καλύτερο δυνατό τρόπο οι βασικοί στόχοι της πολιτικής συντάξεων.
Ήδη, οι χαμηλές συντάξεις του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, έχουν αυξηθεί 3 φορές με αντίστοιχες Αποφάσεις της Κυβέρνησης κατά τα έτη 2016, 2019 και 2020, επιτυγχάνοντας τον υπερδιπλασιασμό της κατώτατης και κοινωνικής σύνταξης καθώς και σημαντικές αυξήσεις σε όλες τις χαμηλές συντάξεις ώστε ουδείς συνταξιούχος του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων να διαβιεί με εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχειας. Εντός του 2021 στοχεύουμε στην ολοκλήρωση των μελετών για τη συνολική αναθεώρηση του συνταξιοδοτικού συστήματος, το οποίο όλοι αναγνωρίζουν ότι έχει κλείσει τον κύκλο του.
Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Γιατί είναι τόσο σημαντικό να προχωρήσει αυτή η μεταρρύθμιση και ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν σε περίπτωση που ο στόχος αυτός δεν επιτευχθεί;
Το υφιστάμενο σύστημα έχει θεσπιστεί το 1980, όταν τα δεδομένα στην αγορά εργασίας αλλά και στην κοινωνία ήταν πολύ διαφορετικά. Ορισμένες καθοριστικές διαφορές ήταν ότι η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας ήταν πολύ χαμηλότερη και περιοριζόταν κατά κύριο λόγο σε συγκεκριμένα επαγγέλματα, οι εργαζόμενοι εισέρχονταν στην αγορά εργασίας σε νεαρότερη ηλικία, υπήρχε σημαντικά μικρότερη μετακίνηση εργαζομένων μεταξύ εργοδοτών και η οικονομία ήταν διαρθρωμένη σε διαφορετικούς οικονομικούς τομείς. Επιπρόσθετα, έχουν στο μεταξύ προκύψει νέες μορφές εργασίας οι οποίες δεν υπήρχαν το 1980 ή δεν ήταν διαδεδομένες, όπως η τηλεργασία, η εργασία μέσω πλατφόρμας και η άνθιση της παροχής υπηρεσιών.
Είναι γενικά παραδεκτό ότι το σύστημα Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Κύπρου ήταν ένα επιτυχημένο σύστημα και έχει προσφέρει πάρα πολλά στον τόπο. Χρειάζεται όμως να αναγνωριστούν έγκαιρα, τώρα, οι νέες αυτές πραγματικότητες και να γίνουν εκείνες οι αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν ώστε να διασφαλιστούν επαρκή επίπεδα συντάξεων για τους σημερινούς εργαζόμενους και για τα παιδιά τους.
-Σε ποιες ενέργειες θα προβεί το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ώστε να προχωρήσει και η συνολική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος;
Όπως έχω ενημερώσει τους Κοινωνικού Εταίρους στο πλαίσιο του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος, το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει ήδη συνάψει συμβάσεις και έχει αρχίσει η εργασία για τη μελέτη της νομοθεσίας και του συνταξιοδοτικού συστήματος ώστε να προσδιοριστούν οι εισηγήσεις και τα εναλλακτικά ενδεχομένως σενάρια, τα οποία στη συνέχεια θα τεθούν στο τραπέζι του κοινωνικού διαλόγου. Σε αυτή τη βάση, αναμένεται η ολοκλήρωση των μελετών αυτών μέχρι το τέλος του 2021 και η έναρξη του κοινωνικού διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους.
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
- Μείωση του κινδύνου φτώχειας των συνταξιούχων,
- Διασφάλιση επαρκούς συνταξιοδοτικού εισοδήματος,
- Αλληλεγγύη και δικαιοσύνη μεταξύ και εντός των γενεών,
- Διασφάλιση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας των συντάξεων
- Αποδοτικότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης μέσω μείωσης αντικινήτρων για εργασία.