Μεγάλη αναστάτωση φαίνεται πως έχει προκαλέσει ο εντοπισμός υπερχρεώσεων σε περιπτώσεις δανείων και συγκεκριμένα, σε συμβάσεις που έχουν συναφθεί σε ξένο νόμισμα.
Στην αποκάλυψη προέβη ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας, Μάριος Ιερόπουλος, ο οποίος, φιλοξενούμενος στο ΣΙΓΜΑ και την εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι», αναφέρθηκε σε περιπτώσεις δανειοληπτών, οι οποίοι βρίσκονταν αντιμέτωποι με νομικά μέτρα (τους είχαν κινήσει αγωγή) και είχαν λάβει τις επιστολές εκποίησης της οικίας τους. Ακολούθως, προχώρησαν μέσω των διαδικασιών που προβλέπει το Εθνικό Πλαίσιο Αφερεγγυότητας, υποβάλλοντας πρόταση αποπληρωμής προς το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.
Όπως εξήγησε, ο κ. Ιερόπουλος το χρέος είχε φτάσει σε τέτοια επίπεδα που η αποπληρωμή του με βάση το ποσό που ζητούσε η τράπεζα ήταν αδύνατη. Ως εκ τούτου, η πρόταση από πλευράς δανειολήπτη ήταν η αποπληρωμή με βάση την αξία της οικίας, σύμφωνα και με την ισχύουσα νομοθεσία. «Το χρέος ήταν €880.000 και η αξία της κατοικίας €330.000», σημείωσε, επισημαίνοντας πως η τράπεζα απέρριψε την πρόταση, με την υπόθεση να παίρνει τη δικαστική οδό.
Ζητούσε μισό εκατομμύριο περισσότερα η Τράπεζα - Φρένο από Δικαστήριο
Οι δανειολήπτες αποτάθηκαν στη συνέχεια στο δικαστήριο, με τον κ. Ιερόπουλο να τονίζει σε αυτό το σημείο πως είναι σημαντικό για τον κόσμο να γνωρίζει τα δικαιώματά του, καθώς με βάση το Πλαίσιο Αφερεγγυότητας, όταν πληρούνται τα κριτήρια το δικαστήριο θα διατάξει το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα να δεχθεί την πρόταση του επηρεαζόμενου δανειολήπτη. Ειδικότερα, με βάση των περί Αφερεγγυότητας Φυσικών Προσώπων (Προσωπικά Σχέδια Αποπληρωμής και Διάταγμα Απαλλαγής Οφειλών) Νόμο του 2015 (65(I)/2015), το Δικαστήριο μπορεί να εκδώσει Διάταγμα για επιβολή μη συναινετικού προσωπικού σχεδίου αποπληρωμής σε πιστωτές, αφού διαπιστώσει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 72 (1) της νομοθεσίας.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση έτσι και έγινε, αφού το δικαστήριο διέταξε την τράπεζα - στην προκειμένη την εταιρεία εξαγοράς πιστώσεων - να αποδεχθεί την αποπληρωμή του χρέους, κατά μισό περίπου εκατομμύριο λιγότερα απ’ όσα αρχικά ζητούσε, με τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό να καταχωρεί ένσταση, οποία εκδικάστηκε έπειτα από ενάμιση χρόνο. «Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ο κόσμος προστατεύεται», διευκρίνισε ο κ. Ιερόπουλος, ο οποίος ανέφερε πως στις 30 Μαΐου το Δικαστήριο εξέδωσε απόφαση υπέρ των δανειοληπτών.
Έπαιξε το «χαρτί» κατεχόμενα η εταιρεία
Μάλιστα, με βάση τα όσα αναγράφονται στην απόφαση του Δικαστηρίου, την οποία κατέχει το Economy Today, η συγκεκριμένη εταρεία ήγηρε ως λόγο ένστασης την περιουσία του δανειολήπτη στα κατεχόμενα. Όπως αναφέρεται, η συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων του χρεώστη, εξαιρουμένης της κύριας κατοικίας του, δεν πρέπει να υπερβαίνει τις €500.000, με την εταιρεία να κάνει λόγο για προϋόθεση που δεν πληρείται, αφού η αξία της κατεχόμενης περιουσίας είναι περί τις €475.000. «Εάν αποδοθεί στα ακίνητα αυτά η πραγματική τους αξία (αντί μηδενική), τότε το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων της Χρεώστιδας, πέραν της κύριας κατοικίας τις υπερβαίνει τις €500.000», υποστήριζε η πλευρά του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος
Για να υποστηρίξει μάλιστα ότι το ποσό των €475.000.συνιστά την πραγματική αξία των κατεχόμενων ακινήτων, η εν λόγω εταιρεία παραπέμπει στην αξία που είχε καθοριστεί για σκοπούς υποθήκευσης ακινήτων υπέρ του Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγης για φοιτητικά δάνεια των παιδιών της Χρεώστιδας.
Ωστόσο, ο σύμβουλος αφερεγγυότητας υποστήριξε ότι τα εν λόγω ακίνητα είναι μηδενικής αξίας για σκοπούς προσωπικού σχεδίου αποπληρωμής, γιατί δεν είναι εφικτή η αξιοποίήσή τους ως περιουσιακού στοιχείου, ενώ και η εκτιμημένη αξία που το Κτηματολόγιο προσδίδει σε ακίνητα που βρίσκονται στις κατεχόμενες περιοχές είναι μηδενική. Θέση με την οποία το Δικαστήριο συμφώνησε, κρίνοντας πως ορθά για σκοπούς του προσωπικού σχεδίου αποπληρωμής η αξία των ακινήτων στις κατεχόμενες περιοχές θεωρήθηκε μηδενική.
«Τα ακίνητα αυτά είναι, ασφαλώς, περιουσιακά στοιχεία και νόμιμη ιδιοκτήτριά τους είναι η Χρεώστιδα. Ταυτόχρονα όμως, εκ των πργαμάτων τα δεδομένα της εισβολής και κατοχής δεν επιτρέπουν την αξιοποίηση των ακινήτων προς αποπληρωμή των χρεών της Χρεώστιδα», υπογράμμισε ο Δικαστής, λέγοντας πως δεν διακρίνει ρεαλιστικό τρόπο με τον οποιο η Χρεώστιδα θα μπορούσε να μεταχειριστεί τα ακίνητα αυτά, ώστε να μειώσει ή αποπληρώσει τα χρέη της.
Ο κ. Ιερόπουλος είπε ακόμη, πως η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου εδώ και καιρό προτρέπει τις τράπεζες να εντείνουν τις προσπάθειές τους να «καθαρίσουν» από τα δάνεια σε ξένο συνάλλαγμα, διότι αποδείχθηκε πλέον ο κίνδυνος. Και ενώ στην πλειοψηφία τους, επισήμανε, έχουν γίνει διευθετήσεις, είτε μέσω νέων δανεισμών σε ευρώ, είτε μέσω εκπτώσεων εξοφλήσεων, υπάρχουν περιπτώσεις που οι τράπεζες παρουσιάζονται αδιάλλακτες, όπως η προαναφερθείσα, θεωρώντας πως μπορούν να αποκομίσουν κέρδη.
Πώς να εντοπίσετε τυχόν υπερχρεώσεις
Ερωτηθείς για το πώς οι δανειολήπτες μπορούν να προστατευθούν, ο κ. Ιερόπουλος ανέφερε πως από το 2022 οπόταν και ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι δανειολήπτες είδαν τα επιτόκια τους να εκτοξεύονται διότι το βασικό επιτόκιο από 0% βρέθηκε στο 4.5% με 12 διαδοχικές αυξήσεις. Όπως περιέγραψε, αυτές οι αυξήσεις έγιναν μεν κανονικά, εντούτοις, προέτρεψε τους δανειολήπτες εάν προέβησαν σε ένα δάνειο με επιτόκιο 3.5% ή 4% και στη συνέχεια ενημερώθηκαν πως αυτό σκαρφάλωσε στο 5%, το 6% ή το 6.5%, να αρχίσουν να αναζητούν το κατά πόσο έγινε με νόμιμο τρόπο.
Το πρώτο βήμα, υπέδειξε, είναι να παρατηρούν την κατάσταση λογαριασμού, τουλάχιστον από το online banking, όπου οι δανειολήπτες μπορούν να βλέπουν το τι γίνεται. Για όσους δεν έχουν πρόσβαση, ο μόνος τρόπος είναι να ζητούν κατάσταση λογαριασμού, η οποία χρεώνεται εκτός αν είναι μία φορά το χρόνο.
«Είχα €10.000 και τώρα χρωστώ €11.000, ενώ πληρώνω. Αυτός είναι λόγος να το ψάξεις, κατέληξε. Έχω €10.000 δίνω €200 το μήνα και πήγε στις €9.500. Και αυτός είναι λόγος να το ψάξεις», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείς για τον αντίκτυπο από τις μειώσεις επιτοκίων, μετά και από την πρόσφατη κίνηση της ΕΚΤ και την αναμενόμενη νέα μείωση τον Σεπτέμβριο, ο κ. Ιερόπουλος ανέφερε πως για τον κόσμο με δάνεια των €300.000 δεν θα έχει σημαντική επίπτωση, αφού αυτό μπορεί να σημαίνει περίπου €55. Όπως είπε, είναι ενθαρρυντικό το ότι σταμάτησαν οι αυξήσεις αλλά δεν υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία ότι οι μειώσεις θα τύχουν όπως έτυχαν οι αυξήσεις.
Διαβάστε επίσης: Πυρά Ελεγκτικής Υπηρεσίας προς Τμήμα Δασών: «Αποτύχατε»