Του Νέστορα Βασιλείου
Ο φόβος ότι το Σχέδιο «Εστία» θα έχει απώλειες, και δεν θα δώσει λύσεις στον βαθμό που αναμένουν ακόμη και οι ευάλωτοι δανειολήπτες, υποβόσκει. Το μνημόνιο, που θα υπογράψουν τράπεζες και Κράτος, ώστε να ανακοινωθεί επισήμως η λειτουργία του Σχεδίου, βρίσκεται για την ώρα στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας. Τρέχουν και οι διαδικασίες για τη δημιουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, που θα χρησιμεύει για την αποστολή των αιτήσεων από την κάθε τράπεζα ξεχωριστά στον κρατικό φορέα.
Προβληματισμός
Το αποτέλεσμα που θα φέρει η εφαρμογή του Σχεδίου Εστία στην πράξη έχει ιδιαίτερη σημασία και το ενδεχόμενο σημαντικός αριθμός δανειοληπτών, οι οποίοι πληρούν τα κριτήρια που έχουν τεθεί, να μείνουν τελικά εκτός «Εστίας», προβληματίζει. Η αιτία δεν είναι άλλη από το πρόβλημα του υπερδανεισμού. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη κάποιου δανειολήπτη στο «Εστία», πέραν των κριτηρίων, είναι και η ικανότητα αποπληρωμής. Η λύση που θα δοθεί θα πρέπει να τον καθιστά βιώσιμο. Οι πρώτες εκτιμήσεις των τραπεζιτών φέρουν, σύμφωνα με πληροφορίες, έναν στους τρείς δανειολήπτες, περίπου, να απορρίπτεται και να μένει εκτός «Εστίας» με βάση αυτό το δεδομένο.
Η οδηγία
Η οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας, που αφορά στη διαχείριση καθυστερήσεων ή καλύτερα αναδιαρθρώσεων, δεν αφήνει περιθώρια ελιγμών. Ορίζει ξεκάθαρα ότι θα πρέπει να αξιολογηθεί η ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη για το σύνολο των δανείων του. Το μνημόνιο, που θα υπογράψουν τράπεζες και Κράτος, παραπέμπει στην οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας. Συνεπεία τούτου, όσες σκέψεις έγιναν και τέθηκαν υπό συζήτηση για να μελετηθεί το ενδεχόμενο κάποιας εξαίρεσης, παρέμειναν σκέψεις.
Πηγές από το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρουν στη «Σ» ότι το θέμα της βιωσιμότητας του δανειολήπτη προκειμένου να προχωρήσει η αναδιάρθρωση και η ένταξή του στο «Εστία» ήταν ευθύς εξαρχής ξεκάθαρο και παραπέμπουν στην οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας. «Εάν οι τράπεζες ή κάποιες από τις τράπεζες δεν το είχαν ακριβώς υπόψη τους, δεν διαφοροποιεί κάτι. Δεν μπορεί να γίνει αναδιάρθρωση εάν δεν είναι βιώσιμος ο οφειλέτης. Δεν κερδίζουν τίποτε, επομένως στην αναδιάρθρωση λαμβάνεται υπόψη γενικά η κατάσταση του οφειλέτη, να γίνεται βιώσιμος. Αυτό πάντα έτσι ήταν και δεν υπάρχει άλλος τρόπος».
Ομοίως πηγές από την Κεντρική Τράπεζα σχολιάζουν στη «Σ» ότι «δεν θέλουμε να κάνουμε αναδιαρθρώσεις και μετά να έχουμε πάλι προβλήματα. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Θα ήταν εντελώς λάθος να πούμε ότι κάνουμε αναδιάρθρωση και μετά μένουμε πάλι με ΜΕΔ».
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι σε περιπτώσεις που ο δανειολήπτης διατηρεί κι άλλα δάνεια, πέραν του στεγαστικού του, «θα πρέπει οι ίδιες οι τράπεζες να τον βοηθούν. Μπορεί να πρέπει να βοηθήσουν λίγο περισσότερο οι τράπεζες, αλλά αυτό είναι εκτός "Εστίας". Μπορεί να πρέπει, για να είναι βιώσιμο, να κάνουν και κάποιαν αναδιάρθρωση του υπόλοιπου δανείου».
«Κόλλησε» το μνημόνιο
Βασικό συστατικό του «Εστία» είναι το μνημόνιο, που θα υπογράψουν με το κράτος όσες τράπεζες επιθυμούν να συμμετέχουν στο Σχέδιο. Εδώ και μερικές εβδομάδες το μνημόνιο βρίσκεται στη Νομική Υπηρεσία για να περάσει από τον απαραίτητο νομοτεχνικό έλεγχο. «Πήρε λίγο περισσότερο χρόνο, αλλά αυτό είναι σύνηθες», σημειώνουν πηγές από το Υπουργείο Οικονομικών.
Όταν η Νομική Υπηρεσία ανάψει πράσινο φως, θα τεθεί ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου προς έγκριση. Ακολούθως θα δοθεί στις τράπεζες, έτσι ώστε όσες ενδιαφέρονται να συμμετέχουν, να το υπογράψουν. Με τα δεδομένα ως έχουν τη δεδομένη χρονική στιγμή θεωρείται δύσκολο να πέσουν υπογραφές επί του μνημονίου πριν από τον Μάιο, δεδομένου ότι μεσολαβεί και το Πάσχα. Επιπλέον κάποιες από τις τράπεζες και κυρίως οι θυγατρικές θα πρέπει να περάσουν το μνημόνιο από τα Διοικητικά τους Συμβούλια. Το γεγονός αυτό προσθέτει κι άλλο χρόνο για την ολοκλήρωση των διαδικαστικών, που πρέπει να τρέξουν ώστε να ανακοινωθεί το "Εστία". Αναμένεται ότι οι τράπεζες αυτές θα ζητήσουν πρόσθετο χρόνο δύο ή τριών εβδομάδων για την υπογραφή του μνημονίου, καθώς απαιτείται αυτή η περίοδος για τη σύγκληση των Διοικητικών τους Συμβουλίων.
Στο περίμενε για την πλατφόρμα
Σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία για τη δημιουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, μέσω της οποίας θα διαβιβάζουν οι τράπεζες του τόπου τις αιτήσεις, για το «Εστία», στον κρατικό φορέα. Πρόκειται για όγκο εγγράφων, που αφορούν και προσωπικά δεδομένα, άρα η όλη διαδικασία δεν μπορεί να γίνει με τη μεταφορά φακέλων από τις τράπεζες στο Υπουργείο Εργασίας. Πηγές από το Υπουργείο Οικονομικών σημειώνουν ότι «πλέον δεν εξαρτάται από το Υπουργείο η λειτουργία του "Εστία". Εξαρτάται από την πλατφόρμα και από τη νομοτεχνική επεξεργασία. Αυτές οι δύο δραστηριότητες πρέπει να πάρουν τον χρόνο τους και εξαρτάται από τις αρμόδιες υπηρεσίες».
Σε κάθε περίπτωση, σημειώνουν, η επιδότηση του 1/3 της δόσης του δανειολήπτη θα γίνει στο τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει επαφή με την εταιρεία, η οποία θα αναλάβει να δημιουργήσει την ηλεκτρονική πλατφόρμα. Η εταιρεία, η οποία θα αναλάβει την ανάπτυξη της πλατφόρμας, χρειάζεται, σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, επτά με εννέα εβδομάδες.
«Άρα η καθυστέρηση, που παρατηρείται στη διαδικασία του νομοτεχνικού ελέγχου, δεν δημιουργεί ιδιαίτερο πρόβλημα», σημειώνουν. Γνώστες του θέματος αναφέρουν στη «Σ» ότι ακόμη και να «ανοίξει» η διαδικασία του Εστία για υποβολή αιτήσεων, δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι έτοιμη και η πλατφόρμα. «Μπορεί, για παράδειγμα, η πλατφόρμα να είναι έτοιμη και ένα μήνα αργότερα και να φορτωθούν εκεί όλες οι αιτήσεις, που θα έχουν συγκεντρωθεί μέχρι τότε», σχολιάζουν χαρακτηριστικά.
Τα 5 βήματα για ένταξη στο Σχέδιο
1. Ο δανειολήπτης θα συμπληρώνει και θα υποβάλλει στην Τράπεζά του αίτηση, η οποία θα συνοδεύεται από όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.
2. Η Τράπεζα θα διεξάγει έλεγχο βιωσιμότητας και ακολούθως θα προωθεί όλα τα έγγραφα στο Υπουργείο Εργασίας. Σε περίπτωση που η Τράπεζα θεωρεί ότι ο αιτητής δεν έχει ικανότητα αποπληρωμής και κρίνει ότι δεν θα είναι βιώσιμη η αναδιάρθρωση, τότε ο αιτητής δεν θα συμμετέχει στο Σχέδιο. Ακολούθως η αίτηση θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας στο Υπουργείο Εργασίας.
3. Το Υπουργείο Εργασίας θα αξιολογεί και θα εγκρίνει ή θα απορρίπτει την αίτηση. Θα ενημερώνει γραπτώς τον δανειολήπτη και την Τράπεζα για την έγκριση ή την απόρριψη της αίτησης και θα προχωρεί άμεσα στη σύναψη σύμβασης με τον δανειολήπτη.
4. Μετά την αξιολόγηση, το Υπουργείο Εργασίας θα ενημερώνει για το αποτέλεσμα την Τράπεζα, η οποία και είναι υπεύθυνη να ενημερώσει τον δανειολήπτη.
5. Στην περίπτωση που ο δανειολήπτης θα μπορεί να συμμετάσχει στο Σχέδιο, η Τράπεζα πρέπει να προσκαλέσει τον δανειολήπτη για να του προσφέρει τη λύση αναδιάρθρωσης.
Πηγή: Εφημερίδα Σημερινή