Το ψηφιακό ευρώ δεν έρχεται να αντικαταστήσει τα μετρητά και τις υφιστάμενες επιλογές ηλεκτρονικών πληρωμών, αλλά να προσθέσει μία ακόμα επιλογή. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα της δημοσιογραφικής διάσκεψης για το ψηφιακό ευρώ που πραγματοποίησε την Τρίτη η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου.
Στον χαιρετισμό του, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Χριστόδουλος Πατσαλίδης, επεσήμανε πως το Ευρωσύστημα εξετάζει το ενδεχόμενο έκδοσης ψηφιακού ευρώ, όπως πράττουν σχεδόν όλες οι κεντρικές τράπεζες ανά το παγκόσμιο. Ο Διοικητής υπογράμμισε ότι ένα ισχυρό ευρώ στηρίζει την αυτονομία της ΕΕ προς όφελος των καταναλωτών και των επιχειρήσεων, σημειώνοντας ότι ενώ το Ευρωσύστημα προετοιμάζεται για το μέλλον του ευρώ, η ευημερία των πολιτών παραμένει ο απώτερος σκοπός.
Ο τουρισμός, οι πληρωμές και το ψηφιακό ευρώ
Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, ο Piero Cipollone, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και Πρόεδρος του 'High-Level Task Force on the Digital Euro', εξηγώντας πιθανές χρήσεις του ψηφιακού ευρώ στην κυπριακή οικονομία, ανέφερε ότι «η Κύπρος προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο. Ο τουρισμός είναι ένα σημαντικό μέρος της οικονομίας σας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ευκαιρίες για όλους. Και η πραγματοποίηση πληρωμών είναι ένα βασικό μέρος της ζωής μας, ακόμη και όταν είμαστε σε διακοπές. Αυτή τη στιγμή, οι Ευρωπαίοι τουρίστες που δεν επιθυμούν να πληρώσουν με μετρητά εξαρτώνται πλήρως από μη ευρωπαϊκά μέσα πληρωμής για συναλλαγές με κυπριακά ξενοδοχεία, εστιατόρια, ταξί και για άλλες υπηρεσίες. Αυτή η απουσία εναλλακτικών λύσεων αναγκάζει τους εγχώριους εμπόρους να δέχονται αυτές τις μη ευρωπαϊκές επιλογές πληρωμών, ενώ λόγω της επακόλουθης έλλειψης ανταγωνισμού αυξάνονται τα κόστη που επωμίζονται οι έμποροι».
Για το λόγο αυτό, είπε, το Ευρωσύστημα διεξάγει εργασίες για το ψηφιακό ευρώ, το οποίο θα προσφέρει στους καταναλωτές μία επιπρόσθετη επιλογή πληρωμής, η οποία θα συμπληρώνει τα μετρητά.
«Ένα ευρώ θα είναι πάντα ένα ευρώ»
Την παρουσίαση του ψηφιακού ευρώ έκανε ο Αναπληρωτής Ανώτερος Διευθυντής της Διεύθυνσης Τραπεζικών Εργασιών της ΚΤΚ, Στέλιος Γιωργάκης, ο οποίος επεξήγησε μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα γιατί το ψηφιακό ευρώ αποτελεί βασικό πυλώνα για πραγματικά ευρωπαϊκές, καινοτόμες, άμεσες και απρόσκοπτες λιανικές πληρωμές.
Ο κ. Γιωργάκης διασαφήνισε ότι το Ευρωσύστημα διεξάγει προπαρασκευαστικές εργασίες ώστε να είναι σε θέση να εκδώσει το ψηφιακό ευρώ, εάν και όποτε κριθεί αυτό αναγκαίο και νοουμένου ότι θα έχει ήδη οριστικοποιηθεί το πακέτο των νομοθετικών πράξεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο αφενός θα θεσπίσει και θα ρυθμίζει το ψηφιακό ευρώ εάν αυτό εκδοθεί, και αφετέρου θα διατηρήσει τη φυσική μορφή των τραπεζογραμματίων και των κερμάτων σε ευρώ.
Το ψηφιακό ευρώ, σημείωσε ο κ. Γιωργάκης, θα είναι η φυσική εξέλιξη του νομίσματός μας στον ψηφιοποιημένο κόσμο, συνδυάζοντας τα οφέλη των ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής με τα μοναδικά χαρακτηριστικά των μετρητών.
«Εξετάζουμε πώς θα γινόταν το νόμισμα μας ψηφιακό. Ο τρόπος με τον οποίο οι πολίτες επιθυμούν να πληρώνουν αλλάζει και είναι σημαντικό το νόμισμα μας να εξελίσσεται παράλληλα», ανέφερε, σημειώνοντας ότι ένα ψηφιακό ευρώ θα συμπλήρωνε, δεν θα αντικαθιστούσε, τα μετρητά.
Επιπλέον, είπε ότι το ψηφιακό ευρώ, αν εκδοθεί, θα είναι μία ευρωπαϊκή πρωτοβουλία που θα προσέφερε κάτι πρωτόγνωρο: ένα πραγματικά ευρωπαϊκό ψηφιακό μέσο πληρωμής αποδεκτό σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, θα διέπεται από καθεστώς νόμιμου χρήματος, θα προσφέρει την υψηλότερη προστασία της ιδιωτικής ζωής και θα προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών.
Τόνισε ότι «ό,τι και να γίνει, το ευρώ θα συνεχίσει να είναι αξιόπιστο χρήμα. Είτε σε ψηφιακή είτε σε φυσική μορφή, ένα ευρώ θα είναι πάντα ευρώ».
Τι αλλάζει για τράπεζες και επιχειρήσεις
Και πώς το ψηφιακό ευρώ θα επηρεάσει τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις; Ο κ. Γιωργάκης σημείωσε ότι το Ευρωσύστημα δεν θα αλλάξει τη σχέση που έχει σήμερα ο πελάτης με τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών: οι τράπεζες, τα ιδρύματα πληρωμών και τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος που έχουν αδειοδοτηθεί και βρίσκονται υπό εποπτεία θα είναι σε θέση να προσφέρουν στους πελάτες τους μία επιπρόσθετη επιλογή πληρωμής.
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, είπε ότι αποκτούσαν άμεση πρόσβαση σε κεφάλαια που θα εισπράττουν μέσω του ψηφιακού ευρώ, ενώ σήμερα μπορεί να θέλουν 2-3 εργάσιμες μέρες μέχρι να ξεκαθαρίσουν οι ηλεκτρονικές πληρωμές, ενώ θα βρίσκονται και σε καλύτερη θέση για να διαπραγματεύονται χαμηλότερα τέλη σε σχέση με τα υφιστάμενα τέλη ηλεκτρονικών πληρωμών που επωμίζονται.
Συμβατό με όλες τις συσκευές, θα ενσωματώνει πληθώρα τεχνολογιών
Όπως διευκρίνισε ο κ. Γιωργάκης, το ψηφιακό ευρώ σχεδιάζεται ώστε να είναι συμβατό με όλες τις υφιστάμενες συσκευές, ενώ ενσωματώνει πληθώρα τεχνολογιών, προκειμένου να συνδέεται, όχι μόνο με το διαδίκτυο, αλλά και με τεχνολογίες τύπου NFC και QR code, που θα επιτρέπουν την απευθείας πληρωμή μεταξύ χρηστών, ακόμη και σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα ή σύνδεση στο διαδίκτυο. Παράλληλα τόνισε ότι η ΕΚΤ δίνει μεγάλη σημασία στην ψηφιακή χρηματοπιστωτική ενσωμάτωση, σημειώνοντας ότι όλοι, ακόμη και όσοι έχουν περιορισμένες ψηφιακές δεξιότητες, θα μπορούν να πληρώνουν με το ψηφιακό ευρώ.
Ιδιαίτερος λόγος έγινε για τη σημασία ενίσχυσης της στρατηγικής αυτονομίας και ανθεκτικότητας της Ευρώπης, με τη δημιουργία του ψηφιακού ευρώ, καθώς, σε περίπτωση έκδοσης, οι πολίτες της ευρωζώνης θα έχουν μια επιπρόσθετη επιλογή, πέραν των επιλογών του ιδιωτικού τομέα, που μπορεί να επηρεάζονται από κυρώσεις. Ο κ. Γιωργάκης επισήμανε ότι στην Κύπρο και σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης σήμερα, οι κάρτες που χρησιμοποιούνται προέρχονται από τις ΗΠΑ.
Το ψηφιακό ευρώ θα συμπληρώσει τα μετρητά, δεν θα τα αντικαταστήσει
Όπως σημείωσε η Financial Market Infrastructures and Payments Expert της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, Στέλλα Ιωαννίδου, με το ψηφιακό ευρώ «προσφέρουμε μία επιπρόσθετη επιλογή για να πληρώνουμε. Αυτή η επιπρόσθετη πληρωμή είναι η μόνη επιλογή που εκδίδεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και έχει την ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Είναι δημόσιο χρήμα. Το Ευρωσύστημα δεν έχει σκοπό να αποτρέψει τον ανταγωνισμό από ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες σήμερα εκδίδουν άλλες λύσεις, π.χ. κάρτες ή άλλες λύσεις πληρωμής».
Ο Ανδρέας Αντωνίου, από την πλευρά του, επανέλαβε ότι το ψηφιακό ευρώ σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να αντικαταστήσει τα μετρητά. «Είναι για να συμπληρώνει τα μετρητά, δεν θα εξαφανιστούν τα μετρητά. Απλά είναι το δημόσιο χρήμα στον ψηφιακό κόσμο», επισήμανε.
Ο κ. Γιωργάκης ξεκαθάρισε ότι η νομοθετική πρόταση είναι τρεις κανονισμοί και ο ένας είναι ακριβώς για να διασφαλίσει τη συνέχιση της έκδοσης, της πρόσβασης και της αποδοχής των μετρητών. «Είναι πολύ συγκεκριμένο εκείνο, για να διασκεδάσει τις ανησυχίες, ειδικά σε ορισμένες χώρες, ότι ο απώτερός μας σκοπός είναι να πάμε σε εντελώς digital means of payments».
«Ναι, θα συμπληρώνουμε, δεν θα αντικαταστήσουμε τα μετρητά», πρόσθεσε η κ. Ιωαννίδου.
Τον Νοέμβριο 2025 η επόμενη φάση για το ψηφιακό ευρώ
Όσο για το χρονοδιάγραμμα πιθανής εφαρμογής του, ο κ. Γιωργάκης είπε ότι από τον Νοέμβριο του 2023 έχει ξεκινήσει η δεύτερη φάση για το ψηφιακό ευρώ, η προπαρασκευαστική, η οποία αναμένεται να διαρκέσει δύο χρόνια. Τον Νοέμβριο 2025 θα ξεκινήσει η επόμενη φάση, η προετοιμασία για πιθανή μελλοντική έκδοση και διάθεση του ψηφιακού ευρώ και η διαμόρφωση των περιπτώσεων εφαρμογής του. Σε κάθε περίπτωση, η νομοθετική διαδικασία τρέχει παράλληλα, ενώ το ΔΣ της ΕΚΤ θα αποφασίσει να εκδώσει ψηφιακό ευρώ μόνο μετά την έκδοση της νομοθετικής πράξης.
Διαβάστε επίσης: «Χαστούκι» Δικαστηρίου σε Κυπριακή Δημοκρατία για πολιτογραφήσεις