Χριστίνα Αριστοδήµου, Director, Aristo Developers Ltd*
Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσµια Ηµέρα της Γυναίκας και παρόλο που σε αρκετές περιπτώσεις έχει σηµειωθεί πρόοδος, εντούτοις υπάρχουν ακόµα στερεότυπα και διακρίσεις ανάµεσα στα δύο φύλα. Πού οφείλεται αυτό;
Παρά τη θεσµική κατοχύρωση ίσων δικαιωµάτων µεταξύ ανδρών και γυναικών, ποικίλα σεξιστικά στερεότυπα εξακολουθούν να επιβαρύνουν και να καταπιέζουν τις γυναίκες. Η ισότητα ανδρών και γυναικών αποτελεί µια από τις θεµελιώδεις αξίες του Κοινοτικού ∆ικαίου. Αυτό που θα πρέπει να αντιληφθούµε είναι ότι η ισότητα δεν κατοχυρώνεται µόνο µέσα από τους νόµους, αλλά και στην πράξη, µέσα στην καθηµερινότητά µας. Αυτή η µάχη ακόµη δεν έχει κερδηθεί. Τα όποια φαινόµενα παρέκκλισης παρατηρούνται, οφείλουµε συλλογικά να τα στιγµατίζουµε, να τα αναδεικνύουµε και να τα καταδικάζουµε.
Είναι πολύ σηµαντικό να απαλλαγούµε από πεπαλαιωµένες αντιλήψεις της κυπριακής κουλτούρας. Καθοριστικό ρόλο στην ανατροπή αυτών των στερεοτύπων µε τη νέα γενιά µπορεί να διαδραµατίσει αναντίλεκτα η παιδεία και ασφαλώς η εκπαίδευση τόσο των κοριτσιών όσο και των αγοριών.
Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά το θέµα της ισότητας στον εργασιακό τοµέα; ∆ίνονται ίσες ευκαιρίες επαγγελµατικής και µισθολογικής ανέλιξης µεταξύ ανδρών και γυναικών;
Οι ίσες ευκαιρίες δεν θα έπρεπε καν να είναι θέµα συζήτησης. Αν και έγιναν πολλά βήµατα προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν µπορούµε να πούµε ότι πετύχαµε ακόµα πλήρη ισότητα στον εργασιακό χώρο. Αυτό φαίνεται και από την πολύ µικρή παρουσία γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, κάτι που οφείλεται στη νοοτροπία που υπάρχει διαχρονικά ότι αυτοί που αποφασίζουν, ακόµα και σήµερα, είναι άντρες. Σύµφωνα µε στοιχεία της Eurostat, η Κύπρος βρίσκεται στην τελευταία θέση µεταξύ των κρατών-µελών της ΕΕ όσον αφορά τη συµµετοχή γυναικών σε διοικητικές και διευθυντικές θέσεις (ποσοστό 19%, ενώ ο µέσος όρος στην ΕΕ είναι 37%). Επιπλέον, η ισότητα στον χώρο εργασίας δεν αφορά µόνο τα ίσα δικαιώµατα της εργαζόµενης γυναίκας. Έρευνες έχουν δείξει ότι ένα ισορροπηµένο εργασιακό περιβάλλον επιφέρει αύξηση της παραγωγικότητας και της απόδοσης των εργαζοµένων, καθώς και αύξηση των καινοτόµων δράσεων, και αυτό απορρέει από την επιστηµονικά τεκµηριωµένη διαφορετικότητα της φύσης των δύο φύλων. Η διαφορετικότητα όµως δεν πρέπει σε καµία περίπτωση να συγχέεται µε την ανισότητα, αλλά να αλληλοσυµπληρώνεται µε στόχο την ισορροπία, τη συνεργασία και κατ’ επέκταση την επίτευξη καλύτερων αποτελεσµάτων.
Ποια συµβουλή θα δίνατε σε µια γυναίκα που ξεκινά σήµερα την επαγγελµατική της σταδιοδροµία;
Επειδή τελευταία διαβάζω Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία, πιστεύω πολύ στο ρητό του Σωκράτη «Γνώθι σαυτόν», ότι δηλαδή η γνώση της άγνοιας είναι η αρχή της αυτογνωσίας. Να έχει λοιπόν επίγνωση του εαυτού της, να προκαλεί τα όρια των δυνατοτήτων της, να είναι επιδεκτική σε νέες προκλήσεις, να καλωσορίζει νέες εµπειρίες, να είναι αποφασιστική και συνειδητοποιηµένη για τα θέλω της, να δουλεύει άοκνα για την επίτευξη των στόχων της, να είναι ειλικρινής, να έχει τόλµη, έντονο αίσθηµα ευθύνης και ήθος και κυρίως να πιστεύει στον εαυτό της.
Ως µια γυναίκα-επαγγελµατίας, πιστεύετε ότι τα µέτρα που λαµβάνονται από την πολιτεία για προστασία των εργαζοµένων γυναικών είναι ικανοποιητικά; Αν όχι, δώστε µας επιγραµµατικά µερικά παραδείγµατα-εισηγήσεις.
∆εν έχω δει µέχρι στιγµής ουσιαστικά µέτρα που να βελτιώνουν την υφιστάµενη κατάσταση, όπως η παροχή περισσότερων διευκολύνσεων για τη φροντίδα των παιδιών, το δικαίωµα απασχόλησης από το σπίτι ή την εφαρµογή ευέλικτου εργασιακού ωραρίου, ή την παροχή σηµαντικής κρατικής ενίσχυσης προς ενδιαφερόµενες γυναίκες για ανάδειξη πρωτοβουλιών επιχειρηµατικότητας. Η στήριξη και κατανόηση της γυναίκας και κυρίως των ευθυνών που από τη φύση της την «βαραίνουν» είναι απολύτως αναγκαία στην αναδιαµόρφωση του εργασιακού πεδίου, ώστε αυτό να παρέχει ίσες ευκαιρίες και δικαιώµατα και στα δύο φύλα, αλλά παράλληλα και ίσο καταµερισµό ευθυνών.
Ποια ισχυρή γυναίκα θαυµάζετε;
Θαυµάζω τις δυναµικές, φιλόδοξες, δραστήριες γυναίκες, µε αρχές, ήθος και ενσυναίσθηση, που εξελίσσουν την προσωπικότητά τους και αναδεικνύουν τα ταλέντα τους. Είχα την ευλογία να µεγαλώσω σε ένα οικογενειακό περιβάλλον έξυπνων, φιλοπρόοδων και δυναµικών γυναικών, γεγονός που µου ενέπνευσε τον σεβασµό προς τους άνδρες της οικογένειας ως προς τη σχετική µε το θέµα µας στάση και αντιµετώπισή τους.