Έχετε ακούσει ποτέ για τον «επικεφαλής εξ αποστάσεως» εργασίας; Όχι; Το ίδιο και πολλοί άλλοι. Εκατομμύρια άνθρωποι μπορεί να εργάζονται από το σπίτι τους από τον Μάρτιο και τα αφεντικά μπορεί να μιλούν για μια μόνιμη στροφή στην «υβριδική» εργασία, όπου ορισμένα άτομα του προσωπικού παραμένουν στο σπίτι τους, ενώ άλλα πάνε στο γραφείο και οι περισσότεροι κάνουν και τα δυο.
Αλλά το έργο της επίβλεψης για τα όσα χρειάζεται το εργατικό δυναμικό, από καρέκλες της προκοπής μέχρι εξυπνότερους τρόπους επικοινωνίας, συνήθως εκτελείται από τα ίδια στελέχη που ήταν εκεί και πριν την πανδημία, επιπλέον των καθημερινών τους υποχρεώσεων.
Μια χούφτα επιχειρήσεις, κυρίως τεχνολογικοί όμιλοι, έχουν δημιουργήσει θέση για «επικεφαλής εξ αποστάσεως» εργασίας. Οι περισσότερες δεν έχουν πράξει κάτι αντίστοιχο, γεγονός που υπογραμμίζει μια άβολη αλήθεια για την Covid-19: μπορεί να έφερε τα πάνω-κάτω στον κόσμο της εργασίας, όμως οι βασικές δομές του κόσμου αυτού ίσα που κουνήθηκαν.
Αυτό ίσως αρχίσει να έχει μεγαλύτερη σημασία. Όπως ανακάλυψε την περασμένη εβδομάδα η JPMorgan Chase, όταν χρειάστηκε να στείλει σπίτι ορισμένους εργαζόμενούς της που βρέθηκαν θετικοί στον ιό, είναι δύσκολο να ξαναφέρεις τον κόσμο στο γραφείο. Αλλά η παραμονή στο σπίτι έχει και αυτή προβλήματα. Πολλοί ηγέτες φυσικά εξετάζουν την υβριδική εργασία. Πώς μπορεί να τα πάνε;
Χάλια, σύμφωνα με τον Sid Sijbrandij, τον 41 ετών Ολλανδό που κατά τη διάρκεια της πανδημίας έγινε ας πούμε celebrity της εξ αποστάσεως εργασίας. «Νομίζω πως οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν θα τα καταφέρουν», μου είπε την περασμένη εβδομάδα από το Σαν Φρανσίσκο, όπου διαχειρίζεται την GitLab, μια εταιρεία ανάπτυξης software, πολιτική της οποίας είναι ότι οι εργαζόμενοί της μπορούν να εργάζονται από οπουδήποτε, πολιτική που θεωρείται ακραία ακόμα και για τη Silicon Valley.
Γεννημένη το 2011 και υποστηριζόμενη από την Goldman Sachs, η GitLab έχει περισσότερα από 1.300 άτομα προσωπικό σε 67 χώρες. Όλοι εργάζονται εξ αποστάσεως, όπως και ο κ. Sijbrandij, ο διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της εταιρείας. Θεωρεί πως οι επιχειρήσεις θα δυσκολευτούν με την υβριδική εργασία, διότι η εξ αποστάσεως εργασία απαιτεί προσπάθεια και πρακτικές που, όπως παραδέχεται, «δεν είναι φυσικές».
Για παράδειγμα, η GitLab προσπαθεί πολύ να αντιγράψει τις ανεπίσημες συζητήσεις και συναντήσεις που γίνονται κανονικά στους χώρους των γραφείων. Το προσωπικό καλείται να αφιερώσει λίγες ώρες την εβδομάδα για κοινωνικές επαφές: «coffee chats» με οποιονδήποτε άλλον υπάλληλο, ή «juice-box chats» στα οποία μπορούν να έχουν μαζί και μέλη της οικογένειάς τους.
Υπάρχουν επίσης κανόνες για τις συναντήσεις. Οι ημίωρες θα πρέπει να διαρκούν μόνο 25 λεπτά και οι ωριαίες θα πρέπει να λήγουν στα 50 λεπτά, ώστε ο κόσμος να μπορεί στο μεταξύ να χαζολογήσει ή να συγκεντρωθεί.
Υπάρχουν και άλλοι κανόνες για το πώς θα πρέπει να γίνεται η επικοινωνία. Το Zoom χρησιμοποιείται για τις κλήσεις. Το Slack για συζητήσεις, και ούτω καθεξής. «Ρυθμίζουμε το τί θα πρέπει να χρησιμοποιεί ο κόσμος», σημειώνει ο κ. Sijbrandij. «Δεν λέμε ‘χρησιμοποιείστε ό,τι θέλετε’».
Τα πάντα βρίσκονται οργανωμένα σε ένα τεράστιο online σημειωματάριο, που υποτίθεται πως θα πρέπει να συμβουλεύονται οι εργαζόμενοι. Μπορούν μάλιστα να κάνουν και κουίζ για να δουν αν τα καταλαβαίνουν όλα. Φυσικά, η εταιρεία διαθέτει επικεφαλής εξ αποστάσεως εργασίας από τον Ιούλιο του περασμένου έτους, πολύ πριν εμφανιστεί η Covid-19.
Η σημασία όλων αυτών είναι πως είναι δύσκολο να είναι αποτελεσματική η εξ αποστάσεως εργασία και ο κ. Sijbrandij θεωρεί πως το να προσπαθείς να το κάνεις αυτό και ταυτόχρονα να διαχειρίζεσαι εργαζόμενους στο γραφείο, μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα. «Νομίζω πως θα είναι μια κάπως υποβαθμισμένη εμπειρία τόσο για αυτούς που εργάζονται εξ αποστάσεως όσο και για αυτούς που πηγαίνουν στο γραφείο, όμως νομίζω πως θα είναι χειρότερα για αυτούς που εργάζονται εξ αποστάσεως».
Ένας σημαντικός λόγος γι’ αυτό είναι πως οι περισσότεροι ηγέτες θα επιστρέψουν στα γραφεία. Με την πάροδο του χρόνου, όσο και αν επιμένουν πως στηρίζουν αυτούς που εργάζονται από το σπίτι, όλοι θα γνωρίζουν πως για να προχωρήσεις, θα πρέπει να βρίσκεσαι στο γραφείο.
Υπάρχουν ορισμένα δεδομένα που το στηρίζουν αυτό. Μια μελέτη για την εξ αποστάσεως εργασία σε ένα κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων έδειξε πως το προσωπικό που εργάζονταν από το σπίτι ήταν μεν πιο παραγωγικό και χαρούμενο, όμως ήταν λιγότερο πιθανό να πάρει προαγωγή.
Ο κ. Sijbrandij θεωρεί πως οποιοδήποτε αφεντικό εφαρμόσει την υβριδική εργασία, θα πρέπει να παραμείνει σπίτι, διότι οι εξ αποστάσεως εργαζόμενη θα βρίσκονται σε πιο μειονεκτική θέση.
Δεν βλέπω πώς μπορεί αυτό να είναι αποτελεσματικό για κάθε επιχείρηση, για πολλές όμως έχει λογική. Το ίδιο και μια από τις κορυφαίες συμβουλές του για κάθε ηγέτη που θα βρεθεί στη μη ζηλευτή θέση να προσπαθεί να βρει τι θα πρέπει να κάνει στη συνέχεια: προσέξτε πολύ τη στροφή σε ένα υβριδικό μοντέλο. Αν το πράξετε, θα είναι μονόδρομος.
Ορισμένοι θα αλλάξουν πολιτεία ή χώρα. Αν τους θέλετε πίσω, καλή τύχη. Για ορισμένες εταιρείες, μπορεί να είναι καλύτερα να τους ξαναφέρουν όλους στο γραφείο. Όπως και να έχει, είναι μια μεγάλη απόφαση που δεν θα πρέπει να λαμβάνεται ελαφρά τη καρδία.
Και το να έχεις έναν επικεφαλής εξ αποστάσεως εργασίας, μπορεί προσφέρει σοβαρή βοήθεια.
Πηγή: Financial Times, euro2day